بررسی مقوله ی تغییر یا تعدد معنی به سبب اهمیت ونقش آن در دریافت معانی از آثار مکتوب و متون دینی وادبی , یکی از مباحث با سابقه ودر عین حال کاربردی از گذشته تا  عصر حاضرمی باشد .مقاله ی پیش رو با موضوع , الفاظ مشترک ومتضاد در تفسیر التبیان ,نوشته ی شیخ طوسی, کوششی است درجهت تشخیص مصداقهایِ مفهوم یاد شده در این تفسیر. تفسیرالتبیان با بهره مندی از منابع متعددی,همچون آیات قرآنی وتعمق در معانی آن ,احا...

در میان احادیث معصومین (ع)، آن دسته از روایات که به شأن یا سبب صدور و نیز شرح و توضیح مفردات و مفاهیم یا ذکر مصداق آیات و ... اشاره و تصریح می کنند، عهده دار تفسیر أثری قرآن می باشند، امّا دسته ی دیگری از روایات، تنها به توصیف برخی از آیات و سوره های قرآن می پردازد که شایسته است این روایات اخیر را عهده دارِ «توصیف أثری قرآن» بدانیم. این روایات به ویژگی های مختلف آیات و سوره های قرآن اشاره یا تصری...

زن از بدو خلقت تا هم اکنون همانگونه که مورد نظر ادیان آسمانی بوده است مورد نظر مکاتب بشری قرار گرفته است خداوند رحمان سوره ی نساء را جهت وصف واحکام مربوط به زن تخصیص نموده اند ونظر به نقش زنان پیامبران در تکمیل رسالت همسرانشان سوره ی تحریم را با دوازده آیه درخصوص عاقبت آنان در جهان آخرت منظور نموده اند.این موجود حساس ولطیف پیوسته نقش آن در روابط اجتماعی مورد تراوش فکار ااندیشمندان وموضوع شعر شا...

استعاره غالباً برای پژوهشگران در زمینه ترجمه دارای اهمیت اسث و طبق نظر نیومارک (1988) ، ترجمه آن مهمترین مسئله است. از آنجائی که استعاره ها و دیگر صنایع ادبی از عناصر ضروری متون مذهبی مانند قرآن هستند (هیس،2003)، تمرکز مطالعه حاضر بر روی ترجمه دو نوع استعاره ی تصریحیّه ی اصلیّه و تصریحیّه ی تبعیّه در سی و نه سوره مکّی این کتاب مقدّس است. ترجمه های مورد بررسی، سه ترجمه انگلیسی و سه ترجمه فارسی چاپ شده ...

تشبیه یکی از پربسامدترین اسلوب­های ادبی قرآن به شمار می­رود که عمدتاً برای بیان مفاهیم انتزاعی بکار گرفته شده است؛ از آنجا که این اسلوب، مورد اهتمام بسیاری از لغویان و بلاغیان بوده است؛ در این جستار تلاش می­شود تا ابتدا رویکرد قدما پیرامون این پدیده و نگاه ناقدان معاصر به این رویکرد، مورد بررسی قرار گیرد و برآنیم تا ضمن بررسی و نقد نگاه قدما به تشبیه، رویکردی ارائه دهیم تا در تحلیل تشبیه در کنار...

تصویرپردازی هنری از جمله مباحثی به شمار می رود که به شیوه های مختلف سال ها مورد توجه مفسران و بلاغیون قرار گرفته است. از آن جا که قرآن کریم، عالم هستی را به صورت زنده و پویا ترسیم نموده، قرآن پژوهان کوشیده اند تا این صحنه های دلنشین را وصف کنند و در اختیار همگان قرار دهند؛ از این رو عناصری را برای آن برگزیدند. از میان عناصر مطرح شده، این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، عنصر رنگ، حرکت،...

قرآن کریم کلامی در جهت هدایت انسان است و پژوهش­های فراوانی در جهت یافتن کنه کلام و اعجاز این کلام قدسی از زمان نزول و تدوین تا کنون توسط مفسرین و علما تدوین شده است. اما این کلام تنها کلامی آگاهی­بخش نیست بلکه در کنار معرفت­بخشی بنای تأثیر و انگیزش و عمل به این آگاهی را نیز دارد. دانش نشانه­­شناسی گفتمانی، به ما اجازه می­دهد این کلام مقدس هدایتگر را در مقام گفتمانی قدسی خطاب به خواننده تعریف ک...

از دیرباز بر سر نخستین سورۀ نازل شده بر پیامبر اختلاف بوده که آیا هم زمان با نبوت پیامبر، سورۀ علق بر ایشان نازل شده است و یا این سورۀ حمد است که افتخار نخستین نزول وحی قرآنی را از آن خود کرده است، یا هیچ یک از این دو سوره نخستین سوره نازل شده نبوده و سوره مدثر نخستین تجربه وحیانی رسول اکرم بوده است؟ این نوشتار در پی رفع چالش نخستین سورۀ نازل شده، دیدگاه های موجود در این موضوع را مطرح کرده و مد...

معناداری زندگی، نسبت¬یابی اختیار خلاق آدمی با جهت اصیل حیات، یعنی خدای سبحان و به طور معیّن، اسماء فعل به مثاب? اوصاف مطلوب و خواستنیِ زیستِ از سرِ اختیار، است که در شخصیّت های الگویی یعنی حضرات اولیای الهی تبلور می¬یابد. در فصل مشترک تحلیل، انسان با رسیدن به الگوی رشد و هدفدارسازی تمامیّت زندگی خویش به چرایی¬ها و مبتنی بر این چرایی¬ها، به چگونگی¬های آن خودآگاه شده و تمامی عرصه¬ها و از جمله دشوارترین...