سرزمین ایران از اولین و مهم‌ترین مراکز تولید ظروف سفالی متنوع است. نقاشی روی سفال قدمتی طولانی دارد. هنرمند سفالگر در طول تاریخ شکل‌گیری سفال از شیوه‌های مختلف نقش‌اندازی و نقوش متفاوت استفاده کرده است. بعضی از نقوش جنبهٔ مقدس و آیینی دارند و از اعتقادات و باورهای مردم سرچشمه گرفته‌اند. این نقوش به صورت طبیعی یا تجریدی زینت‌بخش سفال‌ها شده‌اند. یکی از نقوشی که در آثار هنری ایران از دیرباز تاکنون...

رودخانه زاب کوچک در شمال غرب ایران از ارتفاعات شمال غربی پیرانشهر سرچشمه می گیرد، از شمال غرب به سوی جنوب شرق و سپس به سمت غرب جاری می شود، در امتداد کوه های مرزی ایران– عراق جریان می یابد و در نهایت از معبر آلان وارد خاک عراق می شود. حوضه این رودخانه دارای محوطه های باستانی فراوان است و با توجه به نمونه‏های سفالی موجود می توان دریافت که این حوزه از دوره پیش از تاریخ تاکنون یک حوزه استقراری بود...

برای مطالعه، مقایسه و طبقه بندی سفال شاخصه های متعددی وجود دارد از جمله جنس، رنگ، خمیره، شکل، نقش و غیره. در مطالعه و مقایسه سفال باید تمام شاخصه ها در نظر گرفته شود. ولی چون در یک تحقیق وپژوهش باستان شناسی پرداختن به تمام جنبه ها کار را مشکل و سخت می نماید. می توان برخی از شاخصه ها را بطور جداگانه مطالعه نمود و با در نظر گرفتن دیگر داده ها به تحلیل و تجزیه پرداخت. این عمل و روش منجر به دقت و ...

در این رساله ضمن بررسی موقعیت جغرافیایی ، زیست محیطی فلات مرکزی در گذشته و حال ، پیشینه مطالعات باستاشناسی ، تطور فن سفالگری ، به برسی نقوش سفالها از آغاز تا عصر مس و سنگ ( اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد ) می پردازد. در این بررسی ، تمامی نقوش سفالهایی که به وسیله کاوشگران و محققین منتشر شده و از لحاظ ظاهری قابل تشخیص و طبقه بندی بوده اند در چهار گروه نقوش هندسی ، گیاهی ، جانوری و انسانی به صورت...

در راستای مطالعات انجام شده در خصوص سفال و سفالگری، شمال فلات مرکزی ایران از اهمیت خاصی برای باستان شناسان برخورداراست. این منطقه همواره خاستگاه فرهنگ های متعددی بوده است که هرکدام سهم عمده ای در پیشرفت صنعت و هنر مردمان این سرزمین داشته اند. هر کدام از این فرهنگ ها باویژگی های خاص سفال هایشان شناخته شده و از یکدیگر متمایز می گردند. پژوهش حاضر با هدف شناخت بهتر فن آوری سفالگری در طی هزاره ی چها...

یکی از شاخصه های مهم و ارزشمند فرهنگ اوایل دوره اسلامی، سفالگری بوده که در برخی از نقاط ایران دیده می شود. با ورود اسلام به ایران فرهنگ خاص سفالگری آن نیز در بخش های از آن اشاعه یافت. دشت اردبیل نیز یکی از معدود بخش هایی بود که این فرهنگ در آن دیده می شود. در این پژوهش با مطالعه موردی چهار محوطه کلیدی از اوایل دوره اسلام در دشت اردبیل، به مطالعه سفال های اوایل دوره اسلامی در این دشت پرداخته ایم...

شاهنشاهی هخامنشی که بخشهایی از آسیای مرکزی تا خاورمیانه را شامل میشد، از مهمترین سلسلههای تاریخ ایران به شمار میرود. این دوره بیشتر با آثار سلطنتی شناخته شده است. شناخت صنعت سفالگری به عنوان مبحث کلیدی در باستانشناسی به معنای مطالعهی روزمرهترین شئ برای ساکنین باستانی هر منطقه است. در این نوشتار، حوزهی فرهنگی فارس که از کانونهای مطالعاتی مهم دورهی هخامنشی است با حوزهی شرقی ایران، از ...

فرهنگ¬های اوایل هزاره دوم قبل از میلاد با شیوه¬های جدیدی از زندگی و آثار به ویژه سفال منقوش رنگی در مناطق ماوراءقفقاز ، شمال¬غرب ایران و مراتع مرتفع شرق آناتولی خودنمایی می¬کند. شمال¬غرب ایران در دوره زمانی بین حدود 3000 تا 1500 قبل از میلاد ، که در ادبیات باستان¬شناسی ایران معرف عصر مفرغ است ، افق¬های فرهنگی جدیدی را در زیستگاه¬های متنوع¬اش به نمایش می¬گذارد .یکی از مشخصه¬های فرهنگی این محدوده...

یکی از خصیصه‌های مهم هنر اسلامی وجود تشابهات فنی و تجسمی است که میان سفال مناطق مختلف جهان اسلام به‌ویژه سفال نوع سلجوقی وجود دارد. این مسئله بیش از همه در حوزۀ جغرافیایی ایران، سوریه و ترکیه مشاهده می‌شود. از جمله مواردی که در بررسی‌های هنر اسلامی همواره مورد توجه واقع شده تعیین خاستگاه این تشابهات است. پژوهش حاضر با در نظر داشتن این مسئله و با هدف واکاوی سمت و سوی انتقال سنت‌ها در سفال قرون 6...