نقش تشیع در باروری فرهنگ اسلامی و شکل دهی شاکله تمدن اسلامی, برجسته و غیر قابل انکار است; تشیع خصوصا با تنوع فرقه ای خود و سه مذهب عمده اثنی عشریه و اسماعیلیه و زیدیه, نقش محوری و اساسی در تحولات سیاسی, اجتماعی و فرهنگی اواخر دوره اموی و استقرار خلافت عباسی تا پایان عصر اول خلافت داشته است. این نقش در عصر اول عباسی در قالب نهضت ها و جنبش های نظامی; تشکیل حوزه های علمی, تعالیم مخفی و سازمان دهی ...

چکیده واژگان کلیدی:شیعه، تشیع، کوفه، محدثان نوشته حاضر پایان نامه ای است که به بررسی نقش کوفه به عنوان یکی از مراکز شیعی در گسترش تشیع تا قرن چهارم پرداخته است. در این نوشته ابتدا کلیاتی درباره تعاریف مختلف از شیعه بیان شده، و بعد به بسترشناسی سیاسی کوفه که شامل پیدایش کوفه به عنوان یک شهر اسلامی، حوادث مهم تاریخی آن و نقش مردم کوفه در این حوادث پرداخته است. گونه های مختلف تشیع و راههای ارتبا...

عراق از نظر اجتماعی دارای بافت موزاییکی و متشکل از گروه های قومی- فرقه ای متعدد است. ماهیت سه‎گانه جمعیتی و سیاسی آن کشور عراق، همواره زمینه‎های بالقوه تنش و جدایی را در بردارد. حمله آمریکا و متحدانش و سقوط رژیم صدام، نیروهای اساسی در شمال و جنوب عراق را که برای سالیان طولانی سرکوب شده بودند، آزاد کرد و فرصت مناسبی در اختیار آنان برای کسب سهم بیشتری از قدرت حکومت در بغداد قرار داد. شیعیان ، اهل...

عرفان پدیده ای انسانی است که در طول تاریخ، درفرهنگ ها و ادیان مختلف به اشکال گوناگون پدیدار شده است و اکنون در جهان امروزی صدها گروه، یا فرقه انحرافی و ساختگی به وجود آمده که به علت امکانات ارتباطی سریع، با فاصله کوتاهی از معرفی و ظهور یک فرقه، شاهد ظهور طرفداران آن فرقه در دیگر نقاط جهان هستیم. این فرقه ها به سبب نفوذ در فرهنگ مسلمانان تعالیم و روش های خود را با برخی آموزه های اسلام مانند معرف...

اسماعیلیه، فرقه ای از فرق شیعه است که پس از شهادت امام صادق(ع) از دیگر فرقه ی شیعه، اثنی عشریه، جدا شده . بر خلاف شیعه ی اثنی عشری که امامت را پس از شهادت امام جعفر صادق(ع) متعلق به امام موسی کاظم(ع) می دانست، حق پسر بزرگش، اسماعیل و پس از او محمد بن اسماعیل می دانند. نهضت اسماعیلیه به عنوان نهضتی شیعی در مقابله و تضاد با دربار خلافت عباسی که به نوعی با برگزیدن مذهب تسنن، به عنوان مذهب رسمی جام...

    دکتر محمد حسن یعقوبیان*           چکیده شیطان پرستی مدرن فرقه ای است که در سال 1966 در سانفرانسیسکو آمریکا توسط شخصی به نام آنتوان لاوی تاسیس شده است .شیطان پرستی مدرن در بستر تاریخی خود دیرینه ای در تاریخ جادوگری و ارتباط باشیاطین دارد .به ویژه جادوی سیاه که در رنسانس شکل می گیرد و هدفش مبارزه با مقدسات ادیان به ویژه مسیحیت است .آئین ...

نگاهی گذرا به نقدهای محمّد حسین ذهبی مؤلّف «التفسیر و المفسّرون» بر مجمع البیان طبرسی است. نگارنده پس از شرح حال اجمالی از طبرسی و تفسیر مجمع البیان به نقدهای محمد حسین ذهبی از این تفسیر می پردازد و در آغاز بر این نکته تأکید می ورزد که ذهبی بیش از آنکه به نقد تفسیر مجمع البیان بپردازد به مذهب مفسّر توجه نشان داده است، چنان تلقی از نقد ذهبی، نگارنده مقاله را به بررسی دیدگاه و مبانی فکری ذهبی واداشته...

هدف ما در این رساله بررسی مسئله امامت از دیدگاه شیعه اثنی عشری، اسماعیلیه و فرقه اشاعره می باشد. آنچه که در این رساله دارای اهمیت می باشد این است که دو فرقه ی اثنی عشری و اسماعیلیه از نظر اعتقادی بسیار به هم نزدیک و وجوه مشترک آن ها بیش از موارد اختلاف است، نزدیکی فکری آن ها در مسائلی چون وجوب و ضرورت امام، عصمت امام، وظایف و شئون امام و همچنین مسئله ولایت مورد انکار هیچکس نیست. اما اشاعره که ف...