از دوره قاجار به بعد، ظرف یک قرن و نیم گذشته، تجدد و نحوه مواجهه با آن از مسایل عمده فرهنگ ایران بوده که البته در فرآیند تحول مفهوم هنر و چگونگی خلق آثار هنری تاثیرات خاص خود را به جا گذاشته است. پژوهش حاضر به بررسی فرایند خلق اثر هنری، در دوره گذار از سنت به مدرنیته در ایران می پردازد. برای این منظور، از آراء میخاییل باختین، نظریه پرداز روس، استفاده شده است. علت انتخاب باختین، وجود مفاهیمی مان...

فریدریش دورنمات برای نشان دادن وضعیت دردناک انسان در جهان مدرن و پرهرج ومرج امروزی، کمدی را توصیه می کند، البته از نوعی کمدی که تلخ و گزنده باشد. دورنمات برای نیل به چنین هدفی کمدی- تراژدی را به عنوان مناسب ترین راهکار ارایه می دهد. مظور وی از کمدی- تراژدی این است، که موضوع نمایشنامه کمیک باشد، در حالی که شخصیت های آن سرنوشتی غم بار و تراژیک یابند. دورنمات با کمک گروتسک، تماشاگر را به تعقل عمیق...

کارناوال  (carnival)یکی از زمینه‏های ایجاد کلام چندآوا در نظریۀ منطق گفت وگویی میخاییل باختین است. کارناوال که برآمده از جشن‏های توده‏ای مردم در سده‏های میانه است، در کلام، با مؤلفه‏هایی نظیر طنز، تمسخر و شوخی، نفی ارزش‏های حاکم بر جامعه، آمیختگی مرگ و زندگی، توجه به جسم و لذت‏های جسمانی، انتقادهای اجتماعی و به طور کلی، با هر آنچه به رویاروییِ گفتمان توده‏ای و غیررسمی با گفتمان رسمی و غالب راه م...

خنده و طنز در جامعه فلاندر قرن شانزدهم در زمینه های فرهنگی و تاریخی آن جایگاه ویژه ای دارد؛ و پیتر بروگل، به عنوان یکی از بزرگ ترین نقاشان این دوره؛ این خصوصیت جامعه اش را نمایش می دهد. بروگل، نقاشی است که میان رنسانس و قرون وسطی قرار دارد، او در سال 1604 به عنوان بزرگ ترین هنرمند کمیک توصیف شده است. با این حال ماهیت هنر بروگل، چیزی فراتر از موضوع خنده است و برای رسیدن به درکی عمیق تر و به دست ...

کارناوال ها، جشن های عامیانه و عمومی هستند که در آن ها، طبقات اجتماعی واژگونه می شوند . دلقک ها، پادشاه؛ احمق ها ،خردمند ومقدّسین، مسخره می شوند . به این ترتیب،نسبی بودن همۀ ادعاها با طنزی شیرین به نمایش گذاشته می شود.میخائیل باختین، منتقد بزرگ قرن بیستم،نخستین بار،نظریۀ کارناوال گرایی را که زیر مجموعۀ فرهنگ عامه و طنز می شود، در ادبیات مطرح کرد.با این فرض که می توان خوانشی دیگر مبتنی بر نظریۀ ک...

یکی از اصلی ترین مشکلات کارگردانان عدم شناخت ژانرهای نمایشی و به خصوص ژانر کمدی است. باور رایج آن است که کمدی ژانری قهقهه برانگیز و پست است، و هر اثر باشکوهی تراژدی شناخته می شود. بسیاری از نمایشنامه نویسان بزرگ دنیا آثار ماندگاری در قالب کمدی نوشته اند که به دلیل آنکه آن آثار فاقد خنده قهقهه هستند، از لیست نمایشنامه های کمدی حذف و تراژدی شناخته شده اند. چنانچه به مقوله کمدی و خنده به شکل علمی...

میخائیل باختین، رمان رانزدیک‌ترین واقعۀ هنری به کارناوال‌های مردمیِ جاری در سطح خیابان‌ها و مکان‌هایعمومی می‌دانست، بدین دلیل که رمان، بیشترین قابلیت انعکاس مساویِ صداهای مختلفانسانی و اجتماعی را در خود دارد و از سلطۀ تک‌صدایی گفتمان مسلط بر جامعه می‌کاهدتا‌آنجاکه به واژگونی در نیروهای قاهر فرهنگی، مذهبی، اخلاقی و به سطح آمدن فرهنگفرودستی و عامیانه می‌انجامد تا مروج مردم‌سالاری باشد. رمان نگران ن...

تحقیق حاضر درصدد برآمد تا رابطه تن و سوبژکتیویته را در آثار نقاشی معاصر ایران بررسی کند. از همینرو دهه 70 و پس از آن را به عنوان دورهای که نقش مهمی در محوری شدن بحث بدن در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری ایفا کرده است، برگزیدیم. چارچوب تئوریک این پژوهش، بر مبنای نظریههای فرهنگ مصرفی و ایماژ بدنی (فدرستون)، گروتسک (باختین)، نظریه امر قهرمانی و زندگی روزمره (فدرستون) و تن انضباطی، و...

کارناوال ها، جشن های عامیانه و عمومی هستند که در آن ها، طبقات اجتماعی واژگونه می شوند . دلقک ها، پادشاه؛ احمق ها ،خردمند ومقدّسین، مسخره می شوند . به این ترتیب،نسبی بودن همۀ ادعاها با طنزی شیرین به نمایش گذاشته می شود.میخائیل باختین، منتقد بزرگ قرن بیستم،نخستین بار،نظریۀ کارناوال گرایی را که زیر مجموعۀ فرهنگ عامه و طنز می شود، در ادبیات مطرح کرد.با این فرض که می توان خوانشی دیگر مبتنی بر نظریۀ ک...

این پژوهش به بررسی نقش دلقک ها و نمایش های شادی آور در دو برهه ی تاریخی: دوره ی الیزابتین در انگلستان و دوران ناصرالدین شاه قاجاردر ایران، می پردازد. هدف از این پژوهش یکی بررسی شرایط اجتماعی دو دوره وتأثیر حکومت ها در ایجاد شرایط کارناوالی در نمایش ها از یک سو و از سوی دیگر، بررسی عناصر کارناوالیته در نمایش ها و دلقک های این دو دوره، می باشد. در این پژوهش سعی شده است بر اساس نظریات کارناوال میخ...