زنان در دو کتاب «شاهنامه فردوسی» و «هزار و یک شب»، نقش­های اجتماعی گوناگون، گاهی مثبت و گاهی منفی، به عهده دارند؛ نقش و جایگاه زن در این دو اثر تا حدودی متفاوت است. بیشتر حکایت­های هزار و یک شب، خلاف شاهنامه، با بیزاری از زنان آغاز می­شود. در آغاز حکایت­ها، چنین به نظر می­رسد که زن مغلوب است، ولی این گونه نیست؛ او در پایان ماجرا با زیرکی زنانه­ای که به خرج می­دهد، برنده می­شود. این مقاله با روش...

چکیده گستره مقاله حاضر، بررسیِ تفسیر خاصّ استیو بارون از کتاب هزار و یک شب در شکل بازآفرینی آن در فیلم هزار و یک شب است. مسئله تحقیق این است که فیلم هزار و یک شب، چقدر به متن هزار و یک شب نزدیک و چقدر از آن فاصله گرفته و آیا امکان افزودن تفاسیر جدید به متن هزار و یک شب را دارد؟ هدف از این مقاله، اثبات این نکته است که بازآفرینی، اخذ است ولی گرته برداری نیست، بلکه یک اثر فرهمند فرهنگی تازه است که د...

پژوهش حاضر با تأکید بر هنر تصویری، به بررسی تفاوت های فرهنگی و تأثیر آن بر بازنمود آثار خلق شده توسط هنرمند پرآوازه از سرزمین ایران «صنیع الملک» (1229-1283 ه.ق) و هنرمند نامدار روسی– یهودی «مارک شاگال» از دنیای غرب، که در دوره فرهنگی و اجتماعی متفاوت از یکدیگر می زیسته اند می پردازد. آثاری که بر پایه کتاب برجسته و شرقی هزار و یک شب شکل گرفته است. کتابی که تأثیر خیال پردازی های آن بر فرهنگ و هنر...

هزارویک شب مجموعه داستان ها و حکایاتی است که برگرفته از فرهنگ و سنت مشرق زمین بوده و به ویژه از تخیل و افسانه های شرقی و خاورمیانه الهام گرفته است. هرچند ریشه و اساس آن از داستان های فارسی سرچشمه می گیرد، اما با گذر زمان و تکمیل داستان های آن در گردشی تاریخی میان کشورهای ایران، عراق، مصر و هند، با خمیرمایه ی ادبی و هنریِ خود چنان قدرتی گرفته است که سرمنشاء و مطلعِ تخیلات و آثار هنری بزرگ غرب و شر...

"رمانس قصه خیالی منثور و یا منظومی است که به وقایع غیرعادی یا شگفت انگیز توجه کند و ماجراهای عجیب و غریب و عشقبازیهای اغراق آمیز یا اعمال سلحشورانه را به نمایش گذارد" (میر صادقی. 1390، 22) با توجه به تعریف یا تعاریفی که از رمانس ارئه می شود، هزارو یک شب را می توان یک رمانس کامل به حساب آورد حکایتهای هزارو یک شب در واقع سر شار از وقایع غیر عادی و شگفت انگیز است وعشقهای اغراق آمیز دران موج میز...

درپ‍‍ژوهش پیش رو، نقش طلسم و جادو در داستان¬های هزار و یک شب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بی¬تردید، جادو و جادوگری، از مهم ترین مباحث در داستان¬های کتاب مورد اشاره است و آگاهی از آنها، برای درک بهتر محتوای کتاب، امری ضروری است. بدین سبب، نگارندگان بر آن شدند تا به تحلیل جادوها، انواع آنها، شیوه¬های مختلف جادوگری و امور خارق¬العاده اقدام نمایند. از این رو، با مطالعۀ بخش¬های مختلف کتاب، بسی...

در نگاه کلی مسأله سرنوشت و تقدیر در قصه¬ها و داستان¬های کهن عامیانه نقش فعالی دارد و نقالان و قصه¬گویان از آن به عنوان یک عامل مرموز و ناپیدا بهره می¬گیرند، طبعاً مسأله¬ای که از چنین ویژگی برخوردار است، نمی¬تواند از آنِ تمدن خاصی باشد. در این میان هزار و یک شب به عنوان یک اثر ادبی و عامیانه که تلفیقی از فرهنگ¬های گوناگون در آن به نمایش گذاشته شده، می¬تواند مصداق بسیار بارزی برای شناسایی و چگونگی ...

مقوله ی سفر در متون کلاسیک و جدید فارسی، دارای انواع مختلفی است که از میان آنها «سفرهای آیینی» با شاخصه هایی اسطوره ای و افسانه ا ی، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. این رساله به مطالعه ی این سفرها و چگونگی تحقق شان در جهان بی مرز اسطوره و افسانه می پردازد. جامعه ی آماری این پژوهش، هفت داستان از داستان های هزار و یک شب است که در هر داستان، سفری آیینی برای تحقق هدف یا اهدافی خاص، با محوریت قهرمان و ...

سینماگران، برنامه‏سازان تلویزیون، کارشناسان ادبیات و مخاطبانی که با سطح متوسطی از سواد ادبی و سینمایی- تلویزیونی، فیلم‏های اقتباسی را می‏بینند، معیارهایی متفاوت برای ارزیابی دارند. به همین قیاس، مبانی نظری مختلفی در مطالعات تطبیقی اقتباس وجود دارد. بررسی فیلم‏های اقتباسی و مقایسۀ آن‏ها با منابع ادبی می‏تواند با رویکرد مطالعات فرهنگی انجام گیرد که سرشتی بین رشته‏ای دارد و بیشتر بر بازخوردهای فره...

هزار و یک شب یکی از مهمترین متون ادبی چند ملیّتی است که اصل آن برخاسته از داستان های هندی- ایرانی بوده است. این کتاب آیینه ی تمام نمای آداب و رسوم چندین فرهنگ و تمدن است. زنان به عنوان بخشی از اصلی ترین شخصیت های هزار و یک شب، نقش مهمی را در قصه های شهرزاد ایفا می کنند. با توجه به جایگاه و اهمیَت هزار و یک شب در معرفی و شناخت زنان، تحلیل این اثر کلاسیک از منظر نقد زن محور، حائز اهمیت می باشد ...