چکیده یکی از مظاهر زندگی مدرن امروز، احداث واحدهای ساختمانی تجاری یا مسکونی عمدتاً عمودی در قالب مجتمع و فروش این گونه تأسیسات قبل از احداث می باشد که در ابتدا مستلزم انعقاد قراردادهایی است که از آن به قراردادهای ساخت وساز تعبیر می شود که در نوع خود جدید و ابداعی محسوب است. آگاهی بر کم وکیف این گونه قراردادها که روزبه روز شایع تر می شوند، به ویژه برای حقوق دانان ضرورتی اجتناب ناپذیر است. اما از ...

آنچه در این جستار بحث و بررسی خواهد شد، جریان اصل صحت در ایقاعات است. اصل صحت یکی از قواعدی است که در اکثر ابواب فقهی، اعم از معاملات و عبادات جاری می‌شود. اکثر فقیهان بر این نظرند که مبانی حجیت اصل صحت، مانند «اوفوا بالعقود» و «تجاره عن تراض» شامل ایقاعات هم هست. در مقابل، برخی از فقیهان نیز اشکال‌هایی بر اجرای اصل صحت در ایقاعات وارد کرده‌اند که پس از بررسی و نقد این ایراد‌ها، به این نتیجه خو...

عقد نکاح دایم از عقود معوض نیست ولی در صورت تعیین مهر در عقد یا پس از آن، مهر مذکور بایستی شرایط اساسی صحت معامله را داشته باشد. ماده 1100 قانون مدنی اگرچه به لزوم وجود این شرایط و به طور ضمنی به تأثیر متفاوت فقدان آن ها در استحقاق زن نسبت به مهر اشاره نموده، اما به تمام این شرایط تصریح نکرده است. ما در سطور زیر با توجه به سکوت قانون مدنی، به بررسی این شرایط و تأثیر فقدان هر یک در میزان استحقاق...

چکیده یکی از مظاهر زندگی مدرن امروز، احداث واحدهای ساختمانی تجاری یا مسکونی عمدتاً عمودی در قالب مجتمع و فروش این‌ گونه تأسیسات قبل از احداث می‌باشد که در ابتدا مستلزم انعقاد قراردادهایی است که از آن به قراردادهای ساخت‌وساز تعبیر می‌شود که در نوع خود جدید و ابداعی محسوب است. آگاهی بر کم‌وکیف این‌گونه قراردادها که روزبه‌روز شایع‌تر می‌شوند، به‌ویژه برای حقوق‌دانان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. اما ...

هدف از طراحی ابزارهای مالی جدید در بازارهای مالی، بهبود مدیریت ریسک و همچنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. قراردادهای اختیار معامله یکی از این ابزارهاست. آنچه که سبب لزوم بررسی و تطبیق قراردادهای اختیار معامله با موازین شرعی شده است، کارکرد این قراردادها در بازار بورس و گسترش آن است. نگارنده پس از تعریف و تبیین این قراردادها و تشخیص ماهیت آن، ضمن ارائه دیدگاه‌های مختلف اندیشمندان اسلامی، تلا...

مقدورالتسلیم بودن مورد معامله یکی از شرایط اساسی صحت قرارداد است. به موجب این قاعده، از آن‌جا که هدف نهایی همه عقود، وصول هریک از عوضین به طرف دیگر به جای عوضی است که او می دهد، لذا تعهد ناممکن را باید باطل شمرد. قاعده بطلان عقد به دلیل تعذر وفا به آن، نه‌تنها در فقه و حقوق ایران مورد توجه است، بلکه در حقوق خارجی نیز منشا اثر بوده، تئوری‌های متعددی درباره آن مطرح شده است؛ چنان‌که در کامن‌لا نه‌...

حق الزحمه در قرارداد درمان عوضی است که در مقابل سلامتی انسان­ها قرار می­گیرد. به لحاظ مقتضیات امور پزشکی و درمانی، تعیین دقیق نوع خدمات و هزینه­های آن قبل از شروع درمان امکان­پذیر نیست. این درحالیست که معلوم نمودن مورد معامله از شرایط اساسی صحت معاملات  بوده و حداقل علم اجمالی به خدمات و هزینه­های قابل پیش­بینی ضروری است. اگرچه این مسئله در برخی نظامهای حقوقی با قاعده کفایت قابل معلوم شدن مورد ...

چنان‌که می­دانیم شخصیت یکی از اجزای مهم قرارداد در همه سیستم­های حقوقی است. این مقاله تأثیر شخصیت را در دو سیستم حقوقی ایران و انگلیس موردِبررسی قرار می­دهد. در برخی قراردادها شخصیت نقش مهمی را ایفاء می‌کند از قبیل نکاح و عطایا؛ اما در قراردادهای دیگر این تأثیر این‌گونه نیست. در ماده 201 ق.م ایران مقرر شده که «اشتباه در شخص طرف معامله به صحت معامله خلل وارد نمی­آورد مگر درمواردی‌که شخصیت طرف علت...

در نظام بانکی، از رایج‌ترین شیوه‌های اعطای تسهیلات، پرداخت در قالب جعاله و جعالة ثانویه است. با توجه به ماهیت جعاله در حقوق مدنی و فقه امامیه، این سؤال قابل طرح است که این ماهیت تا چه اندازه قابلیت دارد که در بانکداری مورد استفاده قرار گیرد؟ در حالی که بر طبق قواعد عمومی قراردادها معلوم و معین بودن مورد معامله از شرایط اساسی صحت هر عقدی است، در جعاله، علم اجمالی به عوضین کافی است. و  حتی اج...

در هر نظام حقوقی بخش مهمی از قواعد و مقررات آن به عقود و قراردادهای مالی اختصاص پیدا کرده است چرا که قراردادهای مالی و عقود معاوضی، بخش ضروری و اجتناب ناپذیر در روابط اجتماعی انسانها محسوب می شود. نظامهای حقوقی مختلف به انگیزه برقراری نظم عمومی، و تنظیم هر چه بهتر روابط اقتصادی و تامین عدالت اجتماعی، در زمینه آثار حقوقی ناشی از تعهدات و روابط قراردادی و انجام معاملات، قواعد و مقررات خاصی وضع نم...