کهن‌الگوها پندارهای مشابه ملل مختلفند؛ نوعی تصویر ذهنی جهان‌شمول که می‌توان بر اساس آن شخصیت و فردیت شاعران را ارزیابی کرد. یکی از مهم‌ترین کهن‌الگوها, مادر است که در مظاهر ویژه‌ای جلوه می‌کند. فروغ فرخزاد توانسته است هردو سوی مثبت و منفی این کهن‌الگو را در اثر هنری خود نمایان سازد. هدف اصلی این پژوهش تبیین روند کسب فردیت با ردیابی بازتاب کهن‌الگوی مادر در شعر فروغ فرخزاد است. در این پژوهش ب...

در روان شناسی نوین، رنگ یکی از معیار های مهّم سنجش شخصیّت افراد است. گرایش ذهنی به رنگ های مختلف، از مطلوب ترین تا منفورترین آن، نشان دهنده ی نحوه ی تفکّر، بازتاب های مختلف روانی، شخصیّت و خلق و خوی فرد می باشد. روان شناسی رنگ «ماکس لوشر» در زمینه ی شناخت شخصیّت افراد، نظریّه ای جدید و کاربردی در علوم مختلف است. آزمایش لوشر از طریق بسامد هشت رنگ آبی، سبز، قرمز، زرد، بنفش، قهوه ای، سیاه و خاکستری و با...

هدف از این پژوهش، بررسی جامعه شناسی ادبیات به عنوان شاخه ای از جامعه شناسی معرفت است. ادبیات به عنوان نوعی شناخت یا آگاهی همواره تحت تأثیر جامعه بوده و به طور متقابل بر جامعه تأثیرگذار است؛ شناختی که حاصل هم فراخوانی پاره عینی و ذهنی است. واقعیت و مسائل اجتماعی ایران همواره در طول تاریخ در اشعار شاعران انعکاس یافته اند و این امر در قالب شعر نو بسیار نمایان است. در همین راستا، این پژوهش به مسائل...

چکیده واقعیت زندگی و پدیده ی مرگ، از جمله مسائل عاطفی انسانی و اجتماعی است که همیشه ذهن و اندیشه ی آدمیان را به خود مشغول می دارد. این مسائل، علاوه بر شعر سنّتی، در قلمرو شعر نیمایی نیز با رنگ و بویی دیگر مطرح شده است. صرفِ نظر از دیگر شاعرانِ معاصر زبان فارسی که در زمینه های مختلف، از جمله زندگی و مرگ، شعر سروده اند، اخوان ثالث، فروغ فرخ زاد و سهراب سپهری از جمله شاعرانِ معاصر زبان فارسی هستند که...

موضوع مقاله، آرمانشهر در اندیشه مهدی اخوان ثالث است. این پژوهش درپیِ جواب دادن به این سؤال است که در شعر اخوان ثالث، آرمانشهر چه مؤلفه هایی دارد؟ این مؤلفه ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به کار رفته است؟ دامنه مفاهیم آرمانشهر به کدام مبانی محدود می شود و هنگام بررسی و تبیین اصطلاحات آرمانشهر در شعر اخوان، چه تعریفی از آنها می توان کرد و ساختار آنها را تعیین نمود. در این مقاله، تحلیل محتوایی (...

یکی از شاخه های نقد در ادبیات، ادبیات تطبیقی است که به بررسی و مقایسه ی آثار نویسندگان از کشورهای مختلف و با زبان های مختلف می پردازد. پژوهش مذکور در حوزه ی ادبیات تطبیقی و بین ادبیات فارسی، انگلیسی و عربی جای دارد. در این بررسی تطبیقی تلاش بر این است که افق های مشترک اندیشه و زبان سه شاعر زن از سه فرهنگ و زبان متفاوت - فروغ فرخزاد از ایران، غاده السّمان از حوزه ی ادبیات عرب و امیلی دیکنسون از ا...

«درد و رنج»، یکی از وجوه تراژیک زندگی، در کنار مرگ، تنهایی، آزادی و گناه از مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن روبه روست. این مسئله در هنر و ادبیات به ویژه ادبیات زنانه به گونه ای بازتاب دارد که بررسی و تحلیل آن، نیازمند تحقیقی وسیع و جامع است. ازسویی دیگر، مقایسه ادبیات ملت های مختلف اعم از تطبیق انواع ادبی یا تطبیق آثار دو ماتن اعم از مؤلف یا شاعر، بیش از هرچیز می تواند به کشف نقاط مشترک ...

یکی از عناصر مهم شعر، اندیشه و تفکر است. هنگامی که اندیشه به صورت ژرف و عمیق درآید، تأمل نامیده می شود و شعری که عنصر اندیشه در آن ژرف باشد، شعر تأملی نام دارد. بنابراین، منظور از شعر تأملی، شعری است که از ژرف اندیشی انسان درباره زندگی و مرگ، انسان و سرنوشت او، هستی، طبیعت، مسائل اجتماعی، عشق و... بحث می کند. به طور کلی شاعران می توانند در بیشتر پدیده ها، با نگاهی تأملی نظر کنند. هر چند تأمل و ...

رساله ی حاضر با هدف بررسی مفهوم خودکامگی در شعر پنج شاعر معاصر انجام گرفته است. چارچوب نظری این تحقیق از دو بخش تشکیل شده است: بخش نخست از نظریه ی ساخت یابی آنتونی گیدنز بهره برده و بخش دوم مبتنی بر نظریات کارل مانهایم است. تعاریف مفاهیم نیز از خلال منظر نظری مانهایم اخذ شده است. روش این تحقیق مبتنی بر رهیافت هرمنوتیک فلسفی گادامر است. یافته های این تحقیق نشان می دهد شعر مشروطه با تغییر منابع...

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ ساختار گزاره های شاعرانه و چگونگی کارکرد هنری آن ها در شعر فروغ فرخزاد است. بخش اول مقاله به طرح مباحث نظری دربارۀ کارکرد گزاره ها یا واحدهای گفتاری پایه اختصاص دارد. شیوۀ ارائۀ بحث ها در این بخش به نحوی است که ضمن تأملی انتقادی بر مباحث مطرح شده در معانی و بیان کلاسیک دربارۀ خبر یا واحد گفتاری پایه، دستاوردهای مطالعات ادبی معاصر را به ویژه در زبانشناسی، نظریه شعر...