در این مقاله سعی بر آن است تا به مسعله ی فرایند جایگزینی معنایی ٠ در واژگان زبان فارسی پرداخته شود. جایگزینی معنایی ، یکی از پربسامدترین فرایندهای معنایی اصت که بر روی محور همنشینی و تحت تاثیر بافت های درون زبانی و برون زبانی عمل می کند . بررسی چگونگی تعیین معنی واحدهای واژگانی بر روی محور همنشینی پس از اعمال حذف در محدوده ی بافت زبانی و فضای بافت برون زبانی هدفبود ٠ و چنین می نماید که از این ط...

قرن بیستم درآمیخته با پیدایش نگرش‌های گونه‌گون نسبی‌گرایانه در حوزه‌های مختلف است. مطالعات مردم‌شناسانه و زبان‌شناسانه پاره‌ای عالمان نظیر ساپیر و وُرف موجب شکل‌گیری نسبی‌گرایی زبانی گردید. بر اساس این نسبی‌گرایی، زبان نه تنها نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری تفکر و اندیشه و جهان­بینی ما دارد، بلکه اساساً زبان‌ها سنجش‌ناپذیر و غیر قابل ترجمه به یک‌دیگراند. در مقالۀ حاضر کوشش شده تا ضمن واکاوی نسبی‌...

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه و همچنین تعیین سهم هوش‌های چندگانه (هوش زبانی یا کلامی، منطقی- ریاضی، فضایی، موسیقایی، بدنی- جنبشی، درون فردی، میان فردی  و طبیعت گرایانه) و ویژگی‌های شخصیتی (برون‌گرایی، سازش‌پذیری، وظیفه‌شناسی، روان‌رنجورخویی و انعطاف‌پذیری یا پذیرابودن نسبت به تجارب جدید) در پیش­بینی رویکردهای یادگیری راهبردی، عمقی و سطحی دانشجویان بود. بدین منظور، 413 نفر از دانشجویان گروه های علو...

هدف اول این مقاله نقش فن­تعبیر در تحلیل متن و تشریح سه عامل مهم دخیل در درک و تعبیر معنی یک کلام در چارچوب نظریه مناسبت خواهد بود که عبارتند از گوینده، متن و شنونده که خود به تسهیل تحلیل متن منجر می­شود ( اسپربر و ویلسن، 1986). این تحقیق مسایلی را درباب صحیح و یا ناصحیح بودن معنایی که در حین تعبیر ممکن است بروز کند روشن می­سازد. به همین دلیل سعی می­شود این مهم که آیا کلام متن از مناسبت فن تعبیر...

گویش خلجی از گویش­های کهن ترکی در ایران به­شمار می­رود. این گویش، به­علت قرار داشتن جغرافیای تکلم آن در قلب مناطق فارسی­زبان، با دیگر گویش­های ترکی تبادلی نداشته­است. گویش خلجی تغییرات زبانی بسیارگسترده­ای را در اثر همزیستی و مراودات اجتماعی با فارسی معیار پذیرفته­است. هدف این مطالعه بررسی عوامل دخیل در این اثرپذیری در گویش خلجی مهاجران ساکن تهران است. در این پژوهش، تغییرات واژگان و طرز گفتار م...

«گونه شناسی» شناخت کاربردهای زبان فارسی است در حوزه های جغرافیایی و دوره های مختلف، و تطبیق آن با متون فارسی. با سنجش مقوله های مختلف زبانی و بیانی هر متن با متون دیگر می توان به مجموعه ای از هم خوانی ها دست یافت، که همین همخوانی ها اساس کار در گونه شناسی است. بنا بر اصل گونه شناسی، هر دست نوشت ویژگیهای زبانی و فرهنگی حوزه خویش را دارد و در صورت آمیزش آنها، ویژگیهای سبکی هر کدام از دست نوشته ها...

چکیده: جوامع گوناگون متناسب با شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود به نحوی با پدیده «فقر» مواجه هستند. در واقع «فقر» یکی از عمده ترین مسائل و مباحث جوامع بشری است و جوامع گوناگون به اقتضای جوهره اجتماعی خود مجبور به مواجهه با «فقر» می باشند. اهمیت این موضوع باعث دامن زدن به انواع و اقسام مناقشات زبانی و گفتمانی بر حول مفهوم «فقر» شده است. در بررسی و تحلیل «فقر» عمدتاً بر ابعاد عینی آن تاکید م...

نظریه های زبانی از نظر فلسفی و نظریه ای، مبنای مناسبی برای تحلیل و یا تفسیر پدیده های مختلف و از جمله معماری و شهرسازی است. موضوع این مقاله"معنی شناسی فضای شهری" در بستر و زمینه فرهنگی و اجتماعی خود است که با استفاده از رهیافت زبان شناسی و کاربست مفاهیم آن، در جستجوی فرآیند رخداد معنایی در فضای شهری می باشد. مقاله با استعانت و کاربست آموزه های معنی شناسی در زبان شناسی، به خوانش و قرائت فضای شهر...

این مقاله ضمن بحث درباره تمایز بین زبان و گفتار و اهمیت نقش زبان در مناسبات و تعاملات اجتماعی، زبان رسانه ها را مصنوع و غیرطبیعی دانسته که فعالان رسانه ای در شکل دهی و استفاده ابزاری از آن بسیار موثرند.   نگارندگان با طرح موضوع سلطه زبانی از طریق شبکه های الیگارشیک ارتباطی از جـمله رسانـه ها و برجـستـه سازی ضرورت مقابله با این پدیده، در برابر سلطه زبانی رسانه ای، عدالت زبانی در رسانه ها را طرح ...