شعر شیعی یکی از شاخه های مهم و بارز شعر به حساب می­آید که از زمان پیدایش آن یعنی صدر اسلام تا به امروز، نقش مهمی در تعبیر و بیان احساسات شاعران نسبت به عقاید مهم مرتبط با شیعه، ایفا نموده است. در عصر حاضر با توجه به مسائل مهمی از قبیل تبلیغات وسیع نسبت به این مکتب و بیداری اسلامی، سرعت قابل توجهی در انتشار و افزایش این نوع شعر به وجود آمده است. معروف عبدالمجید، شاعر مصری تبار معاصر، از جمله افر...

شعر عربی در صدر اسلام از لحاظ تصوّرات و تخیّلات شعری و زبان با شعر دوره­ی جاهلی تفاوتی ندارد و همان اختصاصات و خشونتهای بَدَوی را که در اشعار جاهلی می‌بینیم، در این اشعار هم کم و بیش ملاحظه می‌کنیم و این وضع تا اواخر قرن اوّل ادامه داشت. در این دوره شعر عربی خاص گویندگان تازی بوده است و دیگر اقوام در آن دخالتی نداشته‌اند، اما از اوایل قرن دوم یعنی اواخر عهد بنی‌امیّه و اوایل دور­ه­ی بنی‌العبّاس آثار ن...

مفجّع بصری (د.327ق) ادیب، کاتب، نحوی و لغوی برجستۀ عصر عباسی، از شاعران گمنام عربی سراست که در شعر خود به مدح و منقبت اهل بیت(ع) پرداخته است. از چکامه های مشهور او «قصیده الأشباه» است که شاعر در آن با عنایت به حدیث نبوی «اشباه» و احادیث مشابه، و نیز با استناد به آیات قرآن و حوادث صدر اسلام، به ذکر فضایل و مناقب امام علی(ع) و بیان وجوه شباهت ایشان با پیامبران الهی مبادرت کرده است. مفجّع، خود، این ...

شناخت دیوان و دیوان سالاری, در شناخت تشکیلات اداری مسلمانان بسیار راه گشاست, به ویژه آن که تا پیش از تإسیس سلسله صفویه در ایران, و احتمالا دولت های معاصر با آن در دیگر کشورها, تنها دیوان دستگاه مهم اداری مسلمانان بوده است. دیوان به مجموعه ای از شعر یا نثر دفتر ثبت یا یک اداره اطلاق می شود.دیوان انواع و اقسامی داشته که هر یک در حکم وزارت خانه های عصر حاضر به شمار می رفته اند. در این مقاله چگونگی...

چکیده: شعر جاهلی، اسلامی و اموی آکنده از اشعاری است که در بردارنده و بیان کننده ی احساسات و عواطف میان همسران است. این شعر تمامی امور مثبت و منفی مربوط به زندگی زناشویی را در خود جای داده و به آن پرداخته است. این امر بازه ی زمانی بس گسترده ای را به خود اختصاص داده که از جاری شدن خطبه ی ازدواج، مراسم مربوط به آن و زندگی مشترک همراه با تفاهم یا اختلاف گرفته تا طلاق و موارد مربوط به بعد از آن را ...

چکیده: سایه نفرت انگیز جنگ به عنوان یکی از پدیده های شوم اجتماعی بر پیکره جامعه جاهلی جزیره العرب سایه افکنده بود، چنانکه همه ی مناسبات اجتماعی و حتی اعتبار قومی و قبیله ای بر گرد محور جنگ می گردید و به اعتبار آن" ایام جاهلی" شکل می گرفت. آنچه مسلم است ظهور اسلام به عنوان پدیده ای شگرف علاوه بر همه ی جوانب و مظاهر حیات تمدنی، بیشترین تأثیر را بر مناسبات انسانی- اجتماعی از جمله جنگ و مخاطرات ...

مبنا و هدف جهاد در اسلام پاکی و هدایت، ایثار و اصلاح امور انسان ها می باشد در صورتی که جنگ های مختلف تاریخ بشر بر مبنای سلطه طلبی و اهداف توسعه طلبانه صورت گرفته اند و جز کشتار و خونریزی عواقبی نداشته اند حضرت علی (ع) در طول حیات خویش یکی از جهاد گران برجسته اسلام بوده است. ایشان با وجود داشتن روحیه ی مبارزه و شجاعت همیشه اولویت را به صلح داده اند در تمام اعمال و سخنانش اولویت را به صلح داده ان...

یکی از سنت‏های عصر جاهلی که مورد تأیید و استفاده‏ی اسلام قرار گرفت بیعت است. شباهت‏ها و تفاوت‏هایی میان بیعت در عصر جاهلی و صدر اسلام وجود دارد. شباهت، بیش‏تر در شکل اجرا و برخی شرایط و خصوصیات و متولیان امر بیعت است؛ اما تفاوت مهم بیعت در عصر جاهلی با صدر اسلام، تفاوت کارکردی آن است که ریشه در نظام سیاسی و نوع حاکمیت موجود در آن دو عصر دارد. در این نوشتار سعی کرده‏ایم ضمن بیان معنای بیعت و اشا...

این مقاله در تلاش است تا ثابت نماید جمهوری اسلامی که آیت الله خمینی در ایران بنیاد نهادند بیشتر از هر نمونه دیگری الگوی خود را در حکومت دینی صدر اسلام و به ویژه نظام سیاسی پیامبر (ص) در مدینه جستجو می­نمود. شواهد متعدد در این خصوص و بیانات صریح و روشن امام خمینی مبنی بر اینکه جمهوری مورد نظر ما از رویه پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) الهام خواهد گرفت و متکی به آرای عمومی ملّت می­باشد، ادّعای مزبور...

در این مقاله تلاش گردیده به طور اجمالی در خصوص سیر تحول هنر تصویرسازی ((illustration در صدر اسلام و علل افت و خیز آن در آن دوره بیان شود؛ انبوه آثار تصویرسازی شده به دست آمده درطول تاریخ دین مبین اسلام، و بیان مطالب مختلف ضد و نقیض در باب حرمت یا عدم حرمت آن لزوم بررسی مکرر موضوع را می طلبد. در حال حاضر علیرغم وجود مباحث استدلالی و نیز فتاوای دینی مثبت در خصوص لزوم بهره گیری از شیوه های مختلف ه...