بررسی مبانی، روشها و اسلوب بیانی تفسیر اهل بیت(ع) است.  میراث تفسیری اهل بیت (ع)، گنجینه نهفته و ناپیراسته ای است که می باید آن را کشف کرد و پالود اما با ابزار و معیارهای کلی نه فحص و تحقیق موردی که کاری بس دشوار و یا ناممکن است.  نگارنده از پیوند میان قرآن و عترت و از مهجور ماندن و ضرورت پیراستن سره از ناسره میراث تفسیری اهل بیت(ع) سخن می گوید. نخست دیدگاه های دانشیان در اعتبار و حجیت اخبار وا...

جایگاه حدیث در تفسیر تسنیم که از تفاسیر جامع و روشمند، با رویکردی همه سویه به قرآن کریم است، مشخص شود. مفسر، ارائ? تفسیر قرآن به قرآن را وجه? همت خود قرار داده اند، با این حال، روایات در این تفسیر به شکلِ وسیعی به کار گرفته شده است. به نظر می رسد، حدیث در تفسیر تسنیم، تنها به مبحث «بحث روایی»، خلاصه نمی شود، بلکه در تمام مباحث، هر جا که ضرورت آوردن مویدی از روایات باشد، مفسر، آن را به عنوان شاهد...

در برخی منابع روایی شیعه و اهل سنت احادیثی با موضوع «عدم سایه برای پیامبر و ائمه معصوم» به چشم می‌خورد. محدثان و مؤلفانی که این احادیث را پذیرفته‌اند، این ویژگی را معجزه‌ای از سوی ذوات مقدس معصومان دانسته‌اند؛ اما در مقابل، بیشتر اندیشمندان در برخورد با این گروه از روایات سکوت کرده‌اند و یا با عدم ذکر این روایات در کتاب‌های خود، به صورت تلویحی ضعفی متوجه آن دانسته‌اند. در یک نگاه کلی، بیشتر ...

چکیده مسألة تثبیت نهایی متن قرآن در چند دهة أخیر از سوی برخی قرآن پژوهان غربی، موسوم به تجدیدنظرطلبان، مورد نقد و نظر قرار گرفته است. این گروه که در رأس آنها جان ونزبرو، نویسندة کتاب چالش برانگیز «مطالعات قرآنی»، و شاگردانش هستند، تمامی اِسناد و منابع مسلمانان در تعیین تاریخ دقیق تثبیت متن قرآن را با دیده ای تردیدآمیز مورد تجدید نظر قرار داده اند. یکی از این منابع، روایات اسلامی است که از منظر ...

تلاش برای فهم دقیق‌تر از مفهوم «السماوات السبع» که در هفت آیه از قرآن کریم به‌صراحت مطرح شده است از نخستین قرن اسلام آغاز و تاکنون نیز ادامه دارد. یکی از دیدگاه‌‌هایی که در میان محققان متقدم و متأخر در تبیین این مفهوم مطرح گردیده، هفت آسمان مذکور را در محدوده منظومه شمسی تعریف کرده است. این مقاله، نظریه فوق را بر مجموعه‌ای از شواهد روایی شامل روایاتی که متضمن وجود بیت‌المعمور و طوبی و کوثر و سد...

بررسی و الگوگیری از نحوه شکل­گیری رفتار­های اقوام گذشته و همچنین تعامل این اقوام با رهبرانشان می­تواند گامی اساسی در بازگشتِ حرکت­های علمی و اقدامات عملی مسلمانان به اسلام و معارف و آموزه­های ناب مکتب اسلام باشد. اساس و محور این بازگشت، تحقیق در آیات قرآن و روایات اسلامی و بازیابی مفاهیم و معارف از منابع اصیل اسلامی است.در قرآن کریم نمونه های فراوانی از رفتارها و ویژگی­های رهبران بزرگ الهی ذکر ش...

چکیده بررسی ابعاد مسأله ی استفاده از روایات در المیزان علامه طباطبایی(ره) از برجسته ترین مفّسران روشمند حوزه ی تفسیر در عصر ماست که تفسیر«المیزان» را براساس روش تفسیر قرآن به قرآن به رشته ی تحریر در آورده است. گر چه روش اصلی این تفسیر، قرآن به قرآن است امّا بخش روایی این تفسیر یک دایره المعارف بزرگی است که ایشان در تفسیر مزبورخود آورده اند. این تحقیق به سند کاوی و کتابخانه ای و با تکیه بر منابع...

سورة مدنی یوسف که به احسن القصص معروف است سرشار از آموزه­های تربیتی، اجتماعی، اخلاقی عبرت­آمیز و پیام‌های هدایتی برای انسان­ها است. با این وجود، روایاتی در کتب حدیثی موجود است که حاکی از آن است که این سوره را نباید به زنان تعلیم داد و در عوض، باید سوره نور را به آنان یاد داد. اسناد این روایات به‌رغم برخی طعن‌ها، بر بی‌اعتباری مطلق دلالت ندارد و با تجمیع قرائن، قابل اعتمادند. مفاد این روایات به ...

دیدگاه اهل بیت(ع) در تحریف ناپذیری قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. روایات معصومین(ع) درباره عدم تحریف قرآن به چند گروه تقسیم می شود: 1. روایاتی که ملاک درستی و نادرستی احادیث را آیات قرآن معرفی می کند، 2. روایات ارجاع دهنده مردم به قرآن در فتنه ها و بحران های فکری و ابهامهای معرفتی، 3. احادیثی که تمسک به قرآن و سنت را شرط نجات از گمراهی شمرده اند، 4. روایاتی که در آنها اهل بیت به آیات قرآن تمسک...