پژوهش حاضر بر آن است تا با تحلیل اشعار وحشی بافقی، در چارچوب نظریه­ معناشناسی، میزان کاربرد هر یک از طرح­واره­های تصویری حرکتی، حجمی و قدرتی را در شعر این شاعر جهت خلق معنا بررسی کند. به این منظور تعداد 66 رباعی وحشی بافقی گزینش شده و مورد تحلیل قرار گرفته­اند. از تعداد 264 مصراع پیکره برگزیده از مجموع 66 رباعی، در 114 مورد از طرح­واره­های تصویری جهت مفهوم سازی استفاده شده­ است که بیش ترین سهم ...

انعکاس داستان زندگی پیامبران یکی از بن مایه های اصلی نزد شاعران است . با بازخوانی زندگی حضرت یوسف در قرآن و استخراج و مطالعه تلمیحاتی که در دیوان صائب از این داستان انعکاس یافته است در می یابیم که بازتاب زندگی یوسف د رآینه صور خیال صائب به قدری متنوع ومواج است که می توان به استناد نمونه های شعری مدعی شد ‘ صائب در بیان تمام زوایای زندگی یوسف چیزی را فرو گذار نکرده است . از جمله رؤیای آغاز داستا...

شخینا (همان سکینه) به معنای آرامش، رساننده­ی مفهوم حضور الاهی در ادبیات دینی یهودی است. در این مقاله، ابتدا تحولات معنایی شخینا از زمان نگارش تلمود توسط ربانیان یهودی تا فلاسفه­ی یهودی معاصر، بررسی شده است. در ادبیات تلمودی، شخینا گاه به معنای وجه خداوند است و گاه به جای خود خدا به کار رفته است. در حکمت الهی حسیدیزم، شخینا با مفهوم جلال الاهی یا کاود که واسطـه در آفرینش است، تطبیق معنـایی یافته...

با تطبیق فراقیه‌های فارسی و عربی می‌توان به وجوه مشترک آن‌ها، از لحاظ لفظ و مضمون، پی برد. شاعران فارسی‌زبان برخی مضامین شعری خود را از اشعار عربی قبل و بعد از اسلام، از جمله معلقات سبعه، قصاید متنبی و ... گرفته‌اند. در این مقاله ابتدا دو قصیده عربی، یکی معلقه امرؤالقیس، مربوط به قبل از اسلام و دیگری قصیده برده بوصیری، از اشعار دوره بعد از اسلام، تحلیل شده است؛ سپس با...

زبان خامه ندارد سر بیان فراق وگرنه شرح دهم با تو داستان فراق شرک این خطای هجران آفرین، انسان را از اعلی علیین به ادنی مراتب هبوط می دهد. آشفتگی و اسارت، پراکندگی و افتراقِ آدمیان، همه از سر شرکی است که (پنهان و آشکار) بدان دچارند. آتش این هجران و خسران چنان سوزان است که پیش گیری از ابتلای بدان بسی نیکو، و چاره جویی برای مبتلایان بسی لازم و ضروری است. پس با تأسی به آیات قرآن کریم که بهترین راهن...

نوحه با دلسروده های بشر در فراق عزیزانش آغاز شد. سوگ سروده هایی که تابلویی از یادگارهای رفتگان بود و از شعل? الهامات شاعر نشأت می گرفت و به ذکر محامد در گذشته، و تأسف از فقدان او اختصاص داشت. نوحه نوعی از مرثیه است که با ریتم و سینه زنی همراه است، در نوحه قالب های شعری غزل، ترجیع بند، ترکیب بند، مستزاد، قصیده، مثنوی و مسمط کاربرد دارد. هر چند نوحه و مرثیه قدمتی دیرینه در تاریخ ایران دارند ...

«از بخت شکر دارم و از روزگار هم». خداوند را سپاس گزارم که بار دیگر توفیق هم نشینی با مَلک الخلّاق گلستان مثنوی را نصیبم کرد و جام کوچک وجودم را از آن رحیق سرخوشان مشحون ساخت. هدف این مقاله، یافتن این پرسش مهم است که لب لباب مثنوی شریف مولانا چیست و به بیانی دیگر، آن «نفیری» که وی در این عالَم سرداد و همه سینه های شرحه شرحه از فراق را به سوی خویش فراخواند، کدام است؟ در این نوشته سعی خواهیم کرد تا ب...

در این پژوهش سخن از غربتی است که دل آگاهان و آزادگان را در همه ی اعصار و قرون آزرده است و این نه دور افتادن از باب و مام است ونه فراق از زادبوم. غربتی است که در هر زمان ودر هر دیار با آنهاست، رهایی از آن نه در سفر است ونه در حضر . درمانش نه در خاموشی است و نه در فریاد. غربت جانی است که روشن است و می داند و می بیند. در این تحقیق سعی شده با مطالعه شش دفتر مثنوی ، دیدگاههای مولوی در باره ی روح و...

اوایل قرن بیستم، اروپا شاهد پاگرفتن و ریشه دواندن جنبشی ادبی هنری موسوم به اکسپرسیونیسم بود که اساس آن بر نمایش احساسات تند وتیز با روش های غیرمتداول، ذهنیت گرایی افراطی، هنجارشکنی و نوگرایی بود. عشق، مرگ، ترس و ... از دغدغه های انسان معاصر هستند که اکسپرسیونیسم با حساسیت ویژه ای به آن پرداخته است. «غزلیات شمس» آیینه شوریدگی ، عشق سرمستانه و نماینده بی قراری و بی تابی مولانا در فراق شمس است. ...

این مقاله درباره غربتی است که در همه ی دوره ها دل آزادگان و آگاهان را آزرده است و این فراق، دوری از پدر و مادر و یا سرزمین نیست بلکه غربتی است که در هر زمان و در هر سرزمین با آنهاست رهایی از آن نه در سفر است و نه در حضر. درمانش نه در خاموشی است و نه در فریاد. غربت جانی است که روشن است ، می داند و می بیند. در این مقاله سعی شده دیدگاه های مولوی درباره ی روح و اسارتش در عالم مادی و اشتیاق او برای ...