از مهم ترین شاخصه های فلسفه سیاسی اسلام، توجه به نبوّت و جایگاه نبی 9 در ساختار اندیشه سیاسی است. نبی 9 در فلسفه سیاسی کلاسیک اسلامی از دو جهت، بسیار مورد توجه قرار گرفته است: اول آن که نبی 9 در رأس ساختار سیاسی قرار دارد و قوام و دوام مدینه به او بستگی دارد؛ دوم آن که قانون در مدینه از نبی نشأت می گیرد. در تفکر اسلامی نبی 9 که با عالم فوق قمر در ارتباط است، معارف را در قالب شریعت که هم شامل قوا...

وجود مضامین علمی؛ چون: طب، نجوم، فلسفه، کلام، عرفان و اندیشه های مذهبی در سخن خاقانی شروانی ملقب به «افضل الدین» و نیز سنایی غزنوی، باعث شده است تا هردو را «حکیم» نیز بخوانند. باورهای دینی و اندیشه های مبتنی بر شرع از مهمترین درونمایه های سخن این دوشاعر است که عموماً در قالب تصاویر شاعرانه، ساخته و پرداخته شده است. رساله¬ی حاضر پژوهشی است درباب تجلی تصاویردینی در دیوان خاقانی شروانی وسنایی غزنو...

در خصوص نسبت عقل و وحی و به عبارت دیگر، فلسفه و دین مطالب بسیاری گفته شده است تا جایی‌که برخی آن را بحث محوری قرون وسطی دانسته‌اند. اندیشمندان ادیان ابراهیمی با توجه به نسبتی که میان عقل و وحی قائل شده‌اند، در خصوص وجود یا عدم فلسفه دینی به‌طور عام و فلسفه‌ی یهودی، مسیحی یا اسلامی به‌طور خاص نظرات گوناگونی ابراز داشته‌اند. برخی به تمایز کامل عقل و وحی حکم رانده‌اند و هیچ گونه ربط و نسبتی میان آ...

چرایی احکام و فلسفه قانون گذاری در اسلام از مباحث مهمی است که همواره محل بحث علمای فریقین قرار گرفته است. تمامی مذاهب اسلامی ابتنای احکام بر مصالح و مفاسد را پذیرفته اند. با تأمل در آیات قرآن و سنت و آثار فقها از گذشته تاکنون، به این نتیجه می رسیم که میان مقاصد شرع و دو مفهوم مصلحت و مفسدت، رابطه نزدیکی وجود دارد. در مقاله حاضر با مطالعه در نظریه مقاصد و رابطه آن با مصالح و مفاسد به یکی از مباح...

چکیده اساس شریعت، احکام تعیین شده از سوی شارع اسلام است، که فقها عمل به آن را عامل سعادت دنیوی و اخروی می دانند. اما در برداشتی دیگر با عنوان طریقت و تصوف، غیر از عمل به شریعت، اعمالی ریاضت گونه در جهت رسیدن به باطن امور الزامی است، که این امر مخالفت متشرعین را برانگیخت. از این رو طریقت سعی در نزدیکی با شریعت را داشت ولی موفقیتش چشم گیر نبود. اما وفور علما و مدارس اسلامی، کثرت تألیف و تصنیف، ...

یکی از مهمترین موضوعاتی که در همه ی ادیان و مکاتب تربیتی مورد توجه قرار گرفته است .درک محتوایی فلسفه ی تربیتی اندیشمندان فلاسفه و نظریه پردازان ملل جهان میباشد در این پژوهش هدف بررسی فلسفه تربیتی مرحوم ملا احمد نراقی در شاخه های مختلف هستی شناسی ،انسان شناسی ،شناخت شناسی و ارزش شناسی است. روش تحقیق توصیفی –تحلیلی و جمع آوری اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه ای می باشد., و پردازش آن با استنتاج صورت ...

مذاهب، از دیرباز علاوه بر شباهت­ها، تفاوت­هایی با هم داشته­اند که منجر به جدال بین آنها شده است. در این میان، اسماعیلیّه همانند فرقه‌های دیگر اسلامی، دارای اصول و فروع مشترک و بعضاً متفاوت با سایر مذاهب است. تأویل‌گرایی یکی از ویژگی‌های خاصّ اسماعیلیّه است که موجب تمایز آن، از سایر مذاهب می‌شود. ناصرخسرو به عنوان «حجّت» در مذهب اسماعیلی، بارها مسئلة تأویل را در متون نظم ­و نثر خود به کار برده است. ...

پنج فیلسوف و حکیم شاخص در جهان اسلام، ابواسحاق کندی، فارابی، ابن‌سینا، ابن رشد و صدرالدین شیرازی که جریان فلسفی عقل‌گرا را از ابتدای نهضت ترجمه تا تکوین حکمت متعالیه نمایندگی می‌کنند، با وجود توغل در حکمت و فلسفه، تعلّق خاطر عمیقی به شریعت و آموزه‌های دین و مقام شامخ پیامبر اکرم(ص)داشته و در آثار خود به قدر معتنابهی به آن تصریح کرده‌اند.آنان بین حکمت و شریعت، اندیشه‌ورزی و عبودیت، آزاداندیشی و م...

کتاب مراه الوحده الحقه که یک دوره مختصر از حکمت نظری (الهیات) و حکمت علمی (اخلاق) به زبان فارسی است اثر حکیم عالیمقدار، مرجع عالیقدر و فقیه عالیمقام ابوطالب بن ابی تراب حسینی قائنی خراسانی فیلسوف قرن سیزدهم است که در سال 1293 تحریر یافته است . اگر چه کتب فلسفی به زبان عربی در زمینه موضوعات مختلف فلسفه نگاشته شده است لیکن کتاب حاضر از جمله معدود کتبی است که علاوه بر اینکه مختصری از اهم مسائل فلس...

برغم وجود مطالب و نظرات وسیع و روشن در نزد حکیمان اسلامی در خصوص سیاست و حکومت و فلسفه سیاسی، از سوی برخی نویسندگان اظهار شده است که در تفکر اسلامی، به خصوص مسلک صدرائی، سیاست و فلسفه سیاسی جایگاهی ندارد. آنها معتقدند از آنجا که در اندیشه اسلامی – بخصوص تفکر و فلسفه آمیخته به عرفان صدرائی – دنیا مورد مذمت و نکوهش قرار گرفته، از این رو در این حکمت نمی توان انتظار اندیشه سیاسی داشت؛ چرا که در سیا...