هدف این نوشتار بررسی ژرف ساخت استعارۀ دختر رز در اشعار شاعران فارسی زبان به ویژه اشعار حافظ به لحاظ اسطوره شناسی، تاریخی ـ فرهنگی، روان شناسی و زیبایی شناسی است. برای نیل به این هدف، توجه به خاستگاه فرهنگی ـ اجتماعی این استعاره در اعصار پیش از تاریخ، نقش اسطوره در شکل گیری آن، و پیوندها و شباهت هایی که بین شراب و عناصر زنانه وجود دارد، ضروری است. این مقاله در چهار بخش تنظیم شده است: بخش اسطوره ...

سفره های نذری، گونه ای از آیین های اسلامی- ایرانی است که صرفاً در میان زنان و توسط آنها و عموماً در فضاهای خانگی و در برخی موارد خاص نیز در مسجد، حسینیه، و امامزاده ها برگزار می شدند. سفره های نذری، بنا بر یک نذر توسط کسی که بانی نامیده می شود شروع و توسط جماعت آیینی اجرایی می شوند. آنچه اهمیت دارد مسئله محوری نسبت این سفره ها با ساختارهای اجتماعی مسلط و مقوله عاملیت زنانه است. برای پاسخ دادن به ...

رمان به عنوان نوع ادبی ویژه، دارای قابلیت های فراوانی است که امکان طرح افکار و موضوعات زیادی را فراهم می سازد. زنان نیز از این نوع ادبی بهره برده¬اندتا دنیای خاص خود را در تخیل ادبیبسازند. از این¬رو برای مطالعه آثار ادبی زنان، نقد فمنیستی ظهور کرد؛ البته این رویکرد در نقد و تحلیل متون دارای شیوه روشن و واحد و مستقلی نبوده و همواره از رویکردها و نظریات مختلفی در نقد و تحلیل بهره می¬برد. به نظر م...

هدف مقاله حاضر، بررسی زاویه ای از جنگ تحمیلی هشت ساله بین دو کشور ایران و عراق است که تاکنون کمتر بدان پرداخته شده است. در اینجا از زاویه تجارب زنانی جنگ را می بینیم که با جنگ مواجه شده، در اثر جنگ خانه و کاشانه خود را از دست داده اند، به کارهایی نظیر پرستاری و امدادگری، خبرنگاری، کمک های پشت جبهه و ... پرداخته؛ یا حتی در مواردی سلاح به دست گرفته و با دشمن جنگیده اند. تجربیات این زنان ذیل شش مف...

اگرچه تأثیر زبان عربی بر زبان فارسی زیاد بوده است ولی باید دانست که این تأثیرات بیشتر در حوزه ورود لغات بوده و به ندرت در حوزه نحو یا دستور این گونه تأثیرپذیری رخ داده است. سال هاست که دو نمونه از این تأثیرپذیری های نحوی بر دستورنویسان بدیهی فرض شده است: یکی ساختمان «مضاف + صفت + مضاف الیه»، در عباراتی چون «پسران وزیر ناقص عقل» و دیگری استفاده فراوان از تای تأنیث در انتهای برخی صفات مانند «کاره...

واژگان کلیدی: زنانه شدن، زبان زنانه، تحلیل گفتمان، جمهوری اسلامی ایران، گفتار مشروعیت ساز، رفتار سیاسی زنان در این پایان نامه ابتدا به بررسی ساختار زبان زنانه پرداخته شده است و با استفاده از نظریات متفاوت پیرامون زبان زنانه تلاش گردیده که شاخصه های زبان زنانه (اعم از متن، نوشتار و گفتار) استخراج گردد. در ادامه نشان داده شده است که از ابتدای انقلاب تاکنون روند زنانه شدن جامعه روندی صعودی بوده ا...

ترانه، نوای شورانگیز و بی­ تکلف مردمانی عامه و گمنام است و نجوایی حاصل نخستین تراوش روح ملی و بدوی. ترانه­ های عروسی یا واسونک­ها یکی از گونه­ های ادبیات شفاهی است که زنان در آن بیشتر هنرنمایی کرده و هنرشان مورد قبول مخاطب (عروس و داماد) قرار گرفته­ است. این مهم خود از موضوعی پر اصالت پرده برمی دارد و آن اهمیت نقش فرهنگی ـ هنری زنان در آماده کردن دختران و پسران (فرزندانشان) برای ورود به زندگی م...

کل ساختار این تحقیق بر اساس این سوال شکل گرفته است که نظارت بر امر جنسی و متعلق مورد تأکید آن یعنی تن زنانه در سیر تحول خود از قبل از انقلاب تا بعد از انقلاب چه صورت بندی یافته است؟ فرضیه ای که برای پاسخ به سوال فوق مطرح شد این بود که قدرت پنهان در عناصر بر سازنده گفتمان نظارت در هر یک از مراحل سه گانه ظهور، انتشار و تحقق آن در ارتباط با شرایط اجتماعی آن دوره، مسلط و موجب به حاشیه رانی دیگر عنا...

متون ادبی بسیاری وجود دارند که خواننده پس از مطالعه ی آنها قادر به تشخیص جنسیت نویسنده نیست. با این حال در تمامی فرهنگ ها زندگی و تجارب زنان و مردان از جهات بسیاری از یکدیگر متفاوتند و این تفاوتها در نوشته های آنان به چشم می خورند. معمولاً طبقه بندی آثار ادبی به دسته های مختلفی که جنبه مهمی از اثر را مورد تاکید قرار می دهد سودمند است. در سالهای اخیر، بسیاری بر این باورند که امعان نظر در آثار زنا...