چکیده امروزه یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکل گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. روشن است که پدیده اسکان غیررسمی یکی از مهم ترین مشکلات شهرهای بزرگ و تا اندازه ای شهرهای کوچک در حال حاضر ایران است. اما نکته دارای اهمیت در این میان وجود شاخص ها و معیارهای متفاوتی است که این سکونتگاه ها در شهرهای مختل...

از جملۀ سازه های گلینِ فلات ایران که وسعتی چشمگیر و تاریخی طویل دارد اما مورد کم لطفی قرار را می توان نام برد؛ قلعه ای جلگه ای با ساختاری گلین با مساحت تقریبی پنج » ارگ گورتان « ، گرفته هکتار و قدمتی حدوداً هزارساله با چهارده برج نگهبانی مدور در پیرامون با دیوارهایی سرکشیده به آسمان برای حفاظت بهتر از ساکنان. ارگ کهن گورتان در حدود ۱۲۰ کیلومتری شرق اصفهان درساحل زاینده رود قرار دارد. تا حدود نیمۀ...

چکیده در قرون میانه، محاصره یکی از شکل های اساسی جنگ در سرزمین های اسلامی به حساب می آمد. مقاومت و استحکام حصار شهرها که شکل آن ها به موازات پیشرفت سلاح های تهاجمی و تدافعی تکامل یافت، به حدی بود که مهاجمان را وادار می کرد تا از ترفندها، آداب، شیوه ها، ابزارها و ادوات ویژه ای بهره گیرند و محاصره شدگان را وادار به تسلیم کنند. از میان این شیوه ها و ادوات گوناگون، نقش ادوات پرتابی را می توان حائز...

چکیده استقرار سکونتگاه های انسانی از گذشته های دور ناشی از دسترسی به دو عامل آب و زمین جهت بهره برداری بوده است. بنابراین در مناطق خشک و نیمه خشک و به ویژه کشور ایران شکل گیری سکونتگاه های انسانی به تبعیت از این دو عامل می باشد. و حتی پاره ای از اندیشمندان از تمدن های هیدرولیک در منطقه خاورمیانه یاد می کنند. گسل ها در مناطق خشک و نیمه خشک محل بالا آمدگی آب زیرزمینی و نقطه تلاقی توده س...

از جملۀ سازه های گلینِ فلات ایران که وسعتی چشمگیر و تاریخی طویل دارد اما مورد کم لطفی قرار را می توان نام برد؛ قلعه ای جلگه ای با ساختاری گلین با مساحت تقریبی پنج » ارگ گورتان « ، گرفته هکتار و قدمتی حدوداً هزارساله با چهارده برج نگهبانی مدور در پیرامون با دیوارهایی سرکشیده به آسمان برای حفاظت بهتر از ساکنان. ارگ کهن گورتان در حدود ۱۲۰ کیلومتری شرق اصفهان درساحل زاینده رود قرار دارد. تا حدود نیمۀ...

ارزیابی توان های محیطی امروزه به عنوان یکی از مباحث پایه ای برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و طرح های شهری و روستائی مطرح است. تلاش برای حفظ تعـادل محیط زیـست، موفقـیت آمیـز شدن پروژه های عمرانی و صرفه جویی در هزینه های اجرایی را می توان از مهم ترین دلایل رویکرد به توان سنجی محیطی طی سال های اخیر، خصوصاً در حوزه برنامه ریزی توسعه روستایی عنوان نمود. زیرا هر گونه اقدام عمران روستایی رابطه تنگاتن...

توجه ایرانیان به مناظر طبیعی خصوصاً آب همواره در شکل گیری سکونتگاههای آنها تأثیرگذار بوده که این توجه از نیاز ساکنین منطقه به آب نشأت گرفته است. در بین زرتشتیان و مسلمانان آب عنصری مقدس و لازمۀ طهارت بوده است. ایرانیان گاه با شکل گیری سکونتگاه ها در اطراف آب و گاه با انتقال آب به درون سکونتگاه ها نظیر اتفاقی که در فات مرکزی می ‌افتد، بر اهمیت آب تأکید می کنند. شهر شوشتر به عنوان نمونه ای از مجمو...

براساس مدارک باستان شناختی ویژگی های فرهنگی دوره ی مفرغ جدید و آهن i در بخش شرقی شمال غرب ایران نسبت به حوزه ی دریاچه ارومیه تفاوت های چشم گیری دارد. این تفاوت در الگوهای استقراری و فرهنگ های رایج در این دو حوزه به تفاوت ویژگی های جغرافیایی حاکم بر هر حوزه بستگی دارد. با وجود این که عصر مفرغ جدید را در حوزه دریاچه ارومیه با عنوان فرهنگ سفالی نوع ارومیه و خابور معرفی کرده اند، ولی بارزترین ویژگی...

پژوهش حاضر به بررسی مکان های مناسب گسترش سکونتگاه های شهر یاسوج با توجه به فرم ها و فرایندهای طبیعی موجود در منطقه پرداخته است. در این راستا باتوجه به ویژگی های طبیعی منطقه 5 معیار، 15 زیر معیار و84 کلاس جهت دستیابی به اهداف شناسایی شد. ابتدا با گردآوری نقشه های پایه شهر یاسوج، مبادرت به تهیه و تجزیه و تحلیل لایه های شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، جنس سازند، تراکم مراکز مسکونی، فاصله از مراکز مسک...