چکیده ری از مناطق مهم باستانی است که از جهات مختلف بویژه از لحاظ ترانزیتی، همواره از پیش از تاریخ تاکنون، مورد توجه و محل استقرار مردمان و فرهنگ ها بوده است. این شهر در دوران اسلامی از جهات مختلف سیاسی، اقتصادی، صنعتی و هنری به آن درجه از اهمیت می رسد که آن را " ام البلاد " و " عروس شهرها " می نامند. از آنجا که سفالینه ها همواره بسیاری از نیازهای بشر را برآورده می کرده اند، سفالگری در دوره ا...

دشت همدان-بهار واقع در کرانه های شمالی کوه الوند در استان همدان با داشتن شرایط مناسب زیستی، از جمله؛ خاک حاصلخیز، مجموعه ای از رودخانه های دائمی و فصلی و موقعیت ارتباطی و تجاری به عنوان یکی از مهم ترین کانون های جوامع انسانی در دوره های مختلف تاریخی در غرب ایران شناخته می شده است. محوطه ی نویافته ی «زینوآباد» با وسعتی بیش از 6 هکتار، بعد از محوطه ی هگمتانه، بزرگترین محوطه ی دوره ی اسلامی این دش...

در این مقاله سفال جلینکی به عنوان یکی از انواع سفال های دورة اشکانی مورد مطالعه قرارگرفته است. مواد اولیّه و کیفیت فرآوری و شرایط پخت سفال، عواملی تأثیرگذار در استحکام و پایداری این ماده بوده است. استفاده از روش های هدفمند آنالیزهای شیمیایی به منظور بررسی این عوامل و در واقع ساختارشناسی سرامیک های تاریخی، علاوه بر آشکارسازی ارزش های نهفته در این آثار، از نظر شناخت فن آوری تولید و شناخت تاریخ آن ...

در فصل سوم کاوش گورستان لما (چال شاهین لما)، یک مهر استوانه­ای کتیبه­دار و منقوش به دست آمد که با توجه به اهمیت این یافتۀ فرهنگی، این مهر معرفی، مقایسه و تحلیل شده است. مهر مذکور بر تداوم شیوۀ کوچ­نشینی مردم این گورستان، به­رغم تغییر در سایر مواد فرهنگی (مانند سفال) اشاره دارد. وجود این مهر و نیز قبری که مهر مذکور از آن به دست آمده است، گویای تداوم سنت های تدفین و ارتباطات مردمان گورستان لما در...

در طول دوره اسلامی سفال و سفالگری وارد مرحله جدیدی شده و سفالگران در شیوه ساخت و تزیین سفال ها نو آوری های بسیاری داشته اند که از جهات مختلف قابل بررسی و تحقیق است. یکی از این نو آوری ها تزیین سفال ها به شیوه نقاشی زیر لعاب است. این شیوه از اوایل اسلام به ویژه در قرون سوم و چهارم در مراکز سفالسازی شمال و شمال شرق ایران مرسوم بوده است. در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی تحول تازه ای در تکنیک این نوع ظر...

حضور هنر ایرانی و زبان فارسی در کتیبه های مساجدِ بسیاری از کشورها به ویژه سه قارۀ بزرگ آسیا وآفریقا و اروپا از جملۀ زیبایی های برجای مانده در معماری این مناطق و نیز نشانگر خدمات فرهنگی  هنری جامعۀ ایرانی در اقصی نقاط جهان است. پروژۀ میدانی «بررسی کتیبه های فارسی در جهان نوروز » طی چند سال اخیر توسط نگارنده، در بخ شهایی از کشورهای ترکیه، آذربایجان، هندوستان، گرجستان، پاکستان، و روسیه انجام پذیرفت...

حضور هنر ایرانی و زبان فارسی در کتیبه های مساجدِ بسیاری از کشورها به ویژه سه قارۀ بزرگ آسیا وآفریقا و اروپا از جملۀ زیبایی های برجای مانده در معماری این مناطق و نیز نشانگر خدمات فرهنگی  هنری جامعۀ ایرانی در اقصی نقاط جهان است. پروژۀ میدانی «بررسی کتیبه های فارسی در جهان نوروز » طی چند سال اخیر توسط نگارنده، در بخ شهایی از کشورهای ترکیه، آذربایجان، هندوستان، گرجستان، پاکستان، و روسیه انجام پذیرفت...

حدود دو سده پس از ظهور اسلام، تولید سفال در سرتاسر سرزمین‌های اسلامی به‌تدریج دستخوش تغییراتی شگرف شد. در سرزمین‌های شرقی اسلام این تحولات هم‌زمان با آغاز نهضت‌ها و جنبش‌های ایرانی و تأسیس سلسله‌های مستقل مانند طاهریان و سامانیان صورت پذیرفت. مهم‌ترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال‌های اسلامی ابداع و تکامل سفال‌های منقوش گلابه‌ای است. این سفالینه‌ها با الگوهای تزیینی متنوعی همچون نقوش تجریدی،...

با رونق جاده ی ابریشم در اوایل اسلام، هنر سفالگری مناطق مختلف ایران و بخصوص شمال و شمال شرق تحت تاثیر صادرات سفالینه هایی از چین قرار گرفت. در این زمان رایج ترین شیوه ی تزیین لعاب در آن کشور، شیوه ی "سانسای" بود. لعاب سانسای از طریق این راه بازرگانی به ایران وارد شده و هنرمندان ایرانی به تقلید از این شیوه پرداختند. در این تکنیک که در ایران به نام لعاب پاشیده معروف شد، ابتدا سطح سفالینه ها را با...

با توجه به زیان‌های فراوان سموم شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی از جمله زراعت پنبه، انجام تحقیقات در زمینه روش های مبارزه بیولوژیک با بیماری های مهم پژمردگی ورتیسلیومی و مرگ گیاهچه رایزوکتونیایی پنبه امری ضروری است. در این تحقیق، بررسی تأثیر قارچ های آنتاگونیست (Trichoderma harzianum و Talaromyces flavus) بر روی بیماری‌های مذکور و برخی صفات رویشی پنبه در مزارع مغان و نیشابور صورت پذیرفت. هر آزم...