هدف پژوهش حاضر طرح طبقه‌بندی‌های‌ اندیشه‌های سیاسی جهان اسلام براساس میزان سهم و جایگاه «دین» در «دولت مدرن» به عنوان مبدأیی برای تقسیم‌بندی اندیشه‌های جدید در جهان اسلام، و با تکیه بر سه شاخص نسبت شریعت و قانون در دولت، اعتبارسنجی معرفت سیاسی و میراث‌گرایی است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که «دین حداقلی‌انگاران» نقشی اقلی را برای دین و سنت‌های دینی در عرصه دولت قائلند...

در گذشته عدّه ای به قصد کشف سرزمین های ناشناخته یا آگاهی از وضع ملّت ها به سیر و سیاحت در جهان پرداختند. بسیاری از آن ها، آنچه را که از نزدیک دیده یا شنیده بودند، به نگارش در آوردند و حاصل کار آن ها سفرنامه نام گرفت. در دوره ی قاجار نیز شمار زیادی از سیّاحان وارد ایران شدند. مردمان دوره ی قاجار برای بسیاری از مراسم و آیین های خود، آداب و رسوم خاصّ خود را داشتند که اصولاَ پایبندی زیادی به اجرای آنها ...

دو فقیه بزرگ ، صاحب حدائق و صاحب جواهر که هر یک به یکی از دو گروه از اخباریان و اصولیان منتسب می باشند دارای رویکردها و ملاک های متفاوتی نسبت به حیثیت صدوری روایات و اعتبار و حجیت اخبار می باشند. از جمله تفاوت های این دو فقیه اعتبار و عدم اعتبار تقسیم بندی چهارگانه احادیث می باشد که صاحب حدائق بر خلاف صاحب جواهر، آن را ناکار آمد می داند. برخی اشکالات صاحب حدائق به این تقسیم بندی به اشکالات وی ب...

ساختار دولت اموی متأثر از چهار فرهنگ، وحیانی، قبیله ای، ایرانشهری و رومی، بوده است. درباره میزان تأثیر هریک از این گونه های فرهنگی، اتفاق نظر وجود ندارد. این مقاله، ضمن درنظر گرفتن دیگر عناصر فرهنگی، تأکیدی ویژه بر تأثیر فرهنگ ایرانشهری در ساختار دولت اموی دارد. برای سهولت بررسی، مقاله به دو بخش ساختار سیاسی و اداری دولت اموی تقسیم می شود. در بخش نخست، ضمن بررسی مؤلفه هایی چون استقرار، مشروعیت،...

مهم ترین زمین? معنایی واژه حق در قرآن، مربوط به مفاهیم وجود و هستی است. در این معنا "حق" دقیقا برابر با مفهوم وجود است که بیانگر ماهیت و حقیقت حق نیز هست، زیرا هر موجودی از آن جهت که موجود است و عینیّت دارد حقّ می باشد، در این جا حقّ به معنای "ثابت" است. تفسیر این حوزه معنایی حق، در آثار مفسران، عموماً صبغه ی فلسفی دارد، چنان که ایشان، حق را در آیاتی که خداوند را به وصف حق توصیف کرده اند، به معنای ...

مشروعیت، تبدیل قدرت عریان به اقتدار پذیرفته‌شده نزد افراد جامعه است. در هر جامعه‌ای، منابع مشروعیت با توجه به فرهنگ و سنن حاکم بر آن جامعه تعریف و توجیه می‌شود. در تاریخ ایران اغلب، نیروی نظامی طرف پیروز و دارای حق حکومت را مشخص می‌کرد؛ اما پس از تأسیس حکومت، هر خاندانی سعی می‌کرد با توسل به سنن تاریخی، به حکومت خود مشروعیت ببخشد. آقامحمدخان به‌عنوان مؤسس حکومت قاجار در ایران، فرصت چندانی برای ...

به طور کلی در هر محدودة جغرافیایی، گروههایی که تشابه فرهنگی و ساختاری دارند،  از حیث تاریخ و آداب و سنن و زبان مشترک هستند و در یک سرزمین زندگی می‌کنند، ملّت نامیده می‌شوند. برخی بر این باورند که میان ملّت و مردم تمایز وجود دارد. مردم نامی عام برای هر گروه اجتماع انسانی و یک پدیدة طبیعی ـ تاریخی است. مفهوم ملّت و ملّت‌گرایی در بینشهای مختلف متفاوت است. در نگرش امام راحل، مهمترین عامل در تحقق ملّ...

چکیده سنت «ابتلاء» یکی از سنن لایتغیر و عمومی الهی است که شامل همه ی انسان ها در همه ی زمان ها و مکان ها می شود و شناخت آن، تأثیر عمیقی در نگرش انسان به وقایع زندگی دارد. ما در این تحقیق بر آنیم تا با روش کتابخانه ای و با تأمل در کلام امام علی(ع) و فیلسوفان و متکلمان در باب بلایا و شرور و مصائب و آزمایش الهی، تبیین صحیحی از مشکلات و سختی ها در زندگی انسان داشته باشیم. بلایا و شرور و شدائد، لاز...