با توجه تفسیرهایی که از دیدگاه اعتباریات علامه طباطبایی شده است هر خواننده‌ای با تفاسیر متعدد و برداشت‌های مبهم روبروست. لذا در این مقاله بر اساس مبانی فلسفی اصالت وجود، تشکیکی بودن مراتب وجود و علم حضوری به واقعیات علامه و برداشتی نو از واقع‌گرایی ایشان در صدد ایضاح نظریه اعتباریات هستیم. در بررسی‌های معرفت شناسی باید ملاحظه شود؛ دو قلمرو جدا از هم به نام واقعیات و ارزش‌ها وجود دارد که بر مبنا...

مبنای صحت و ارزش معرفت شناختی علوم حصولی،علم حضوری است. علم حضوری مبتنی است بر معنایی بسیط از عینیت که بدون واسطه در ذهن فاعل شناسا حضور دارد .از دیدگاه فیلسوفان مسلمان، علم حصولی تکیه گاه خوبی برای معرفت شناس نیست؛ چرا که با مشکل ضمانت صدق، مواجه است.این امکان فقط در علم حضوری برای ما متصور است نه در علم حصولی چون در علم حضوری، خطا قابل طرح نیست. از آنجا که در علم حضوری، حقیقت عینی معلوم، هست ...

اصل سنخیت در عرفان زیر مجموعه‌ای از مبحث پیچیدة «وحدت وجود» است. اساساً یکی از اهداف کلی عرفان و روان‌شناسی رسیدن فرد به وحدت درونی و موفقیت در ایجاد وحدت با عالم خارج از وجود است. اصل سنخیت در فلسفه و در باب علم حضوری معنا پیدا می‌کند که برای تحقق امر ادراک باید بین مُدرِک و مُدرَک سنخیت وجود داشته باشد و در عرفان (خصوصاً عرفان نظری که همانندی‌های بسیاری با فلسفه دارد) رمز اصلی تجاذب و کشش بین عاشق ...

با توجه تفسیرهایی که از دیدگاه اعتباریات علامه طباطبایی شده است هر خواننده ای با تفاسیر متعدد و برداشت های مبهم روبروست. لذا در این مقاله بر اساس مبانی فلسفی اصالت وجود، تشکیکی بودن مراتب وجود و علم حضوری به واقعیات علامه و برداشتی نو از واقع گرایی ایشان در صدد ایضاح نظریه اعتباریات هستیم. در بررسی های معرفت شناسی باید ملاحظه شود؛ دو قلمرو جدا از هم به نام واقعیات و ارزش ها وجود دارد که بر مبنا...

چکیده تقسیم علم به حضوری و حصولی از ابتکارات فلاسفه اسلامی است . اولین بار ابن سینا به این تقسیم اشاره کرد و پس از او شیخ اشراق به گون ه ای شفاف بر این تفکیک تصریح کرد را برای قسیم علم حصولی وضع نمود. « حضوری » و از آن بهره برد. و واژه طبق تعریف معرو فی که از این دو علم ارائه م ی شود، علم حضوری علمی است بدون واسطه صورت حاکی و شناختی است که در آن واقعیت معلوم نزد عالم حاضر م ی شود ام?ا علم ...

پژوهش کنونی در مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است. در ابتدا مقدمه ذکر شده است و در ادامه تا فصل چهارم شیوه عمومی چنین بوده است که ابتدا مساله تحریر شود و آنگاه به آرای متکلمان و فلاسفه در آن باب پرداخته شود. غرض آن بوده است که خواننده به جای پاسخ مستقیم به غزالی با منشاء افکار خطای او و متکلمانی مانند او آشنا گردد. این آشنایی سبب درک ماهیت اشکال‎ها و پاسخها خواهد بود. این کار ما را از تفصیل در پا...

ذهن به معنی قوای ادراکی انسان که مرتبط با مغز و اندام حسی است به شیوه‎های گوناگون عالم خارج را تحت تأثیر قرار می‎دهد. این مقاله در پی بررسی تأثیرات بی‏واسطه ذهن بر عالم خارج شامل جهان طبیعت، بدن انسان و اذهان دیگران در آثار ابن‏ سینا است. بر اساس بررسی و تحلیل آثار ابن‏ سینا در این خصوص حیطه ادراکی نفس با قوای حس، خیال، متخیله و واهمه در اموری چون دعا، سحر، عشق، حالات بدن و ... تأثیر می‏ گذارد....

علم در حکمت متعالیه امری وجودی و دارای مراتب است. علم واجب به ذات خود، و علم او به موجودات، قبل از ایجاد و بعد از ایجاد آن ها، از نوع علم حضوری تفصیلی است ؛ با این تفاوت که علم او به ذات و به موجودات قبل از ایجاد ذاتی است ، اما علم او به اشیا بعد از ایجاد، فعلی است. صدرالمتالهین علم واجب به ذات خود را با ارایه سه برهان که در راس آن ها برهان صدیقین قرار دارد، ثابت می کند، که بر اساس آن، خداوند ب...