رویکرد کلی‌نگر و اکوسیستمی در مدیریت مراتع کشور اقتضا می‌کند تا تمـامی اجزای اکوسیـستـم و روابط آنها به‌خوبی شناخته شوند. این شناخت لازمه مدیریت پایدار و برنامه‌ریزی صحیح در مراتع است. هدف کلی این تحقیق تحلیل همبستگی و تأثیر رعایت شاخص‌های مدیریت چرایی بر وضعیت و تولید علوفه مراتع در سه نظام بهره‌برداری شورایی، مشاعی و افرازی سامان‌های عرفی مراتع ییلاقی دماوند در شهرستان آمل است. در این راستا 1...

موضوع نحوه مدیریت سامان‌های عرفی مراتع در طول چند دهه اخیر به یکی از مهمترین معضلات مراتع کشور تبدیل گردیده است. به­طوری­که عمده‌ترین نظام حاکم بر مدیریت مراتع براساس پروانه چرایی یکی از سه شیوه شورایی، مشاعی و افرازی می‌باشد. یکی از راهکارهای اجرایی در زمینه تعادل دام و مرتع و کاهش تخریب مرتع، معرفی واحدهای مطلوب بهره‌برداری از مراتع است. تحقیق حاضر سعی دارد به مقایسه میزان کارایی مالکیت مشاعی...

مراتع کشور یکی از منابع اساسی تولید محسوب می­گردد که حفظ، احیا و توسعه آن علاوه بر اینکه تولید پایدار و مستمر را به دنبال داشته، بلکه بخش مهمی از علوفه مورد نیاز دام را نیز تأمین می­کند، بنابراین استفاده اصولی و حفظ و احیای این منابع از اهمیت زیادی برخوردار است. در همین راستا طی سالهای گذشته در سراسر کشور با اجرای طرحهای مرتع­داری مدیریت و حفاظت از آنها به مرتع­داران واگذار شده‌است. در استان خر...

با آغاز قرن 21، «تغییر» در تمام ابعاد زندگی بشر شدت یافت. گویی که هر روز با دنیایی نو روبه رو هستیم و در رویارویی با این مجموعه ناپایدار، همواره به ابزارها و آگاهی های جدید نیازمندیم. از طرف دیگر، تفکرهای تک بعدی و رشدگرایانه، انسان را با بحران های گوناگونی نظیر نازک شدن لایه ازن، کمبود و آلودگی منابع آبی، فرسایش جنگل ها، مرتع ها و خاک های زراعی و ... مواجه ساخته است. علیرغم اثراتی که منابع طبی...

درمنه زارهای ایران با وسعت 71/39 میلیون هکتار، 75/46 درصد از پوشش مراتع را به خود اختصاص می دهند و بزرگترین عنصر منطقه ایران و تورانی محسوب می گردند که علاوه بر چرای دام های محلی و عشایری در طول سال مورد استفاده حیات وحش نیز قرار می گیرند. به منظور تعیین چگونگی مدیریت بهینه و پایدار این مراتع در این تحقیق مدل پیش بینی تولید مرتع با استفاده از مدل swat در حوزه آبخیز حبله رود واقع در استان های ته...

چرای بی‌رویه مراتع توسط دام ویژگی­های خاک و عملکرد اکوسیستم را از طریق کاهش کیفیت و حاصل‌خیزی خاک تغییر می‌دهد. این مطالعه به منظور بررسی اثر مدیریت مرتع (چرای آزاد، کنترل شده و قرق کوتاه مدت 8 ساله) بر توزیع کربن آلی، نیتروژن کل و معدنی شدن کربن در اجزای مختلف ذرات اولیه خاک مراتع طبیعی منطقه شیدا در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. نتایج نشان داد غلظت کربن و نیتروژن کل خاک در مراتع تحت چرا ...

از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکه‏های اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را تقویت نماید. در این تحقیق پیوندهای اعتماد و مشارکت  بین نهاد‏ها و...

شناخت و آگاهی از کنشگران کلیدی در سطح جوامع محلی در راستای مدیریت مشارکتی و اجرای پروژه‌های منابع طبیعی یکی از اقدامات ضروری پیش از اجرای پروژه‏هاست. این افراد می‏توانند، به منزلة رهبران محلی و قدرت‏های اجتماعی، در سامان‌دهی مدیریت مشارکتی منابع طبیعی بازویِ اجراییِ دست‏اندرکاران دولتی باشند. در این تحقیق سعی شده است از طریق روش تحلیل شبکه و شاخص مرکزیت در سطح خرد، شبکة بهره‏برداران مراتع، سامان ...

پوشش گیاهی مهمترین ساختار تشکیل دهنده اکوسیستم های مرتعی است، بنابراین مطالعه آن معرف کمیت و کیفیت وقوع تغییرات در این اکوسیستم ها بوده و می توان با تعیین روند تغییرات پوشش گیاهی به راهکار های علمی و عملی بهینه ای جهت اعمال مدیریت اصولی و صحیح تر دست یافت. ترکیب گیاهی نسبت گونه های گیاهی مختلف در ارتباط با کل منطقه-ای معین است و بر حسب پوشش تاجی بیان شده است. به منظور مدیریت صحیح و اجرایی در زم...

وضعیت مرتع نشان دهنده تاریخچه تأثیر عوامل زنده و غیر زنده بر روی پوشش گیاهی و خاک مرتع در گذشته و حال است و ارزیابی صحیح آن می تواند موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت اعمال شده در مراتع را مشخص نماید. در این تحقیق سه روش ارزیابی وضعیت مرتع شامل شش فاکتوره، مقایسه با مرجع و ارزیابی پایداری در سه مدیریت چرای خوب، متوسط و ضعیف در مراتع نیمه استپی منطقه کرسنک و بارده استان چهار محال و بختیاری مورد مقای...