با سقوط ساسانیان, نظام حقوقی اسلامی به تدریج جایگزین نظام حقوقی زرتشتی شد. یکی از انگیزه های مهم رویکرد ایرانیان به اسلام, تإکید دین اسلام بر عدل و داد بود. پیامبر اکرم(ص) در مدینه خود به قضاوت می پرداخت, اما برای نقاط دور دست یکی از یاران خویش را برای قضاوت می فرستاد. در عصر خلفای راشدین, قوه قضائیه از قوه مجریه, تفکیک شد. از عصر اموی تا اوائل خلافت عباسی, نظام قضایی در قلمرو ایشان از جمله ایر...

ایرانیان، سهم بزرگی در پیشرفت علوم به ویژه دانش­های عقلی، پزشکی، داروسازی و پیراپزشکی در دوران پیش از اسلام و بعد از داشته­اند. وجود دانشگاه­های علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و «ریو اردشیر» (بوشهر فعلی) در آن زمان، حکایت از آن دارد که در زمان ساسانیان، ایرانیان، عنایت خاصی به تدوین علوم عقلی داشته­اند. آثار پزشکی ایرانی، یکی از منابع مهم پزشکی در جهان اسلام به شمار می­رفته و علل اصلی تأثیر ایران...

بررسی سیر تشیع امامی در طبرستان و چگونگی استقرار و تثبیت آن، از مباحث مهم تاریخ تشیع در ایران است. مسئلۀ اصلی تحقیق، چگونگی سیر و تحول تشیع امامی در طبرستان از مرحلۀ استقرار تا تثبیت آن در منطقه است؟ لذا این فرضیه طرح می‌گردد، طبرستان به علت شرایط خاص سیاسی و جغرافیایی و به دلیل استقبال از مهاجران علوی شیعه، فعالیت علمای شیعه و حمایت حکام محلی، شرایط مناسبی برای استقرار و تثبیت تشیع امامی داشت....

فارس از مهمترین ایالات ایران، در عصر خلیفه دوم عمربن خطاب (13ه.ق.- 23ه.ق.) مورد توجه و از دو سوی بحرین و بصره مورد هجوم قرار می گیرد و به تدریج پنج کوره فارس توسط مسلمانان فتح می شود. منابع اسلامی تاریخ های مختلفی را برای فتوح و همچنین نام فاتحان کوره ها ارایه می دهند که نشان دهنده شورش های مختلف ساکنان این کوره ها پس از هربار فتح بوده است. هدف این پژوهش، بررسی سیر فتوح در فارس و اختلاف گزارش ه...

با پیروزی اعراب مسلمان در جنگ نهاوند یزدگرد پادشاه ساسانی دیگر فرصت نیافت نیروهای خود را برای  مقابله با مسلمانان سامان بخشد. وی علی­رغم دعوت حاکم طبرستان برای پناه­گرفتن در آن سرزمین راهی خراسان گردید. خراسان سرزمین بزرگ و همواری بود که راه فرار به سوی ترکان را برای یزدگرد در صورت ضرورت مهیا می­ساخت. هم­چنین وی درصدد بود با کمک نیروی ترکان در مقابل مسلمانان بایستد. احساس خطر از زنده­بودن یزدگر...

دانشگاه فراموش شده جندی شاپور، نقش بسیار مهم و ارزنده‏ای در ایران پیش از اسلام، به ویژه در دوران ساسانیان، ایفا کرده است. مدارک فراوانی درخشش بزرگ آن مرکز پیشرفته عصر ساسانی در زمینه‏های علمی، فلسفی، نجوم و طب را گواهی می‏دهد. آن‏گاه که مسلمانان به ایران آمدند برای دوره‏ای نسبتاً طولانی، فعالیت آن مرکز علمی دچار رکود شد. پس از به قدرت رسیدن عباسیان، رونق گرفتن دوباره تیسفون (مداین) و انتخاب بغدا...

منابع تاریخی سده­های نخستین اسلامی از «کِلار» به عنوان شهری آباد و پایگاه اسپهبدان غرب طبرستان در منطقة کوهستانی و هم­مرز دیلم، مطابق با کلاردشت در مازندران کنونی یاد کرده­اند. این شهر در اواسط سدة سوم به عنوان مرکز سیاسی قیام مردم طبرستان به رهبری حسن­ بن ­زید­ علوی علیه طاهریان جلوه­گر می­شود. با وجود اهمیت کلار در سده­های اولیة اسلامی،    باستان­شناسانی که بقایای تپة باستانی کِلار در کلاردشت ر...

ارمنستان واقع در جنوب غربی قفقاز، سرزمینی است پوشیده از کوهستان های بلند و ناهموار و مستحکم، مرکب از دژهای متعدد است و اهالی آن سرزمین که به ارمنی ها معروفند؛ جنگجویانی وحشتناک و سخت مصمم به دفاع از استقلال خود بوده اند. از منظر مسلمانان تسلط بر ارمنستان علاوه بر ترویج و اشاعه دین مبین اسلام، به مثابه حفظ سرزمین جزیره و شام بود؛ همچنین تسلط بر ارمنستان مقدمه ای برای تصرف و استیلا بر امپراتوری ر...

دانشگاه فراموش شده جندی شاپور، نقش بسیار مهم و ارزنده‏ای در ایران پیش از اسلام، به ویژه در دوران ساسانیان، ایفا کرده است. مدارک فراوانی درخشش بزرگ آن مرکز پیشرفته عصر ساسانی در زمینه‏های علمی، فلسفی، نجوم و طب را گواهی می‏دهد. آن‏گاه که مسلمانان به ایران آمدند برای دوره‏ای نسبتاً طولانی، فعالیت آن مرکز علمی دچار رکود شد. پس از به قدرت رسیدن عباسیان، رونق گرفتن دوباره تیسفون (مداین) و انتخاب بغدا...

تجارت از ارکان مهم اقتصاد است. پژوهش درباره ی فعالیت های اقتصادی مسلمانان، به خصوص تجارت در قرون اولیه ی اسلام دارای اهمیت بالایی می باشد. تجارت مکه مقارن ظهور اسلام از رشد و رونق بالایی برخوردار بود. در صدر اسلام و بعد از فتح مکه، انحصار تجارت که در اختیار قریشیان بود، به مسلمانان تعلق گرفت. در دوره ی خلفای راشدین و امویان به علت این که مسلمانان مشغول گسترش قلمرو اسلامی و کسب غنایم بودند، به ب...