عبدالعزیز بن سرایا الحلّی ملقب به صفی الدین از شاعران بزرگ شیعی قرن هفتم است که در انواع قالب های شعری طبع آزمایی کرده است. از ویژگی های شعری او، روانی لفظ و زیبایی سبک است. او بعد از بوصیری، اولین کسی است که در بدیع شعر سروده وآن را در قالب یک فن در آورده است. حماسه های او شهرت بسیار دارد. علت کثرت اشعار حماسی در دیوان شاعر و شهرت آن، روحیه­ی جنگاوری وی و نیز مرگ مظلومانه­ی دایی­اش بوده است. مح...

خطة آذربایجان به عنوان یکی از مهم ترین مناطق سرزمین ایران و همچنین خاستگاه صفویان و مذهب تشیع، نقش مهمی ‌در توسعه و تکامل سنت مقبره‌سازی اسلامی ‌داشته است. به نظر می‌رسد طی دوران ایلخانی در این منطقه، سبک خاصی از معماری تدفینی در قالب مقابر برجی شکل تکوین یافته است که مبانی آن ریشه در تصوف اسلامی ‌بخصوص مکتب شیخ زاهد گیلانی و شیخ صفی الدین اردبیلی از عرفای نامی قرون هفتم و هشتم هـ‌ق دارد. از مه...

چکیده آرایه های گچی از آذین های وابسته به هنر معماری است که از دیر زمان هم پای ساخت بنا بکار می رفته است. تزیین تنگ بری نیز گونه ای از آذین های گچی است که در دوران صفویه رواج و تکامل یافت. این آذین افزون بر جنبه زیباشناسانه، کارکردهای دیگری نیز داشته و این نشان از تدبیر هنرمند ایرانی دارد که در کنار زیبایی به کاربری نیز می-اندیشیده است. این پژوهش، وجوه مشترک نقوش بکار رفته در تنگ بری های چین...

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه ای از مقابر دوران اسلامی است که معمولاً به وسیله مریدان در د...

بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از مجموعه بناهای آرامگاهی است که جهت تکریم و بزرگداشت شیخ صفی الدین و خاندان وی بوجود آمده، و جنبه های گوناگون هنری را در برگرفته است. صندوق های مزار به عنوان یکی از علائم تزیینی این بقعه دارای ارزش فرهنگی و هنری بسیار بالایی می باشند که با تلفیقی از انواع نقوش هندسی، اسلیمی، ختایی و تکنیک های مختلف هنری از قبیل گره چینی، معرق، منبت و خاتم شکل گرفته اند. نکاتی که...

در دوران صفویه ثبات حکومت و امنیت جامعه، باعث رشد و گسترش هنرهای مختلفی گردید. در این دوران هنرمندان رشته های مختلف سعی در ایجاد تنوع و زیبایی در کارها و هنرهای خویش بودند. هنر کاشی کاری نیز در این دوران دچار تحول و پیشرفت هم از لحاظ نقش و هم از لحاظ رنگ شد. در این دوران بافندگی دستی نیز همانند سایر هنرها به اوج خود رسید این دست بافته ها همراه با نقوش متنوع و زیبا زبانزد خاص و عام شد. بر روی دس...

جریان عرفان، جنبه شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه ای از مقابر دوران اسلامی است که معمولاً به وسیله مریدان در د...

چکیده: فن مدح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیله شاعران بزرگی چون کعب بن زهیر و حسان بن ثابث پایه گذاری شد و با الهام گرفتن از قرآن کریم و سنّت نبوی به حیات خود ادامه داد. در دوره انحطاط (مغول، ممالیک و عثمانی ها) به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و دینی و مذهبی، دوران شکوفایی این فن شعری فرا می رسد و باطبع آزمایی شا...

رساله حاضر مسائل اجتماعی و خانقاهی در صفوه الصفا اثر ابن بزاز اردبیلی را مورد بررسی قرار می دهد.این رساله مشتمل بر یک مقدمه ، دو فصل (اجتماعی و خانقاهی) و بخش حواشی یا تعلیقات است. مقدمه رساله به معرفی مختصر از شخصیت ابن بزاز ، چگونگی تنظیم و فراهم آمدن این کتاب ، کیفیت تصوف در دوره ایلخانیان و معرفی نسبتا جامع از جنبه های مختلف حیات مادی و معنوی شیخ صفی و مراد وی، شیخ زاهد گیلانی پرداخته است. ...

ساختمان های تاریخی سهم بزرگی از میراث فرهنگی ما را تشکیل می دهند و باید در حفظ آنها بسیار کوشید. اولین گام در حفاظت این ساختمان ها، اشراف کامل به رفتار سازه ای چنین بناهایی است. در این بین شناسایی نقاط ضعف و قدرت بناهای تاریخی قبل از اجرای هرگونه اقدامات مقاوم سازی و مرمتی و یا الگوپذیری از آنها ضروری به نظر می رسد. از این رو، با توجه به اهمیت فرهنگی فوق العاده بناهای باستانی و عدم اطمینان قطعی...