در این مقاله، تثلیث پدر، پسر، روح القدس که یکی از انگاره های بنیادینِ بسیار مهم در یزدان شناسی مانوی است، معرفی شده است. در متون مانویِ تورفان که تثلیث در آنها بازتاب پیدا کرده، گهگاه روح القدس با «روح زنده»، که یکی دیگر از تجلیات برجسته پدرِ بزرگی (خداوند متعال مانوی) است، اشتباه گرفته می شود. مقاله حاضر می کوشد از طریق بررسی متن شناختی این دو را از هم بازشناساند و در شرایطی که متن ابهام آمیز است...

زبان فارسی میانه و پهلوی اشکانی از شاخه های زبانهای ایرانی میان? غربی هستند، وبسیاری از متون مانوی که به این دو زبان نوشته شده است، مربوط به ناحی? تُرفان می باشندبه همین دلیل آنها را ترفانی هم می نامند.درنوشتار پیش رو ، کوشش شده تا با استفاده از منابع موجود، آن هم با روش توصیفی، به بررسی و تحلیل زبانی قسمتی از متون مانوی پرداخته شود.بسیاری از متون مانوی که به زبانهای پهلوی اشکانی و فارسی میانه ه...

چکیده بررسی گزیده ای از متون نظم و نثر پارتی و پارسی میانه ی مانوی (آوا شناسی، ترجمه و ریشه شناسی) به کوشش معصومه خواجه زاده درخت کهن سال شعر و ادب ایرانی با قدمتی سه هزار ساله، آثار درخشان و جاودانی به بار آورده است که چون ستاره های تابناک در آسمان ادب سرزمین هنرپرور ایران می درخشند. هر یک از این آثار، به زبان های ایرانی و دوره های متفاوتی از تاریخ تعلق دارند. زبانی که اقوام ایران...

در اسطورۀ آفرینش مانوی رقم 1468 سال، که مدت آتش‌سوزی در پایان جهان مانوی را نشان می‌دهد، رقمی نجومی است که مانی، با آگاهی از اطلاعات نجومی زمان خود، به احتمال زیاد، آن را معادل یک دورۀ خورشیدی به‌حساب آورده است.

در این پژوهش با بررسی گذرای ادبیات تطبیقی و پیشینه ی آن ، سپس با بررسی سوگ سرود و موضوعات و پیشینه ی آن به چگونگی سوگ سرودهای متنبی و خاقانی پرداخته ایم و موضوعات این نوع ادبی را بررسی نموده ایم. این رساله در پنج فصل به سامان رسیده است. که در آن مضامین و موضوعات سوگ سرود را که در دیوان دو شاعر آسمان ادب پرور ادبیات عربی و فارسی، متنبی و خاقانی نمود بیشتری دارند بررسی شده و سپس همگونی و ناهمگونی...

در هویت ایرانی، مولفه هایی نظیر مکان جغرافیایی، زبان فارسی، فرهنگ ایرانی،  و معدودی عناصر دیگر دارای اهمیت هستند. سرودهای ملی حماسی را می توان حاصل جمع این سه مفهوم دانست زیرا با تکیه بر مفهوم سرزمین و استفاده از مفاهیم عمیق زبان فارسی و تاثیر گذاری از طریق فرهنگ ایرانی که تحت تاثیر فرهنگ اسلامی است به ایجاد حس غرور ملی می پردازند. در این پژوهش سعی شد تعدادی از مولفه های  هویت ملی موجود در سرو...

در هویت ایرانی، مولفه هایی نظیر مکان جغرافیایی، زبان فارسی، فرهنگ ایرانی،  و معدودی عناصر دیگر دارای اهمیت هستند. سرودهای ملی حماسی را می توان حاصل جمع این سه مفهوم دانست زیرا با تکیه بر مفهوم سرزمین و استفاده از مفاهیم عمیق زبان فارسی و تاثیر گذاری از طریق فرهنگ ایرانی که تحت تاثیر فرهنگ اسلامی است به ایجاد حس غرور ملی می پردازند. در این پژوهش سعی شد تعدادی از مولفه های  هویت ملی موجود در سرو...

زبور مانوی یکی از نوشته های مانی و از زیباترین سروده های آیین مانوی است. تا پیش از بررسی دست نوشته های منحصر به فرد این اثر به سه زبان فارسی میانه، پهلوی اشکانی و سغدی از ناحیه تورفان، زبور قبطی تنها منبع موجود به شمار می رفت. بن مایه این متن ها ستایش است، بویژه در بردارنده ستایشی هایی هستند که برای ایزدان اساطیرمانوی تقدیم می گردند. در این پژوهش پس از درآمدی بر ادبیات مانوی و تاریخچه زبور قبطی...

آیین مانوی آیینی است گنوسی که جزء فرقه های عرفانی به شمار می‌رود. اصل اساسی این آیین، هبوط روح از عالم اعلا که جایگاه حقیقی اوست و گرفتاری آن در عالم ماده است، وظیفه انسان دراین دنیا رها سازی روح علوی گرفتار در بند ماده است. مانویان همانند سایر گنوسیان راه نجات روح را دست یابی به گنوس یا همان معرفت میدانستند؛ که این معرفت توسط فرستادگان الهی و منجیان آسمانی برای انسان به ارمغان آورده می‌شود. می...

زبور مانوی یکی از زیباترین سروده‌های مانی است. بررسی درون‌مایة‌ آن ما را با جهان‌بینی دین مانوی: دو جهان تاریکی و روشنی و پاره‌های نور رهایی‌یافته از دنیای مادی، آشنا می‌کند. تا پیش از بررسی دست‌نوشته‌های منحصر‌به‌فرد این اثر به سه زبان فارسی میانه، پهلوی اشکانی و سغدی به‌دست آمده از ناحیة تورفان، زبور قبطی تنها منبع موجود به‌شمار می‌رفت. از جملة این قطعه‌ها، قطعة M78 است که در بردارندۀ متنی به...