درباره ی ماهیت عقل و عشق و تفاوت این دو امر بنیادی سخن بسیار گفته شده ولی هرگز نمی توان ادعا کرد که سخن گفتن در این باب به پایان رسیده است. چنانچه هیچ عارفی نمی تواند نسبت به عقل بی اعتنا باشد و هیچ فیلسوف خالی از عشق و احساس نیز وجود ندارد. ابن سینا با ذهن نقاد خویش کوشیده است نظام فلسفی استدلالی را ارائه نماید. نظام فلسفی او کاملاً مبتنی بر تفسیری عقلانی از شریعت اسلام است . فلسفه ی اشراق سهرو...

تمثّل الدراسه التالیه محاوله متواضعه لدراسه ماهیّه الحسن والقبح وذلک بالعمل علی استنطاق شخصیّتین تمثّلان مدرستین مختلفتین من جهه المبانی والأسلوب هما: الشهید السیّد محمد باقر الصدر(&) والعلاّمه السیّد محمد حسین الطباطبائی(&). وفی هذا السبیل قُسّمت هذه الدراسه إلی مقدّمه وأربعه فصول وخاتمه. المقدّمه: وعملتُ فیها علی بیان أهمیه البحث حول ماهیّه أحکام العقل العملی بالحسن والقبح فی بعض الأفعال، وأنّها من الیق...

‏ابن سینا به عنوان یکی از شارحان و معلمان بزرگ فلسفه ارسطویی بیش از هر چیز فیلسوفی عقل گراست که ‏به استدلال و فلسفه استدلالی- بحثی اهمیت زیادی می دهد؛ اما در بعضی آثار او رگه­هایی از تمایل وی به اشراق ‏یافت شده که جهت گیری او به سمت راه ‏اشراق و شهود را نشان می دهد. از میان مهم ترین آثار ایشان با رنگ و بوی اشراقی می­توان به رسائل رمزی شیخ، همچون حی بن یقظان، رسالة الطیر، رساله سلامان و ابسال، ق...

کان العلامه "محمد حسین الطباطبائی" یحمل لواء البحث الفلسفی، ویمسک بزمام العلوم العقلیه والقضایا المعرفیه فی الحوزه العلمیه، وقد استطاع هذا المفکر أن یوسس لکثیر من قضایا المعرفه والإدراک البشری ویوضح معالم المنظومه المعرفیه التی یقوم علیها البناء الفکری للمجتمع الدینی، وقد کان مشغولاً - إلی جانب بحثه الفلسفی - بتصنیف موسوعته فی التفسیر "المیزان" التی استغرق تألیفها ما یقارب العقدین من عمره، فصدر ...

لمّا کانت دراستنا هذه تهتمّ ، فی أحد جوانبها ، بمعرفه و حقیقه (المسأله الأصولیه)، أو ما یبحث تحت عنوان ( علم الأصول ) ، استوجب ذلک تتبّع ما ذکر کتعریف لعلم الأصول بشکل استقرائی ، وصفیّ ، شامل للتراث الأصولی فی المدرسه الإمامیه ، أنتج تمییزاً بین أکثر من اتجاه فی تعریف علم الأصول ، والوقوف علی تحلیلٍ للتعریفات المذکوره والمهمّه له ، وتظهیر خصائصها التی تنم عن اختلاف فی أفق البحث ومنطلقاته ـ والذی انتظم...

الحمد للّه الذی هدانا لهذا وما کنا لنهتدی لولا ان هدانا اللّه ثم الصلاه والسلام علی خیر الأنبیاء والمرسلین. اسوه الاولین والاخیرین أبی القاسم محمّد وعلی آله، خیر الحجج بعد رسول اللّه والمعصومین من کل دنس، وبعد: ان البحث الذی نحن بصدده یحتوی علی فصول أربعه. فی الفصل الأوّل الذی کان بعنوان تمهید البحث بحثنا فیه عن لفظ الشیعه لغهً واصطلاحاً ونشأه التشیع وانتهینا إلی ان لفظ الشیعه بمعنی جماعه متکتله من ...

افلاطون و ابن سینا را می توان اندیشمندانی دانست که در دو سنّت یونانی و اسلامی برای نخستین بار رویکردی فلسفی از عشق ارائه کرده اند و پای عشق را به مسائل فلسفی گشوده اند و رساله هایی در «عشق شناسی» نوشته اند که سرآغاز یک رویکرد فلسفی نوین شد. ابن سینا بی آنکه از رسالة «ضیافت» افلاطون مطّلع باشد، در «رسالة العشق» خود مباحثی را مطرح کرد که شباهت بسیاری با آموزه های افلاطون دارد، هرچند تفاوت های بسیار...

این پژوهش، ضمن تبیین مفهوم معجزه و ویژگی های آن، به بررسی ادله عقلی و نقلی اثبات معجزه می پردازد و منافات نداشتن آن را با قانون علیت و برهان نظم ثابت می کند. نویسنده در قالب چهار فصل به ابعاد و اقسام اعجاز اشاره کرده و دیدگاه های مختلف در این زمینه را مطرح کرده است. در فصل اول وی با بیان مفهوم لغوی و اصطلاحی اعجاز، معنای خرق عادت و رابطه خرق عادت با امور واقعی و توجیه این قید در تعریف معجزه و ه...

شیخ نجم‌الدین رازی (573 – 654 هـ) در کنار آثار عدیده‌ای که درباره مسائل عرفانی دارد، رساله‌ای نیز به نام «عشق و عقل» یا «معیار الصدق فی مصداق العشق» دارد که در آن به پرسش‌های یکی از دوستانش پاسخ داده است. این پرسش‌های سه‌گانه عبارتند از: 1 - آیا عشق و عقل آنگاه که به کمالِ خود می‌رسند، تضادی با هم دارند یا نه؟ 2 - چرا آنجا که عقل بیش‌تر و شریف‌تر است، عشق نیز ثابت‌تر و ظریف‌تر است (با عنایت به...