در سال های اخیر، بهره گیری از علم زبان شناسی در بررسی آثار ادبی بسیار مرسوم شده است. بررسی های زبان شناختی در حوزه ادبیات، اغلب، به منظور شناسایی ویژگی های سبکی موجود در آثار ادبی، صورت می گیرند. پژوهش حاضر نیز، با بهره گیری از آراء ساخت گرایان و نظریه زبانی لیچ در باب هنجار گریزی، به بررسی زبان شناختی شعر سپید شاملو، به عنوان نمونه ای از شعر معاصر، می پردازد. هنجار گریزی از مهم ترین مسائل قابل...

تشبیه در قرن چهارم بسیار ساده بوده است و شاهنامه فردوسی بهترین تشبیهات زبان فارسی را داراست . به مرور زمان طرز بیان تحول یافته و پیچیده گویی رواج پیدا کرده است . نثر متکلفانه و مصنوع نشانه دانایی شده ‘ صنایع غلیظ از زبان عربی در شعر فارسی خود نمایی کرده است معما گونه بودن شعر نو دنباله همین تطور و تحول است . در نظم و نثر نو به قصد و خواست گوینده توجه نیست بلکه خواننده هر مفهوم و هرمعنی که بخواه...

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب ها و برتری های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می رسد،...

رمز پردازی یکی از فنون شعر معاصر عربی است که شاعر برای تحقق آرمان های مورد نظر خود از آن بهره می برد و دردها و رنج های مردم را در آیینه ی آن به تصویر می کشد. غاده السمان شاعر، رمان نویس و روزنامه نگار سوری تبار از شاعرانی است که با به کارگیری این سبک، از اوضاع سیاسی– اجتماعی کشور خود و کشورهای منطقه سخن گفته و اهداف مورد نظر خود را در این قالب بیان کرده است. با بررسی شعر غاده السمان روشن می¬ش...

امین ریحانی یکی از نویسندگان بزرگ ادبیات مهجر به شمار می رود که با بنیان نهادن شعر منثور به پدر شعر منثور عربی معروف گردید. او بیشترین تأثیر را در تجدد شعر معاصر عرب داشت. با ورود شعر سپید به حیطه ی ادب، فصلی نوین در تاریخ ادب گشوده شد که بعدها ادیبان برجسته ای چون جبران خلیل جبران به تأسی از وی این راه را ادامه دادند و ادبیات عرب را با آثار زیبای خود پربارتر ساختند. ریحانی مصلحی سیاسی، اجتماعی...

با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید ، سخت می توان تفاوتی محسوس میان جمله ای از یک «رمان» و قسمتی از یک «شعر منثور» احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ «استعاری» و عنصرِ «مَجازی» خواسته اند تا بین شعر و دیگر متون ادبی، تمایز قائل شوند، به نظر می رسد باز در این مسئله، به بُن بست هایی برخورده اند. از مهم ترین خصایصِ شعر کلاسیک فارسی، عناصرِ موسیقایی، وزنی و عروض...

‏‏در مقالة حاضر، ضمن مقایسه شعر « هنگامی که سخنان ستاره شناس دانشور را شنیدم» از والت ویتمن و آخرین بند شعر «هم سطر، هم سپید» سهراب سپهری، سعی شده است میزان مشابهت دیدگاه های عارفانه و شکل اشعار این دو شاعر نشان داده شود. شباهت جالب توجه بین اشعام ویتمن و سپهری، طریقی است که آ نها برای بیان افکار شان به کار برده اند: و از این رو، شیوه نقد این شعرها در مقالة حاضر، اساس فرمالیستی است.

احمد شاملو، از زمره شاعرانی است که در شیوه شعر سنتی و شعر نو نیمایی طبع آزموده است.تسلط بی‏نظیر شاملو بر ادبیات کهن فارسی، بن مایه زبانی قدرتمندی را برای او فراهم کرده است.او در قالب سنتی چون مثنوی، غزل و قصیده و نیزدر قالب شعر نیمایی شعر سروده؛ ولی با شعر سپید نام خود را در آسمان شعر و ادب فارسی جاودانه کرد. تحقیق و تتبع در شعر و نثر کهن فارسی به ویژه تاریخ بیهقی، علاوه بر آگاهی از توانمندی و ...

چکیده در میان معانی و مضامین شعر فارسی آنچه از زیربنای عاطفی استواری برخوردار است و در عین حال از مهمترین عنصر شعر، یعنی تخیّل نیز بهره کامل دارد، اندوهیاد (مرثیه) است. مرثیه به اشعاری گفته می شود که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان، اظهار تأسّف و تألّم از مرگ سلاطین و بزرگان درباری، بستگان و دوستان، شخصیت داستان و قهرمان منظومه، ذکر مصائب پیشوایان دین و ائمّه اطهار(ع)، بلایای طبیعی و قتل عام...

از میان نظریات زبان شناختی، آرای هلیدی-که خود محصول تحول در مطالعات فرمالیستی-ساختارگرایی مکتب پراگ است- به سبب تکیه بر چارچوب نظری تعریف شده و علمی در کشف لایه های زبانی متن و ایجاد زمینه های فهم کیفیت زبان متن با معنا و مفهوم آن، می تواند راهگشای منتقد برای ارزشیابی یک متن ادبی و به دنبال آن ارائه یک الگوی ساختاری مناسب باشد. روشن است این رویکرد دلایل توفیق یا بی توفیقی نویسنده یا شاعری خاص ر...