مهم‌ترین راز ماندگاریِ بسیاری از چهره‌های اساطیری، دگرگونی‌ها و تحوّلاتی است که هر شخصیّت یا روایت اسطوره‌ای در گذر زمان به خود دیده است. از جمله چهره‌های کهن در متون ادبی و اسطوره‌ای ایرانیان جمشید است که مجموعۀ وسیعی از روایت‌ها و مضامین اساطیری به او اختصاص دارد. در پژوهش حاضر آن‌گونه که از نظر خواهد گذشت، شالودۀ نخستین داستان جم به دوران هندواروپایی بازمی‌گردد و در روند تحول اساطیری به دوران ا...

در مباحث و آرا ایراد شده پیرامون توسعه و توسعه‌نیافتگی، متفکران و اهل نظر به شکلی آگاهانه و یا ناآگاهانه از برخی مفروضات بدیهی بهره می‌گیرند. سنت‌های نظری بدین‌سان به موازات هم و یا به صورت جایگزین ظهور و بروز می‌یابند. نظریات توسعه با گذشتن از مسیرهای رقابت و چالش و گاه تعامل تکمیلی، به پارادایم‌های توسعه شکل داده‌اند، پارادایم‌هایی که بعضآ از اصول موضوعه یکسان یا متفاوت بهره می‌گیرند. پارادا...

در زمینه‌های متفاوتی مورد ارزیابی که بررسی قرار گرفته و معماری به عنوان کالبدی برای زندگی انسان می‌تواند یکی از مهم‌ترین زمینه‌های بروز آن باشد. معماری ایران که یکی از غنی‌ترین نمونه‌های معماری بومی با دستاوردهای فرمی و نیارشی قابل ذکر در جهان است، در گذر از دوران اسلامی به یکی از نمونه‌های موفق معماری مفهومی، معناگرا و عرفانی بدل شد. در عین حال تأثیر کالبد و فرم معماری به عنوان ظرف مکانی که مع...

در زمینه های متفاوتی مورد ارزیابی که بررسی قرار گرفته و معماری به عنوان کالبدی برای زندگی انسان می تواند یکی از مهم ترین زمینه های بروز آن باشد. معماری ایران که یکی از غنی ترین نمونه های معماری بومی با دستاوردهای فرمی و نیارشی قابل ذکر در جهان است، در گذر از دوران اسلامی به یکی از نمونه های موفق معماری مفهومی، معناگرا و عرفانی بدل شد. در عین حال تأثیر کالبد و فرم معماری به عنوان ظرف مکانی که مع...

یکی از صنایع ادبی به­کار­رفته در متون ودایی، متون ایرانی باستان (کتیبه­های فارسی باستان، اوستای متقدّم و اوستای متأخّر) و متون ایرانی میانۀ غربی (متون زردشتی، مانوی و کتیبه­ها) صنعت ادبی قلب نحوی است. صنعت قلب نحوی، وارونه­سازی ساختارهای دستوری در عبارات یا بندهای پیاپی است. این صنعت را با صنعت طرد و عکس و نیز صنعت تشابه­الاطراف در بلاغت فارسی مقایسه کرده­اند. طرد و عکس یکی از نمونه­های قلب نحوی ...

نمایش فیگورهای نامتعارف، بدن های مجروح، آسیب دیده و رنجور، گرایشی در هنر فیگوراتیو معاصر است که با عنوان «هنر ابجکت» و یا «هنر مطرود» شناخته می شود. این عنوان نخستین بار در دنیای هنر، در قالب نمایشگاهی از آثار فیگوراتیو هنرمندان معاصر در موزه ویتنی نیویورک مطرح شده است. هر چند که بیان مفهوم ابجکشن، طرد و آلوده انگاری که مترادف هم هستند، صرفاً به هنر معاصر اختصاص نداشته و در نقاشی هایی که از قرن ...

مقاله حاضر به مطالعه گفتمان مقاومت در مقابل شبه مدرنیته نظام پهلوی می پردازد. الگوی نظارت بر تن زنانه، محور این مطالعه هم در بررسی ساختار گفتار حاکم و هم گفتمان مقاومت است. با استفاده از نظریه فوکو در مورد مناسبات قدرت و بدن و نیز نظریه گفتمانی لاکلا و موفه سعی شده تا مرزهای معنایی برساخته شده حول مدلول تن زنانه درون بستری از منازعات و رخدادهای اجتماعی- سیاسی دوران پیش از انقلاب، ترسیم شود. این...

این مقاله به‏‌دنبال بررسی  اهداف افراد و جریان‏‌های سیاسی از انتشار خاطرات زندان در دوران حکومت پهلوی است. یکی از کارکردهای اصلی انتشار خاطرات زندان کمونیست‏‌های دوران رضاشاه، کارکرد تبلیغاتی به سود حزب توده بوده است. از سوی دیگر، انتشار یادداشت‏‌های زندان، مانیفستی علیه رژیم و مشروعیت‌‏زدایی از آن به‏‌شمار می‏‌آمد. رژیم پهلوی نیز با جذب برخی زندانیان، یادداشت‌‏های زندان و متونی در راستای منافع...

هدف پژوهش حاضر بررسی تجربیات دوران گذار ورزشکاران بازنشستۀ ایرانی، با تأکید بر دلایل بازنشستگی، مشکلاتی که در این دوران با آن روبه‌رو شده‌اند و برخی متغیرهای تأثیرگذار بر فرایند سازگاری آنان بود. شرکت‌کنندگان 106 ورزشکار سابق ایرانی بودند که در ده سال گذشته از ورزش قهرمانی بازنشسته شده بودند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامۀ کناره‌گیری از ورزش قهرمانی که سسیک‌ارپیک و همکاران (2004) تهیه‌ کرده‌اند...

کتاب طرد اجتماعی، رویکردی جامعه‫شناختی به محرومیت به‫وسیلۀ دکتر سید احمد فیروزآبادی، دانشیار گروه توسعۀ روستایی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و علیرضا صادقی، دربارۀ یکی از موضوعات اساسی جامعه‫شناسی ایران تألیف شده است.  کتاب شامل دو بخش است. بخش اول، به مباحث مفهومی و نظری می‫پردازد  و مشتمل بر پنج فصل است. بخش دوم، دربرگیرندۀ مطالعۀ تجربی در ایران است که در فصل ششم و هفتم کتاب ارائه شده ا...