از آنجا که شرط ضمن عقد‘ جزئی از ایجاب و قبول‘ به بیان دیگر الزام و التزام تبعی ‘ است‘ لازم الوفاء می باشد؛ گو اینکه بعضی از فقهای امامیه من جمله شهید اول این شرط را هم واجب الوفاء نمی دانند. اما اگر شرط ‘ قبل از عقد یا بعد از آن ذکر شود‘ یا حتی عقد بر مبنای آن جاری شود‘ آیا این شرطها که به آنها شروط ابتدایی یا بدوی گفته می شود لازم الوفا هستند یا خیر؟ در این رساله با توجه به فقه امامیه و قوانین...

قولنامهازموضوعاتیاستکهکاربردفراواندرروابطمعاملاتیمردمداردوروزبروزنیزبررواجآنافزودهمی.شود،ولیقانون­گذارتاکنونتکلیفاینموضوعرامشخصنساختهومادهقانونیبرآنوضعننمودهوبه­همینجهتدیدگاه­هادردوران­هایمختلفمتفاوتبودهبهنوعیکهدرعقایدعلمایحقوقورویۀقضائی،دیدگاهورویۀکاملاًواحدینمی­توانبرآنپیداکرد،عقایدفقهاءومنابعفقهیدرتشتتآراءونظراتنقشمؤثریراایفاءکردهوبعضاًمصالحسیاسیواقتصادیحکومتنیزدرایجاداینوضعیتمتشتتبی­تأثیرنبود...

قانون مدنی در بیان حکم شرط مجهول، تنها به اعلام بطلان شرط مجهولی که موجب جهل به عوضین باشد اکتفا کرده و در مورد شرط مجهولی که موجب جهل به عوضین نباشد حکم صریحی ندارد. منظور از شرط مجهول، شرطی است که نسبت به موضوع آن، علم اجمالی وجود دارد. به‌علاوه محل بحث، شرط مجهولی است که خود یکی از عقود معین نباشد. چرا که اگر عقدی معین به‌عنوان شرط، ضمن عقد دیگری درج شود، رعایت شرایط صحت آن عقد خاص، ضروری اس...

گاهی عقود به دلایل متعدد منحل می‌شوند. یکی از دلایل انحلال عقود، شرط فاسخ است. بر این اساس طرفین شرط می‌ کنند اگر حادثه، فعل یا ترک فعلی رخ دهد عقد از بین برود. در این صورت با حصول معلق علیه، عقد منفسخ می‌گردد. در این موارد سبب انفساخ ارادی است و نتیجه به طور قهری ظاهر می‌گردد. در مورد صحت شرط فاسخ تردید وجود دارد که با استناد به اصل صحت، حدیث معروف نبوی و روایات وارد شده در مورد بیع شرط، می‌تو...

بیع متقابل به عنوان یکی از مهم ترین شیوه های معاملاتی تجارت متقابل بین المللی محسوب می شود که به موجب آن یک کارخانه، ماشین آلات، تجهیزات ویا تکنولوژی فروخته و نصب می گردد و خریدار در مقابل تعهد می کند که بهای کالا یا خدمات دریافتی را به صورت تولیدات حاصله در طی مدت زمان معینی در اختیار فروشنده اولیه قرار دهد. این قرارداد از دو قرارداد اصلی به نام قرارداد اولیه و ثانویه( بای بک) و یک قرارداد فرع...

موضوع مورد بحث این مقاله عبارت است از بررسی و تحلیل عوامل موثر در مبلغی که بیمه گذار در پی وقوع حادثه موضوع قرارداد، مستحق به دریافت از بیمه گر است. در همین راستا خواهیم دید که سه عامل در تعیین این مبلغ موثر است، نخست میزان خسارت وارد شده به بیمه گذار، دوم سقف تعهد بیمه گر در مقابل بیمه گذار و سوم نیز توافقات قراردادی موجود میان بیمه گر و بیمه گذار، مبنی بر پرداخت مبلغی کمتر از خسارات وارده توس...

بررسی ها نشان می دهد که نقش ایقاعات در زندگی اجتماعی اشخاص مجهول مانده است و در این میان ایقاع مشروط به عنوان نهادی که بتواند منطبق با نیازهای مشروع شخص باشد، مورد غفلت واقع شده است. در قانون مدنی در زمینه ایقاع مشروط، نص صریحی وجود ندارد. در فقه امامیه نیز آنچه مورد بررسی قرار گرفته است امکان خیار شرط در ایقاع است و اساسا فقهای امامیه، بحث مستقلی به این موضوع اختصاص نداده اند. در این رساله، ...

یکی از آثار نکاح، تشکیل خانواده و داشتن اولاد است. بی تردید، فرزنددار شدن از طبیعی ترین و کهن ترین دلایل عقد ازدواج است، اما امروزه تأخیر در فرزندآوری یا تعطیل زوددرس فرزنددار شدن به یکی از معضلات خانوادگی و اجتماعی تبدیل شده است. احتراز از اختلافات بین زوجین و در نظر گرفتن مصالح کشورهای اسلامی در موضوع اشاره شده نیازمند بررسی های دقیق تری است. این مقاله، اهمیت و جایگاه فرزندآوری یا عدم آن را د...

اظهارات تحریک کننده عبارت است از قول یا فعلی که مخاطب را بـــــه انعقاد قرارداد تحریک می کند، در حالی کــــه در قرارداد تصریح نمی شود بلکه مخاطب بر اساس آن حاضر به انعقاد قرارداد می شود. نقش اظهارات در شکل گیری قرارداد قابل انکار نیست؛ زیرا معمولاً برای آشنایی با مورد معامله ضروری است که برخی موارد نسبت به آن بیان شود. در برخی قراردادهای دیگر برای ایجاد رغبت در طرف قرارداد برای انعقاد آن بیاناتی...