«بینامتنیت» یکی از شاخه های مهم نظریه ی پست مدرن و از شیوه های جدید در نقد آثار ادبی و هنری است. در دهه های اخیر این نظریه و مطالعات مربوط به آن در بین منتقدان آثار ادبی رواج روزافزونی داشته است. بر اساس این نظریه، آثار ادبی و هنری – خواه یک رمان، یک شعر و یا یک تابلوی نقاشی – از اجزایی ترکیب یافته و ساخته شده اند که از پیش موجود بوده اند و این آثار اصالت و یکتایی ندارند. کارآیی این نظریه در ای...

وزن از عناصر اصلی شعر است. در ادبیات فارسی به علّت ماهیت ویژه‌ای که این عنصر دارد، با وجود سال‌ها تلاش‌شاعران نوپرداز و شعر سپیدسرا، هنوز به عنوان شاخص اصلی شعر قلمداد می‌شود. در میان قالب‌های سنتی، غزل به‌ عنوان‌ قالبی ثابت در هزارسال ادبیات فارسی، باتوجه به شکل ظاهری‌اش پیوندی تنگاتنگ با وزن وعروض دارد. این پیوند وقتی اهمیت بیش‌تر می‌یابد که فرض کنیم، جدا از ظاهر ثابت و محدود عروضی غزل در ادبی...

نماد در اصطلاح ادبی یک پدیده‌ی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمی‌کند بلکه زمینه‌ی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد می‎کند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّی‌تری به آن داشته‌اند به‌گونه‌ای که جریان سمبولیسم غنی‌ترین شاخه‌ی شعر معاصر شناخته می‌شود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...

با وجود رواج وگسترش پژوهش های تطبیقی در محافل ادبی، هنوز سهم ادبیات تطبیقی از پژوهش های مقایسه ای میان ادبیات فارسی و عربی ناچیز و نیازمند بررسی افزون تر و گسترده تری است؛ از این رو، این پایان نامه به بررسی اندیشه آرمانشهر درشعر مشاهیر شاعران نوپرداز عراق وایران یعنی"بدر شاکر السیاب، عبد الوهاب البیاتی، نازک الملائکه، بلند الحیدری، سعدی یوسف، نیما یوشیج، فروغ فرخزاد، مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهر...

ادبیات پایداری یکی از برجسته ترین گونه های ادبیات متعهد است که بویژه در کشورهایی که طعم جنگ را چشیده و در راه دفاع از سرزمین، فرهنگ، آزادی و استقلال میهن از خود پایمردی نشان داده اند به رشد و بالندگی رسیده است. "معین بسیسو" از جمله شاعران نوپرداز ادبیات پایداری فلسطین است. در پژوهش حاضر که به بررسی ادبیات پایداری در شعر معین بسیسو اختصاص یافته است، تلاش برآن بوده تا پس از تبیین ادبیات پایداری و...

غزل معاصر فارسی از جمله موضوعات مورد توجه پژوهشگران ادبی است و با توجه به جنبه های گوناگونش شایسته ی نقد و بررسی های فراوان می باشد. در این میان شکل شناسی به عنوان یکی از برآیندهای نقد فرمالیستی یا صورتگرایی از جمله رویکردهای مناسب برای بررسی غزل معاصر فارسی است. در یک تعریف نسبتاً جامع، صورتگرایی به مفهوم کشف، شرح و بسط صورت در اثر هنری است. اساس این رویکرد بر مبنای استقلال اثر ادبی است و منتقد...

شخصیت های دینی از دیر باز به صفحات ادب و هنر راه می یافته اند و اسباب زیبایی و غنای مضامین آن را موجب می گشته اند. یکی از این شخصیت ها که در ادبیات قدیم و جدید عربی و فارسی بسیار مورد توجه شعرا بوده است شخصیت مسیح(ع) می باشد. در ادبیات گذشته غالب برداشت های شاعرانه از ایشان برگرفته از نگرش اسلامی به این شخصیت الهی است و نگرش مسیحی که در مواردی مهم با نگرش اسلامی در تضاد و تقابل است کمتر رنگ حضو...

زیبایی لازمه ی هنر است و با اعتقاد به اینکه شعر هم از اقسام هنر به شمار می رود، نیازمند زیبایی است. تعریف دقیق زیبایی، ممکن نیست از این رو برای شناخت زیبایی اثر هنری و خاصه شعر، باید تعریف کنار گذاشته شود و عناصر زیبایی شعر، شناخته و شعر با آنها سنجیده شود. عناصر و عوامل زیبایی شعر متعددند و هر شاعری در هر دوره ای می کوشد تا شعرش آراسته به همین عناصر زیبایی باشد. یکی از شاخه های علم بلاغت، بدیع...

بررسی و تحلیل صُوَر خیالِ شعرِ شاعران برجسته و صاحب سبکِ نوپرداز معاصر و به ویژه تهیه و تدوین فرهنگِ تصویری شعرِ آنان کارِ جدید و دقیقی است که ضرورتِ انجامِ این پژوهش و تحقیق است. مهم ترین هدف های این رساله عبارتند از: 1. تهیه و تدوینِ فرهنگ تصویرهای شعری سه شاعر نوپرداز، نیمایوشیج، اخوان ثالث، احمد شاملو 2. ارایه منبع و مأخذی که امکانِ هر نوع تحقیق و پژوهش در زمینه نقد ادبی و سبک شناسیِ شعرِ نو فراهم آید 3....

ساختار شعر معاصر فارسی در طول حیات خویش از نفوذ زبانی و ادبی برکنار نمانده و خواسته یا ناخواسته تحت سیطره گذشته زبان فارسی و به طور مشخص زبان خراسانی در شعر بعضی از شاعران نوپرداز قرار گرفته‏است. شفیعی کدکنی از سرایندگانی است که با توجه به ارادتی که به زبان کهن خراسانی دارد، توانسته با بهره‏گیری از قریحه ذاتی و اکتسابی خود در به‏کارگیری امکانات آن زبان از یک طرف رونقی به زبان شاعری خویش بخشد و ...