در تمدنهای پیش از تاریخ، مار ارتباط نزدیکی با باروری داشته است. پیکره بسیاری از الهگان باروری با ماری پیچیده به دور بدن یا در دستان آنها و تصویر این نماد بر صخره ها، دروازه ها و ظروف نشان از تقدس مار در دید نیاکان ما دارد. برای اثبات این فرضیه آثار یافت شده از تپه های باستانی ایران و دیگر تمدنهای باستانی همجوار ایران با تکیه بر تاثیر مذهب و باورهای اقوام باستانی بر یکدیگر و فرضیات مطرح شده در خ...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه های هم زمانِ بین النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه ای و نقوش برجسته هم زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک هایی در صحنه های حیوانات شکارشده،...

با ورود اعراب مسلمان به ایران و انقراضِ اشرافِ درجه اوّلِ ساسانی، دهقانان به عنوان حکّامِ محلی و کدخدایانِ روستاها ادارۀ بخش مهمی از جامعۀ ایران را به دست گرفتند. و از آنجا که آنان امیدی به بازگشتِ نظامِ قدیمیِ ساسانی نداشتند، تصمیم به برقراریِ ارتباط با نیروهای اسلامی گرفتند. اعراب مسلمان نیز که در ابتدا از دهقانان برای نظارت بر کشور یاری طلبیده بودند، با حکّامِ محلی صلح کردند و به آنان مسئولیتی را که در د...

هر نظام حقوقی با محیطی که در آن بوجود آمده است و رشد کرده است ، پیوندی ناگسستنی دارد. حقوق بین الملل نیز از این قاعده پیروی می کند. در این نوشتار بدنبال اصل و ریشه قواعد حقوق بین الملل هستیم. تاریخ ، بستر و مادر حقوق بین الملل است. سه عامل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی طبق جامعه شناسی حقوقی ، در حقوق بین الملل قاعده ساز هستند. پس برای نیل به هدف این نوشتار ، تاریخ حقوق بین الملل و جامده شناسی حقوق...

شواهد تاریخی مبنی بر تعامل فرهنگی تمدن بین النهرین و اقوام ایرانی، اعتبار خاستگاه سومری حماسه گیل گمش را در معرض تردید قرار می دهد. گمانه های باستان شناختی، ادبی- نوشتاری و اساطیری موجود، احتمال انشعاب آن را از یک خاستگاه تاریخی دیگر تقویت می کند. مستنداتی دال بر وجود زیستگاههای تمدنی کهنتر در شرق بین النهرین، سابقه خط و کتابت در نزد اقوام پیش- عیلامی، کتیبه های مکشوفه از تپه یحیی، علاوه بر مشا...

اسب جانوری آریائی است، که نام آن در منابع کهن ایرانی چون اوستا و منابع باستانی و مذهبی هند چون وداها و پوراناها آمده است. در نزد ملل باستانی ایران و هند ارزنده‌ترین قربانی در نزد خداوند «اشوامدا» یا قربانی اسب ذکر شده است. منابع تاریخی ایران از قربانی کردن ماهانه اسبی بر گور کورش بزرگ گزارش می‌دهند. اسب همراه با کاسی‌ها که بین‌النهرین را در قرن هجدهم پیش از میلاد تصرف نمودند، به آن سرزمین وارد ...

مردم بین النهرین نیز همچون سایر فرهنگ‌های جهان باستان به مرگ می‌اندیشیدند و دربارة زندگی پس از مرگ به گمانه‌زنی می‌پرداختند. ولی، آنچه توجه هر پژوهشگری را به هنگام مطالعۀ اسطوره‌های بین النهرینی به خود جلب می‌کند، هراس فراوان آنان از مرگ و سرنوشت روان، و متعاقب آن یأس و ناامیدی شدیدی است که بر تمامی اسطوره‌های این سرزمین کهن و پهناور سایه افکنده است. در این مقاله فلسفۀ مرگ و سرنوشت روان در باور...

محدودیت های مقرر برای روابط جنسی بشر، از جمله مباحثی است که علاوه بر آموزه های دینی، در اعصار مختلف تاریخ مورد توجه قانونگذاران و نظام های حقوقی عرفی نیز قرار گرفته است. در حال حاضر نیز با وجود تفاوت های فرهنگی و ایدئولوژیک و نوع نگاه به انسان و شخصیت او، شاهد ممنوعیت هایی به عنوان جرایم جنسی، در نظامهای مختلف حقوقی هستیم. در حقوق اسلام، جرایم جنسی غالبا با مجازات های معین و مقدر شرعی (حد) پاسخ...

نقش خورشید به عنوان یکی از نمادهای سنتی از دوران تمدن های باستان تا به امروز همواره مورد توجه بوده است. خورشید در آثار هنری برجا مانده از تمدن بین النهرین  به اشکال گوناگون نمایش داده شده است، به طوری که گاه به شکل ستاره چهار پر و گاه در شکل و شمایل انسان مجسم شده است. نماد ایزد خورشید در زمان بابل بر تارک لوح حمورابی می درخشید و در دورة آشور به شکل گوی بالدار، نماد پادشاهی آشور بود و گاه  بر گ...