اعراب از روزگاران کهن وارد سرزمین های حاصلخیز بین النهرین (عراق) شدند. مهاجرت آنان به حدی گسترده بود که بر ساکنان منطقه غلبه یافتند و به تدریج بافت جمعیتی عراق را دگرگون کردند. برخی از این قبایل به دلیل همجواری با مراکز مسیحی در بین النهرین به آیین مسیح گرویدند. اعراب مهاجر توانستند تحت حمایت ساسانیان دولت لخمیان را در حیره تشکیل دهند. دولت ایران برای حفظ مرزهای خویش از آنان در برابر اعراب بدوی...

با پیروزی اعراب مسلمان در جنگ نهاوند یزدگرد پادشاه ساسانی دیگر فرصت نیافت نیروهای خود را برای  مقابله با مسلمانان سامان بخشد. وی علی­رغم دعوت حاکم طبرستان برای پناه­گرفتن در آن سرزمین راهی خراسان گردید. خراسان سرزمین بزرگ و همواری بود که راه فرار به سوی ترکان را برای یزدگرد در صورت ضرورت مهیا می­ساخت. هم­چنین وی درصدد بود با کمک نیروی ترکان در مقابل مسلمانان بایستد. احساس خطر از زنده­بودن یزدگر...

فتوحات اسلامی در اندلس از سال 92ه/713 م با ورود دو سردار نامی اموی طارق بن زیاد و موسی بن نصیر آغاز شد. تحرکات نظامی مسلمانان در اندلس توام با مهاجرت و اسکان جماعت عظیمی از قبایل عرب و بربر بود، حضور فعال و پر شتاب این قبایل در سرزمین ناآشنای اندلس همواره با آرامش توأم نبود؛ در گزارش ضد و نقیض منابع و اطلاعات آشفته مطالعات، از حضور قبایل یمنی و مضری و شامی که به عربان مشهورند در کنار بربرها و ق...

چکیده: مورخان نظرات مختلفی در مورد علل ورود مسلمانان به ایران ارائه می کنند. با پیدایی اسلام و اتحاد عربستان در زمان حضرت محمد (ص) و تشکیل حکومت اسلام، به علل سیاسی و نظامی که ناشی از تهدید خارجی بود لزوم توجه به خارج عربستان احساس شد. در زمان ابوبکر و پیدایی بحران رده به این علل دو علت اقتصادی واجتماعی افزوده شد و مسلمین در تعقیب فراریان رده وارد بین النهرین شدند. با ورود مسلمانان به بین الن...

یکی از آثار فتوحات اعراب در آسیای مرکزی، مهاجرت برخی از اعراب جزیرة العرب به مناطق تازه فتح شده بود. با وجود این­که اندیشه اسکان دائمی اعراب در شرق به نخستین‏ دورة فتوحات بازمی‏گشت اما در دوره امویان، به این امر بیشتر توجه می­شد. حضور مهاجران در منطقه شرق، حفاظت از سرزمین­های فتح شده را آسان تر می­کرد. هم­چنین می­توانست زمینه های لازم برای افزایش جمعیت و تأمین نیروی جنگی برای فتوحات بعدی در مشر...

در طول قریب 30 سال، بعد از وفات رسول‏اللَّه‏صلی الله علیه وآله، تا پایان حکومت علی‏علیه السلام، غنایم نقدی و غیر نقدی فراوانی از راه فتوحات نصیب مسلمانان شد. افزایش حجم نقدینگی در مدینه ممکن بود در کوتاه‏مدت سطح عمومی قیمت‏ها را تحت تأثیر جدی قرار دهد، اما به علت رواج داد و ستدها به نحو کالا به کالا، جریان آزاد تجاری بین عربستان و سایر مناطق، ذوب درهم و دینار و تبدیل آنها به شمش و وسایل زینتی و م...

مَنجنیق، به منزلة سنگین ترین سلاح جنگی، در قرون میانة اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. از این سلاح برای کوبیدن دیوارهای دفاعی و نفوذ به داخل شهرها استفاده می شد. در نخستین فتوحات اسلامی، منجنیق شکل ساده ای داشت؛ اما با گذشت زمان و به موازات تکامل و افزایش استحکام حصارهای دفاعی شهرها، منجنیق ها نیز روزبه روز تغییر کردند و تکامل یافتند؛ تا آن جا که در دورة اموی منجنیق های نفت انداز و آتشین ساخ...

حمله عربها به ایران، واکنش‌های متفاوت گروه‌های قومی و دینی ساکن در قلمرو ساسانی را در پی داشت. یکی از اقلیت‌های مهم در ایران، مقارن با ورود عربها، مسیحیان بودند. این گروه نیز همانند پیروان سایر ادیان و نحله‌های رایج در ایران، تحت تأثیر فتوحات مسلمانان قرار گرفتند و واکنش‌هایی نسبت به آن داشتند. واکنش مسیحیان در برابر فتوحات، بسته به زمان و مکان فتوحات به دو شکل، تعامل و تقابل، ظهور و بروز کرد. ...

درزمانمعاویهمنجربهفتوحسرزمینهایشامات،آسیایصغیرونواحیشرقیدریایمدیترانهوبرخینواحیبریوبحریشد.ازآنجاییکهبنیامیهازدورانعمرخلیفهدومحاکمشاماتبامرکزیتدمشقشدهبودندواینحاکمیتدردورانعثماننیزادامهیافتودردورانامامعلی(ع) نیزباجنگوتزویرهمچنانبرسرقدرتباقیماندند،بهتوسعهروابطنظامی،سیاسیوفرهنگیباقلمروتازهمفتوحهرومیپرداختند.معاویهپسازتثبیتقدرتدرشاماتازسال 40هبهبعد،اینمناسباترااستمراربخشیدبهنحویکهبهرغممخالفتهاوقیام...

مَنجنیق، به منزله سنگین ترین سلاح جنگی، در قرون میانه اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. از این سلاح برای کوبیدن دیوارهای دفاعی و نفوذ به داخل شهرها استفاده می شد. در نخستین فتوحات اسلامی، منجنیق شکل ساده ای داشت؛ اما با گذشت زمان و به موازات تکامل و افزایش استحکام حصارهای دفاعی شهرها، منجنیق ها نیز روزبه روز تغییر کردند و تکامل یافتند؛ تا آن جا که در دوره اموی منجنیق های نفت انداز و آتشین ساخ...