شمس الشعراء سروش اصفهانی، از سرآمدان شعر و ادب دوره قاجاریه و از ارکان اربعۀ قصیده در عهد ناصری و در سبک شاعری، پیرو استادان کهن به ویژه فرخی سیستانی و امیر معزی است. از جمله مضامین برجسته و پر بسامد در شعر سروش، بیان مناقب آل اللّه علیهم‌السّلام در والاترین سطوح بوده است. شیوۀ بیان و عرضه این گونه مناقب حاکی از حضور تفکر ویژه‌ای در دربار ناصرالدین شاه قاجار است. این واقعیت در این مقاله به طور مش...

یکی از دستاوردهای انقلاب مشروطه پویایی حیات روزنامه‌نگاری مستقل و انتقادی در ایران بود. از نمایندگان برجستة این شیوة روزنامه­نگاری علی‌اکبر دهخدا بود که مقالات وی در روزنامة صور اسرافیل فصل جدیدی در حیات روزنامه‌نگاری ایران گشود. فعالیت دهخدا در استبداد صغیر با انتشار صور اسرافیل سوئیس و سروش استانبول ادامه یافت. بررسی مقالات سروش می‌تواند به روشن شدن ابعادی از یک مقطع مهم و پرتلاطم تاریخ ایران...

فرّ یا فرّه یا خوره یا خورنه نیروی آسمانی است که در وجود هر انسانی به ودیعه گذاشته شده است، تا او را در انجام عملی که با وظیفه و حرفه آدمی مطابقت دارد یاری کند. فرمانروایان، موبدان، پهلوانان و ... فرّه مخصوص به خود دارند، تا زمانی که فرّه ایزدی با افراد همراه باشد پیروزی با آنان یار است و به مجرد اینکه فرّه از آنان بگریزد، بخت از آنان روی می‌تابد. بلندترین یشت اوستا، فروردین یشت است که مختص فروهر اس...

دکتر سروش مطالبی درباب وحی،مطرح کرده و وحی را بشری و مانند شعرمعرفی نمودند ،به گونه ای که می توان برای فهم مقوله ی وحی از پدیده ی شعر کمک گرفت، همچنین ایشان قائل به بسط تجربه نبوی هستند به این معنا که اولاً وحی ،تجربه ی نبوی است وثانیاً این تجربه پس از رحلت پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)برای دیگران هم واقع می شود. متفکرانی همچون آیت الله سبحانی این نظریه رامردود دانسته واینگونه بیان داشتند که این...

شناخت فرهنگ هیچ جامعه و قومی امکان پذیر نیست مگر آن که دین آن جامعه و اگر دینی ندارد، افسانه های جهان شناختی آن ، به درستی بررسی و شناسایی شود . برای دریافت درست فرهنگ ایران زمین نیز ، از بررسی و شناسایی ادیان باستانی آن گریزی نیست. پس از اسلام ، بسیاری از کتاب های کهن ایرانی و از آن جمله اوستا ، به سبب مهجور ماندن زبان و ادبیات و خط های پهلوی و اوستایی و نیز به دلیل وجود پاره ای ناسازگاری ها...

شمس الشعراء سروش اصفهانی، از سرآمدان شعر و ادب دوره قاجاریه و از ارکان اربعۀ قصیده در عهد ناصری و در سبک شاعری، پیرو استادان کهن به ویژه فرخی سیستانی و امیر معزی است. از جمله مضامین برجسته و پر بسامد در شعر سروش، بیان مناقب آل اللّه علیهم السّلام در والاترین سطوح بوده است. شیوۀ بیان و عرضه این گونه مناقب حاکی از حضور تفکر ویژه ای در دربار ناصرالدین شاه قاجار است. این واقعیت در این مقاله به طور مش...

سروش یکی از مهم ترین ایزدان اوستایی است که در گاهان، اوستای نو، و متون پهلوی خویش کاری های مختلفی داشته و در ادبیات ایران پس از اسلام نیز نام و نقش او بر جای مانده است. فردوسی (د 411 یا ۴۱۶ ق)، حماسه سرای چیره دست و بی بدیل ایران، در شاهنامه، در مقام گزارش باورهای دینی ایرانیان باستان، اوصاف و کارکردهایی را به سروش نسبت داده است. این مقاله، پس از بررسی تطبیقی ویژگی های سروش در گاهان، اوستای نو،...

در باره ی رویکردهای ستایشیِ  ایزدبانویِ ناهید در منابع مختلف و از جمله اوستا(کتاب مقدس زردشتیان) می­توان تصویر نسبتاً روشنی به دست آورد. یشتِ پنجم اوستا موسوم به «آبان یشت»، بیشترین آگاهی را در ستایش این ایزدبانو در اختیار خواننده قرار می­دهد. به خاطر تأثیر جلوه­های مختلف ناهید در اساطیر، فرهنگ، ادیان، و ادبیات ایران از گذشته تا امروز، این تحقیق با روشی تحلیلی – توصیفی در پیِ آن است که با ارائۀ تصوی...

اطلس گویش شناختی قصران داخل، گیتی دیهیم، تهران: سروش و دفتر پژوهش های فرهنگی، 1388، 348 صفحه