تضاد یکی از پیوندهای معنایی میان کلمات و یکی از مؤلّفه‌های مهم زبان است که در بعد واژگانی در حوزه مطالعات دستور زبان قرار می‌گیرد و در بعد معنایی از مقولات بلاغی به حساب می‌آید. اهل زبان به طور ناخودآگاه از این مؤلّفه در سخن خویش استفاده می‌کنند و چون از ابتدا با آن مأنوس و آشنا هستند هنگام به کاربردنش با مشکلی روبه‌رو نمی‌شوند؛ ولی غیر فارسی زبانان در بسیاری از موارد هنگام یافتن متضاد کلمه­ای دچ...

محمدبن ابراهیم، مشهور به ملاصدرا از جملۀ دانشمندانی است که اسلوبی ساده و روان و در عین حال بلیغ و متعالی، محمل افکار بلند و عمیق وی گشته؛ کسی که عمق و گستردگی معنا و زیبایی و استواری اسلوب، در کنار اندیشۀ فلسفی و عرفانی فراخ و تابناکش، رمز و راز پایندگی و جاودانگی سخن او را باعث شده است. سبک نویسندگی ملاصدرا، به جهت برخورداری از ویژگی های نثر فنی، اسلوبی زیبا، رفیع و شکوهمند دارد. دقت در گزینش ...

موضوع زهد از دیرباز از جمله حوزه های مورد توجه عرفا و ادبای اسلامی و از جمله مفاهیم و مضامین مشترک میان آنها بوده است. از دوره هایی که زهد در ادبیات عرب و به ویژه شعر به صورت موضوع مستقلی گسترش یافت، دوره ی اندلس است. ابو اسحاق البیری، شاعر و فقیه مالکی اواخر عصر امویان و دوره ی ملوک الطوائف در اندلس، یکی از بزرگترین شاعران زهدیه سرا در ادب عربی است که مضامین و معانی زهد را در قصایدی بلند و با ...

این رساله در شعر طلائع بن رزیک در عصر فاطمی بوده، و در بردارنده ی یژوهشی موضوعی در مهم ترین درون مایه های شعری شاعر که در دیوان شاعر وارد شده است؛ می باشد. و به نمایان سازی مهم ترین جنبه های فنی از حیث ساختار و زبان و اسلوب، و هم چنین تصویر شعری و انواع ان چون تشبیه و استعاره و کنایه و مجاز می پردازد. و هم چنین به بررسی موسیقی خارجی( اوزان و قوافی) و داخلی از جهت فنون بدیعی ان در جناس و طباق و ...

موسیقی شعر یکی از عناصر مهم در تصویرآفرینی‌های شعری و به‌ دنبال آن خیال‌انگیزی مخاطب است، با این توضیح که شاعر می‌تواند با انتخاب الفاظ آهنگین، هم‌نشینی آواها و الهام از وزن عروضی مناسب و موسیقی قافیه، تصویری متناسب با احساس خویش را در ذهن مخاطب ترسیم نموده و خیال وی را برانگیزد. با توجه به اینکه حس شنوایی در زندگی نابینایان جای حس بینایی را می­گیرد و به عنوان حس اصلی بکار می­رود، تحقیق حاضر در...

محمدبن ابراهیم، مشهور به ملاصدرا از جملۀ دانشمندانی است که اسلوبی ساده و روان و در عین حال بلیغ و متعالی، محمل افکار بلند و عمیق وی گشته؛ کسی که عمق و گستردگی معنا و زیبایی و استواری اسلوب، در کنار اندیشۀ فلسفی و عرفانی فراخ و تابناکش، رمز و راز پایندگی و جاودانگی سخن او را باعث شده است. سبک نویسندگی ملاصدرا، به جهت برخورداری از ویژگی‌های نثر فنی، اسلوبی زیبا، رفیع و شکوهمند دارد. دقت در گزینش ...

عظمت بلاغی کلام در مجموعه ی انسان ساز «نهج البلاغه»، شارحان مختلف را با توانمندی ها و بضاعت های علمی متفاوت، مسحور نموده است. «منهاج­البراعه فی شرح نهج­البلاغه»، اثر میرزاحبیب الله هاشمی خویی، یکی از مهم ترین و مبسوط ترین شروح «نهج البلاغه» در قرون اخیر به شمار می آید. در این نوشتار مهم ترین مؤلفه های بلاغی که در این کتاب تفسیری با هدف تبیین غنای ادبی عبارات علوی، مورد اهتمام قرار گرفته، بررسی ...

ابوالرضا راوندی از عالمان و ادیبان و مصنّفان برجستۀ شیعی در سدۀ ششم هجری است. از وی دیوان شعری بر جای مانده است که از یادگارهای ادبیات عربی در دورۀ سلجوقی است. در این دیوان، تصویری از اوضاع اجتماعی و فرهنگی کاشان نمایان است. از آن جمله است گزارش هجوم ملک سلجوق به منطقۀ کاشان و همچنین، معرفی بزرگان شهر و خدمات عام المنفعۀ آنان. یکی از گزینه های مورد بررسی در دیوان راوندی، مبحث اغراض شعری و بلاغی ...

چکیده و لله الحمد لِانّه « بدیع السموات و الارض» تحقیق حاضر، ترجمه و شرح منظومه ی«غیث الربیع فی علم البدیع» اثر معروف و شاهکار ادبیاز دیار کردستان عراق است. این منظومه در حدود 256 بیت و در مدح حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(ص) با موضوع علم بدیع است. نودهی آرایه های بدیعی را در دو قسم در ابیات خویش، گنجانده است.قسم اول، محسنات لفظی است که شامل جناس و انواع آن، سجع، لزوم ما یلزم، رد العجز علی الصدر...

بشاره الخوری از شاعران مشهور و تاثیر گذار در ادبیات معاصر لبنان است ، که مورد اقبال و توجه معاصران و ادباء زمانش می باشد . دیوان شعر الاخطل الصغیر سرشار از اشعار خوش آهنگ و زیبایی است که حاصل بهره گیری مناسب از بحرهای عروضی ، قافیه های مناسب و محسنات لفظی و معنوی است . یکی از ویژگی های بارز بشاره الخوری ،استفاده از اغلب بحرهای شعری است که هم به تنوع و زیبایی آهنگ قصاید کمک می کند و هم نشانه ت...