بازکاوی فرایند فتوح اسلامی‌در ماوراءالنهر در عصر اموی[1] کورش صالحی[2] حبیب زمانی محجوب[3] چکیده سرزمین خراسان به دلیل ظرفیت‌های فرهنگی و موقعیت جغرافیایی از دیرباز کانون حماسه‌های کهن ایرانی بوده است. استقامت در برابر مهاجمان صحراگرد، در یک روند پایدار و متداوم‌‌، توانایی حفظ هویت را در این سرزمین افزوده است. مقاومت‌های نظامی‌در برابر دشمنان مهاجم به روزگار ساسانیان باز می‌گردد. تاسیس پادوسبان...

یکی از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی به جهان اسلامی در قرون نخستین اسلامی نخبگان ایرانی بودند که چشمپوشی از مطالعه آنها خطایی بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکی از این افراد بود که در تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی شامگاه عهد ساسانی و اوایل دوره اسلامی نقش‏آفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسی حیات سیاسی هرمزان کارنامه وی در انتقال عناصر فرهنگ ایرانی به ت...

مباحث حقوقی از قبیل قراردادهای صلح‘خراج‘قطاعه‘تقسیم اراضی و ... در ارتباط با فتوح مسلمین در منابع تاریخی اسلامی مطرح شده است . مسئله مهمی که باید در بررسی چنین گزارش هایی مورد توجه باشد ‘ شباهت و نزدیکی گزارش تاریخی با کتب احکام است که اصولأ روش و بنای متفاوت از کتب تاریخی دارند.در واقع عوامل و جریانهایی موجب شده اند تا منابع به جای خبر صرف تاریخی از یک حادثه به هنگام وقوع آن به شرح و بسط اموری...

تأثیرپذیری علم از مبانی متافیزیکی از مسائل بنیادین فلسفه علم است که ارتباط نزدیکی با مسئله اسلامی‌سازی علوم دارد. مقاله حاضر با تکیه بر دیدگاه‌های فیلسوفان جدید علم مانند پوپر، لاکاتوش، کوهن و برت و با الهام از آرای سید حسین نصر درباره ابتنای علوم اسلامی بر اصول دین اسلام، در بررسی موردی دانش جغرافیا کوشیده است بخشی از این اصول را که ملهم از قرآن است، شناسایی کند. با توجه به فراوانی چشمگیر مناب...

با ظهور اسلام قسمت بزرگی از جهان آن روزگار تحت سلطه و نفوذ مسلمانان درآمد و با توجه به تبلیغ ایدئولوژی اسلامی که نویددهنده عدالت و برابری بود همه ملیت ها و نژادها را زیرپرچم خود درآورد و این امر باعث شد که کاروان علما و دانشمندان و محققان و تجار اسلامی بدون هیچ مانعی و رادعی از سرزمینهای یخ زده تبت تا سرزمین های داغ آفریقا پیش رفتند. مسلمانان نه تنها باعث نقل و انتقالات افکار و عقاید و همچنی ام...

چکیده: عبدالله ابن خازم در دوران گسست سیاسی پس از مرگ یزید بن معاویه در خراسان با بهره گیری اختلافات قبیله ای، قدرت را در دست گرفت و به حمایت از عبدالله ابن زبیر یکی از داعیان خلافت پرداخت. به هنگام انتقال قدرت از شاخه ی سفیانی به مروانی، حکومت ابن خازم مشروعیت خود را از دست داده و به شورش تبدیل شد. او با این اقدام روند فتوح در خراسان و ماوراءالنهر را با تلاطم های جدی مواجه کرد و به مخالف اصل...

پس از رحلت پیامبر و به خلافت رسیدن ابوبکر، مسلمانان دست به یک سلسله فتوح دامنه­دار زدند. قسمت اعظم این فتوح در مناطق مسیحی نشین انجام پذیرفت. مصر که از جمله مراکز مسیحی درآن روزگاران بود، در مدت کوتاهی به تصرف مسلمانان درآمد و ایشان توانستند بر اسکندریه، یکی از مراکز چهارگانه مسیحیان دست یابند.واکنش مردم مصر در مقابل مسلمانان بسیار قابل ملاحظه بود. قبطیان در مقابل مسلمانان نه تنها مقاومت نکردند...

دراین پایان نامه برای تحقیق در موضوع یاد شده از کتابهای مسالک ابن خرداد به، و معجم البلدان یاقوت حموی استفاده شده است و شامل سه فصل: تاریخچه صنعت پارچه بافی در ایران بعد از اسلام، مواد اولیه و تولیدات نساجی در نواحی مختلف ایران، بازتاب جنس ، رنگ و نقش پارچه ها در اشعار کهن فارسی می باشد.

به روزگار بنی امیه مهاجر ت هایی با اهداف نظامی و اقتصادی از عراق به خراسان روی داد. دو مهاجرت آغازین، در زمان حکومت زیا د بن ابیه در عراق (44-53ق) (664-673م)  از سوی وی مدیریت شد . مهاجرت نخست در سا ل 47 ق/ 677 م از بصره بهخراسان روی داد و با بن بست نظامی اعراب در خراسان و ناآرامی های قبیله ای ناشی ازتقسیم عطایا در بصره، ارتباط داشت . دومین مهاجرت به سال 51 ق/ 671 م مدیریتشد. در آن سال، 50000 خ...