جایگاه راهبردی معروف و منکر در کلام سیاسیِ معتزله به گونه‌ای که امامت ذیل آن قرار می‌گیرد و تأثیرات ژرفی بر تاریخ سیاسی این گروه گذاشته است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از چارچوب نظری مبتنیِ بر گونه‌شناسی مبارزة مثبت، منفی و مشارکت در قدرت، این تأثیر را کاویده است و در پاسخ به این پرسش که جایگاه و سطوح تأثیرگذاری معروف و منکر در تاریخ معتزله چیست، فرضیه خود را مبنی بر ظرفیت و گستردگی اصل پنجم معت...

نزل القرآن الکریم یلقی الضوء علی جمیع مراحل معرکه أحد ویدلی بتعلیقات تصرح بالأسباب التی ادت إلی الخساره الفادحه وأبدی النواحی الضعیفه التی لم تزل موجوده فی طوائف أهل الإسلام بالنسبه إلی واجبهم، فی مثل تلک المواقف الحاسمه وکذلک بیّن القرآن الأهداف السامیه التی تمتاز بها هذه الأمه، کما تحدث القرآن الکریم عن مواقف المنافقین وفضحهم وأبدی ما کان فی باطنهم من العداوه لله ورسوله وللمومنین، مع إزاله الش...

چکیده: ابو العلاء المعری (363 ـ 449 هـ / 973 ـ 1057م) شاعر، فیلسوف و ادیب عربی در عصر عباسی است که در معره النعمان به دنیا آمد، و در همان جا از دنیا رفت. او هنگامی که از مردم گوشه گیری کرد ملقب به رهین المحبسین (اسیر دو زندان) شده است. او دارای نظریات وفلسفه ای است که در زمان خود باعث جدل های زیادی گشته است، وبه اعتقادات ادیان هجوم برده است، و اصلی که اسلام صاحب هر حقیقتی است را رد کرده است. ا...

بررسی حیات فرهنگی و اجتماعی اصحاب امامان شیعه:، نظر تاریخ پژوهان دهه های اخیر را به خود جلب کرده است. اغلب پژوهش های جدید، احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر بزنطی (م221هـ .ق) را به عنوان یکی از اصحاب امام رضا(ع) مورد توجه قرار داده اند اما به همراهی او با امام جواد(ع) و نیز جایگاه کلامی او به صورت بایسته نپرداخته اند. این نوشتار پس از مروری بر زندگی نامه بزنطی، آرای کلامی او را موضوع بررسی خود قر...

سوید بن أبی کاهل یشکری از شاعران مخضرم می باشد، و سه دور? جاهلی، اسلامی و اموی را درک نموده است. ابن سلام جمحی، سوید بن أبی کاهل را با عمرو بن کلثوم، حارث بن حلزه و عنتره بن شداد در یک طبقه آورده است. سوید اشعار زیادی داشته ، که بیشتر آن امروز در دسترس ما نیست. بارزترین اثر او قصید? «یتیمه» می باشد، که خوشبختانه به دست ما رسیده است. این قصیده دارای 108 بیت می باشد. قصید? «یتیمه» در روزگار پیش ا...

چکیده: تمدن اسلامی در عصر عباسی، بستری مناسب را برای پیشرفت و تکامل علم و ادب و هنر فراهم آورد. چنانکه وقتی مسلمانان از مسئله فتوحات و جنگ و درگیری رهایی یافتند و ثروت و قدرت دولت رو به فزونی نهاد، گرایش به انواع هنر های زیبا در بین خلفا، بزرگان و طبقات مختلف جامعه بغداد افزایش یافت.در این میان هنر موسیقی، به عنوان ابزاری مهم برای جلوه‌گر ساختن شکوه و اقتدار خلفای بغداد، جایگاه ویژه‌ای داشت. ای...

معلقات نام هفت قصیده از شاعران فصیح و بلیغ عرب است که از روی تفاخر بر خانه کعبه آویخته بودند تا هر کس به سرزمین مکه وارد یا از آن خارج می گردد مشاهده نماید. عرب بر آن است که در عهد جاهلیت هفت قصیده از هفت شاعر مقبول همگان بود و این هفت قصیده بر جمیع اشعار دیگر شاعران رجحان داشت و در حقیقت معرّف روح و نشاط حیات عرب بود از این رو آنها را نوشته برخانه ی کعبه آویختند و بدین مناسبت آنها را معلقات سبع...