تحقیق حاضر سعی بر آن دارد تا در ابتدا، تعریفی از ضمیر را با توجه به آرای صاحب نظران ارائه داده، انواع آن را مشخص کند و سپس چگونگی مرجع یابی ضمایر در ضرب المثل ها بررسی خواهد شد که این امر پس از ارائه تعاریف مفاهیم نظری از جمله تعریف ضرب المثل محقق خواهد بود. پرسش تحقیق بدین شرح است که انواع ضمایر موجود در ضرب المثل ها چیست، این ضمایر دارای چه بسامد، ساختار و کاربردی هستند و نحوه افاده معنی در ض...

تحقیقاتی که دربارة تعیین مرجع ضمایر انجام شده اند، دو نوع وضعیت ارجاعی وابسته به گفتمان و ناوابسته به گفتمان را معرفی می کنند؛ برای بیان اینکه اطلاعات مربوط به مرجع، از پیش در گفتمان وجود داشته اند یا نه. در این مقاله می کوشیم با ارائة شواهد و نمونه هایی از زبان فارسی و با استفاده از مدل نحوی- گفتمانی مشخص کنیم که ضمایر انعکاسی و ضمایر متصل شخصی زبان فارسی در مقاطعی بسته به نوع گزاره، وابسته به...

در قلمرو بحث «زبان و شناخت» ملاصدرا در خصوص چگونگی کسب علم و حصول شناخت، قائل به یک فرآیند و جریان است، که نفس انسانی در این فرآیند فاعلِ فعال و خلاق است. زبان یا کلام، اظهار و اعلانِ باطن متکلم است. قیام کلام به متکلم قیام صدوری است و نه قیام حلولی. فرآیند معرفتی زبان، در یک قوس نزولی، توسط نفس ناطقه انجام می شود. در جهت گسترش نظریه زبانی ملاصدرا، از تحلیل تقریر او نسبت به فرآیند زبان غیر دینی ا...

«ضمایر شخصی» یکی از مباحث مهم دستوری زبان فارسی است که بیشتر دستورنویسان و زبان شناسان در آثار خود به آن پرداخته اند و تعاریفی کمابیش مشابه از آن ارائه کرده‏اند. ضمیرهای شخصی در زبان فارسی دری و بیشتر متون به جا مانده از آن، یکسان به کار رفته‏اند؛ اما با توجه به وجود برخی اختصاصات زبانی در برخی متون کهن که حاصل تعلق آن ها به دوره­ها و حوزه­های جغرافیایی و گونه‎های متفاوت زبانی ‏است، ممکن است ضم...

پایان نامه حاضر به بررسی ویژگی ضمایر مبهم و چگونگی بیان این ضمایر به زبان فارسی می پردازد. ضمیر نامعین(مبهم) ضمیری است که به اشیاء و ویژگی های نامعین و میزان نامشخص و... اشاره دارد. این ضمایر در زبان روسی از ضمایر پرسشی- نسبی با کمک پیشوند ??- و ادات-??, ????, -??????, ???- ساخته می شود. این ضمایر در حالتهای مختلف زبان روسی صرف می¬شوند و ممکن است با حروف اضافه یا بدون آن به کار بروند. ضمنا وی...

آثار صدرالمتألهین شیرازی مجال برداشتهای مختلف از مفهوم دین را برای مخاطبان فراهم آورده است، زیرا عبارات وی گاهی دین را«تسلیم»، برههای «ایمان» و زمانی «شریعت» معرفی میکند. تعریف ها و برداشت هایی که هیچ یک خالی از ملاحظه نیستند. به رغم این میتوان تعریف مرضی وی از دین را چنین دانست: دین قانون و برنامه ای است که از سوی پروردگار و به واسطه انسان برگزیدهای که نبی یا رسول نامیده میشود به منظور سامانبخ...

با توجه به تنوعات زبانی موجود در گویش­های خراسان در این مقاله به بررسی کارکرد ضمایر واژه­بستی در شماری از گویش­های فارسی خراسان­های رضوی و جنوبی پرداخته می­شود. ضمایر واژه­بستی از گذشته­های دور، یعنی از دوره باستان تاکنون در زبان فارسی به­کار می­رفته­اند، اما گذر زمان کارکردها و بسامد این ضمایر را هم در زبان فارسی و هم در گویش­های ایرانی دستخوش تغییراتی کرده است. از آنجا که تغییرات زبانی گویش­ه...

رساله حاضر کوششی است جهت بررسی رابطه نحوی ضمایر و مرجعدارها با مرجع آن ها در زبان فارسی بر اساس نظریه حاکمیت و مرجع گزینی. رابطه نحوی ضمایر و مرجعدارها با مرجع آن ها به گونه ای است که تعابیر متفاوتی از جملات در زبان فارسی به دست می دهد. نظریه حاکمیت و مرجع گزینی به درک بیشتر این رابطه نحوی کمک می کند و به دستوری یا نادستوری بودن جملات می پردازد. هدف از نگارش رساله حاضردست یابی به تعبیری مناسب ...

در ‌این مقاله می‌کوشیم با استناد به آثار خود علامه بررسی کنیم که آیا او در حقیقت یک متکلم است، یا یک فیلسوف. بر اساس ‌این پژوهش، فقط در هشت مورد علامه در مواجهه با فلاسفه آراء متکلمین را بر فلاسفه ترجیح داده است. البته سه مورد از آنها مخدوش بوده و متکلم خواندن علامه موجّه نیست. همچنین بیست و یک مورد از مواردی که علامه در رویارویی با آراء کلامی، نظرات فلاسفه را بر نظرات متکلّمین ترجیح داده، ذکر شد...