در این مقاله فصل دوم از کتاب جامع بهادرخانی با موضوع نورشناسی برای شرح و نقد برگزیده شده است. سوال مبنایی این مقاله بررسی میزان اثرپذیری نورشناسی جامع بهادرخانی از مکاتب قدیم و جدید است. فرضیه اصلی این است که جامع بهادرخانی با وجود تمام پیشرفت‌های حاصل شده در نورشناسی جدید، همچنان بر اساس متون نورشناسی هندسی دوره یونانی و دوره اسلامی موجود در زمان خود به نورشناسی می‌نگرد و پافراتر از ریاضیات اق...

در برخی از آثار ساعدی اعم از نمایشنامه و داستان، بیش از همه ویژگی‌های رئالیسم جادویی، آفرینش موجودات وهمی و استحاله شخصیّت‌ها مدّنظر قرار گرفته است. برخی از وجوه این سبک، در آثار برجسته او مانند عزاداران بَیل، مولوس کورپوس، آشفته حالان بیدار بخت و ترس و لرز منعکس است. از جمله این وجوه، عناصر نامتجانس؛ بویژه موجودات عجیب و ترکیبی میان انسان و حیوان در آثار اوست. در این مقاله، برای نخستین بار در نقد...

رئالیسم جادویی سبک نسبتاً نوینی است که هر چند بیشتر تداعی‌گر نام آمریکای جنوبی و به‌ویژه گابریل گارسیا مارکز است، اما خاصّ ملل جهان سوم است. در داستان‌های این سبک، واقعیت و خیال در هم گره می‌خورند، اما به گونه‌ای که واقعیت بر خیال سیطره دارد، نه خیال بر واقعیت. از میان داستان‌نویسان فارسی، غلامحسین ساعدی در برخی از آثار خویش به این سبک گرایش دارد. این داستان‌های ساعدی را می‌توان به دو دسته تقسیم ...

غلامحسین میرزای قاجار، پدر ایرج میرزا، ملقّب به صدرالشّعرا و متخلّص به بهجت، شاعر رسمی درگاه مظفّرالدّین میرزا ولیعهدبوده است. او در روز چهارم ماه صفر سال 1250 ه.ق. در تهران متولّدشد و در حدود سال 1309، در اثر بیماری سل، در 59 سالگی ازدنیارفت. «نسب نامه کرد مازندری» یکی از دو اثر به جامانده از غلامحسین میرزا، منظومه ای است که شاعر به دستور ولیعهد، در هجو شخصی به نام حاج صدیق سروده است. از نسب نام...

چکیده امروزه فن داستان نویسی در میان انواع ادبی پیشرفتی چشمگیر نموده ومی تواند مانند تخصصی میان رشته ای قضایای مختلف اجتماعی را به روش ادبی بیان کند .دراین رویکرد می توان از داستان روستایی یاد کرد که نویسنده ی آن با استفاده ازعناصر روستایی نویسی ومهارت های فنی به بیان قضایای جوامع روستایی می پردازد. با آن که سابقه ی نگارش داستان روستایی در ادبیات فارسی به قبل از دهه ی 40 شمسی باز می گردد. ام...

باید تکرار کرد که مدرنیته و استعمار همان قدر که ایران معاصر را دگرگون کردند ادبیات معاصر این سرزمین را نیز زیر و رو نمودند. از همین رو در پژوهش حاضر تاثیر شگرف این دو درون جامعه ایرانی و به طبع آن ادبیات فارسی زبان با محوریت غلامحسین ساعدی کاویده خواهد شد، با این فرض که دو مفهوم بالا همواره ذهن روشنفکر ایرانی و قلم وی را مشغول خود داشته است و به این هدف که مولفه هایی نظیر جایگاه تاریخی ساعدی، ر...

ادبیات آینه ی تمام نمای زندگی اجتماعی، روحیات و احساسات مردم و اوضاع حاکم بر احوال آنان است. از گذرگاه رمان های «توپ» و «تاتار خندان» از غلامحسین ساعدی، و «النهایات» و «شرق المتوسط» از عبدالرحمن منیف، تلاش گردیده تا همانندی ها و ناهمانندی ها به قصد تطبیق بررسی شود. برای این منظور، بن مایه های «فقر» «مرگ»، «عشق» و «تقابل» که در محتوای هر چهار رمان مشترک به نظر می رسید، مورد تحلیل قرار گرفت، و ...

مثال و خیال در اندیشۀ مولوی     زهرا رجبی [1]   غلامحسین غلامحسین زاده [2]       تاریخ دریافت: 26/12/91   تاریخ تصویب: 18/9/92         چکیده   مولوی یکی از برجسته ترین عارفان اهل حکمت در تاریخ تفکر فارسی است و همین امر سبب شده است تا اثر ارزندۀ او مثنوی، سرشار از مفاهیم عرفانی- حکمی باشد. از جملۀ این مفاهیم، مفهوم عالم مثال است که تاکنون اهل حکمت بیشتر در آن تأمل کرده­اند و کمتر مورد توجه اهل ع...

چکیدهبرای ارزیابی جامع یک داستان لازم است آنرا بهتر بشناسیم.باید زوایای مختلف آن را در نظر بگیریم؛ارزشهای ذهنی مولف،دخالتهای تاریخی،معماری و صحنه پردازی و دیگر مولفه های تاثیر گزار در آفرینش اثر را مدنظر قرار دهیم تا ارزیابی جامع صورت پذیرد و مورد استقبال اذهان واقع شود.این مقاله بررسی ساختاری مجموعه ی داستانی (ترس و لرز) غلامحسین ساعدی را به عهده دارد و با استفاده از قواعد ساختارگرایان زوایای ...