نظریه مکان مرکزى از ابداعات والتر کریستالر، جغرافیدان پرآوازه آلمانى است که براى اولین بار در کتاب او با عنوان «مکان‏ هاى مرکزى در جنوب آلمان» چاپ 1933، طرح شده است. نقطه یا مکان مرکزى به مکانى گفته مى‏ شود که کالا و خدمات را در اختیار نواحى حول و حوش خود قرار مى‏ دهد و از این نظر براى مناطق متعددى مرکزیت دارد و منبع مایحتاج آنها به حساب مى‏ آید. در واقع این نظریه در جهت پاسخگویى به علت توزیع ف...

نیروهاى نظامى درحال حاضر فعالیتهاى خود را به فضاى نزدیک محدود مى‏ نمایند و در همین فضاى نزدیک زمین است که به اجراى مأموریتهاى حساس و مهم شناسایى، مراقبت، دستیابى به هدف، ردیابى، مخابرات، ناوبرى، هواشناسى، فعالیتهاى پزشکى، مأموریتهاى رسیدگى و تحقیق در محیطى کاملاً متفاوت از زمین، دریا یا هوا دست مى‏ زنند. عوامل مختلف جغرافیایى در فضا مفهوم متفاوتى را پیدا مى‏ نمایند. از اینرو هرگونه فعالیت فضایى ...

شهر یکى از پدیده ‏هاى ساخت بشر در محیط زیست به شمار مى‏ رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعى و اقتصادى و مانند آنهاست ولى این موارد اهداف شهرى به شمار نمى‏ روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگى در آن اقدام نموده است. شهرها بایستى بر مبناى نقش و وظیفه ‏اى که در سطح منطقه دارند. انجام وظیفه کنند و به نحوى در تمامى ابعاد توسعه یابند که اثرات منفى ...

شبکه‏ ى شهرى و روستایى مستقر در حوزه ‏هاى جغرافیایى در تعامل با یکدیگر نظام پیچیده‏ اى را عرضه داشته ‏اند که ماحاصل آن نظام سکونتگاهى است. بررسى نظام سکونتگاهى در فرآیند توسعه ‏ى منطقه‏ اى از مباحث کلیدى است. در این بین استان یزد با جغرافیاى منحصر به فرد خود، وارث الگوى زیست اولیه است که به دلیل صعوبت طبیعى در گذر زمان به صورت کانون‏ هاى گسسته‏ ى سکونتگاهى، به حیات خود ادامه داده ‏اند. لیکن نقا...

 این مقاله در مورد رویکرد کیفى در مطالعه سفر درون شهرى بحث مى‏ کند و با نقد جغرافیاى حمل و نقل کمى سنتى همراه با شناسایى نیاز به روش‏ها و نگرش‏ هاى جایگزین، درک جدیدى از تجارب سفرهاى روزانه شهرى به دست مى‏ دهد.  مقاله همچنین رویکردى را شرح مى‏ دهد که داراى این هدف است که با استفاده از یک روش‏شناسى دیالکتیکى عملى- نظرى محدودیتهاى زمانى- فضایى که در سفر شهرى روزانه به طور ذهنى تجربه شده ‏ان...

مدل سازى و کنترل مستمر کیفیت محیطى شهرى (نظارت برمحیط زیست شهرى)، نیازمند اطلاعات به روز و پیوست ه‏اى در ارتباط با مدل توزیع حرارت، آلودگى‏ ها، جمعیت، امنیت، صنعت و مدیریت حوادث است. دورکارى دانشى است که با استفاده از یک سرى اندازه‏ گیری هاى از فاصله دور بدون هیچگونه تماس فیزیکى، اطلاعات مفید و قابل استفاده‏ اى را متناسب با عرصه‏ هاى مختلف برنامه ‏ریزى شهرى نوید مى‏ دهد. اساس کار دورکاوى بر اند...

از آن‏جا که به نظر قریب به اتفاق فقهاى شیعه، زن از ارث‏برى برخى اموال شوهر متوفاى خویش محروم است، این پرسش وجود دارد که آیا فضاى محاذى زمین که امروزه از مهم‏ترین اموال به حساب مى‏آید، از مصادیق محرومیت به حساب مى‏آید یا آن‏که محرومیت، شامل این فضا نمى‏شود و زن مطابق اصل اولیه و عمومات، از آن ارث مى‏برد؟ تحقیق حاضر، ضمن بررسى و اثبات مالیت مستقل براى فضا، محرومیت را مختص زمین دانسته، فضاى محاذى ...

زمین و اختصاص آن به فعالیت‏ هاى مختلف شهرى نظیر سکونت، کار، فراغت و غیره یا به عبارت دیگر برنامه‏ ریزى کاربرى زمین همواره یک فعالیت اساسى و مهم در عمران شهرى بوده است. برنامه‏ ریزى کاربرى زمین در طول تاریخ شهر سازى و عمران شهرى به ویژه در قرن گذشته رویکردها و دیدگاه هاى مختلفى داشته است. هر یک از این دیدگاه ها به نوبه خود این علم را تحت تأثیر قرار داده و مقدارى از اهداف آن را برآورده کرده ‏اند...

سرمایه اجتماعى به‌عنوان عاملى مهم و اساسى در ابعاد مختلف توسعه یک جامعه، موضوع پژوهش حاضر است. اهمیت‌اش آن‌قدر زیاد است، که از زوایاى گوناگون روند رشد و توسعه یک جامعه را تحت تأثیر خود قرار مى‌دهد. با توجه به تحولات اخیر جهان (به‌ویژه در سطح منطقه خاورمیانه) و اعمال فشارهاى مختلف بر کشور، از ناحیه دولت‌هاى خارجى در راستاى دست‌یابى به اهداف زیاده‌طلبانه خود، بحث مرزدارى و حفظ و صیانت از مرزهاى ک...

شهرهاى جدید به عنوان سکونتگاههاى جدیدالاحداث و فاقد هسته اولیه قبلى مى‏باشد که براساس برنامه و ساختار از پیش اندیشیده شده، ایجاد گردیده و داراى سابقه چندهزارساله در جهان مى‏باشند. در واقع مى‏توان ادعا کرد که بحث شهرهاى جدید سابقه در تاریخ شهرنشینى دارد ولى طرح ایجاد شهرهاى جدید به شکل کلاسیک و گسترده آن را باید در اوایل قرن بیستم جستجو کرد. نظریه شهرهاى جدید الهام گرفته از نظریه‏هاى گوناگ...