شاه عباس اول سیاست خاصه‌سازیِ ممالک را که به شکل محدودی از زمان اسلافش شروع شده بود برای بهبود وضع مملکت و تمرکز‌گرایی به کار گرفت. جانشینانش نیز به‌رغم برخی آثار زیانبار آن، این شیوه را ادامه دادند چنان‌که در زمان شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه شکل وسیعی به خود گرفت. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا در عهد شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه سیر صعودی داشت؟ روش تحقیق مقاله از نوع پژ...

چکیده اصفهان به دلیل قرارگرفتن در مرکز ایران، در جوار رودخانه ی زاینده رود و برخورداری از آب و هوای معتدل و هم چنین واقع بودن بر سر راه تجارتی، در دوره های مختلف مورد توجه حاکمان و سلاطین بوده است. از جمله در عصر شاه عباس اول، به این شهر توجه ویژه ای شد. شاه عباس اصفهان را به عنوان پایتخت انتخاب کرد و در آن به عمران و آبادانی پرداخت. مسأله ی پژوهش حاضر این است که اوضاع اقتصادی، سیاسی و فرهنگ...

چکیده : از زمان شاه عباس اول تحول اساسی در حکومت نسبت به حکومت های گذشته و حتی اوایل حکومت صفوی پدیدارشد. تشکیلات کشوری، سازمان قضایی و سازمان نظامی و سازمان اقتصادی از جمله ارکان سازمان اداری صفوی می باشد. سیستم حکومت در این دوران پس از اصلاحات شاه عباس اول مبتنی بر دیوان سالاری ، تمرکزگرایی و حفظ قدرت حکومت مرکزی ، تضعیف قدرت های گریز از مرکز و دفع نیروهای مزاحم حکومت مرکزی مثل ( قزل باشها ...

جامعه¬شناسی تاریخی دولت: گسست در پیوند نخبگان و ساخت دولت در عصر صفوی دکتر ناصر جمالزاده  تاریخ دریافت: 01/04/1389 احمد درستی  تاریخ پذیرش: 12/08/1389 چکیده در این پژوهش فرآیند تحول ماهیت «پیوند نخبگان مؤسس» و تأثیر آن بر «ساخت دولت» از ابتدای عصر صفوی تا پایان حکومت شاه عباس، با روش تحقیق تاریخی، مورد بررسی قرار گرفته است. ساخت دولت صفوی، در دوره ی شاه اسماعیل، ساختی «دین سالارانه» بود. در ...

در عصر شاه عباس اول، با رشد شهر و شهر نشینی ارتباطات اهالی شهرها و حکومت نیز توسعه یافت. در مقاله حاضر ماهیت و روابط اوباش به عنوان گروهی از جامعه شهری و حکومت در روزگار شاه عباس اول طرح و نتایج حاصل نشان می دهد گروهی از جامعه شهری بودند که در منابع با وجود لفظ یکسان، اَشکال متنوعی داشتند. میان اوباش به عنوان گروهی از جامعه شهری و اوباش به عنوان صفت برای کسانی که اوباش نبودند، تفاوت وجود دارد. ا...

از آنجا که تاریخ عصر صفوی از ابعاد متعددی برخوردار است و برای بررسی آن نیاز به زمانی طولانی است، لذا با نگاهی به این تحقیق به نظر می رسد، ابعاد اقتصادی ایران در این دوره بیش از ابعاد دیگر نیاز به بررسی و مطالعه دارد،چنانکه با تأسیس حکومت شیعه مذهب صفوی و تثبیت موقعیت آن به عنوان حکومتی در برابر دو ابر قدرت عثمانی و ازبک و تمایل دول اروپایی آن روزگار در ایجاد رابطه بر آن شدند تا در ابعاد اقتصادی...

شاه عباس کبیر نام دارترین پادشاه دوره صفویان است که بر ایران به مدت بیش از ?? سال با اقتدار شهریاری نمود. در دوره شاه عباس با توجه به ایجاد ثبات و بازگشت اقتدار سلطنت در روزگار شاه عباس و به تبع آن ، روابط خارجی با کشورهایی اروپایی وشکوفایی اقتصادی بردرآمد کشور به میزان چشمگیری افزوده شد. اوج تجارت و صنعت ابریشم ایران را باید در زمان شاه عباس دانست. در این دوره بر اثر پیدا شدن دولتهای بزرگی مان...

یکی از اقدامات مهم شاه عباس اول صفوی (سلطنت 1038- 995 هـ.ق) که در تقویت بنیان های قدرت سلطنت در زمان وی مؤثر بود تغییراتی است که وی در وضعیت قشون به منظور پایه گذاری یک نیروی قابل اتکاء برای دولت خود و گذر از ساختار نظامی پیشین که ساختاری ایلی و عشیره ای بود، پدید آورد. تنش های موجود میان امرای ایلات و رقابت و افزون طلبی آن ها در عرصه ی سیاسی و پیامدهای ناگواری که در پی داشت، ضرورت این تغییرات ...

مهر انگشتر یکی از متداول ترین مهرهای سلطنتی در تشکیلات دیوانی و اداری دوران صفویه است. با این حال، مطابق مهرنامۀ شاه سلیمان صفوی، این مهر از دوران شاه عباس اول ابداع شده  و در دوران شاه عباس دوم نمونۀ ثانی آن نیز ساخته و استفاده می شده است. استفادة همزمان از دو مهر انگشتر در میان مهرهای دیوانی دوران صفویه تاکنون مطرح نبوده است و شناخت دقیق آنها می تواند در مطالعات سندشناسی و مهرشناسی اسلامی مفی...

بررسی فعالیت‌های اتباع و سفرای دولت‌های اروپایی در ایران از جمله موضوعات قابل توجه در دورۀ صفوی است. در میان فرستادگان مذکور، «پدر ژان تاده»، سفیر اعزامی دربار واتیکان که در سال 1607م / 1016ق مقارن سلطنت شاه عباس اول همراه شماری از کشیشان کرملیت وارد اصفهان شد، یکی از مشهورترین آنهاست. حضور 19 سالۀ این کشیش اسپانیایی تباردر ایران و همچنین انتخاب وی به‌عنوان فرستادۀ ویژه شاه عباس به دربار روسیۀ ...