دیدگاه اعلامیه حقوق بشر که زاییدة فلسفه‌های سیاسی سده‌های هفدهم و هجدهم میلادی است ــ هر چند آنها هم ریشه در حقوق طبیعی دارندــ به طور مؤکد بر آزادیهای اندیشه و عقیده تأکید دارد و خواستار به اجرا گذاشته شدن آن در جوامع جهانی است. شکل‌گیری انقلاب اسلامی در عصر اخیر با ماهیتی ایدئولوژیکی و دینی این سؤال را در اذهان پدید آورد که آیا اسلام و به تبع آن انقلاب اسلامی با آزادی اندیشه و عقیده سر سا...

This article has no abstract.

هدف پژوهش حاضر فهم جامع و نگرش فراگیر اندیشه سیاسی اسلام از آزادی سیاسی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در اندیشه سیاسی اسلام و منطق الهی، همۀ ساحت­های درونی و بیرونی آزادی سیاسی در نظر گرفته می­شود و تاکید شده است که اگر انسان از درون، گرفتار بندهای نفسانی باشد، تجربۀ آزادی سیاسی را به طور کامل نخواهد داشت و امکان دارد که در دام ثروت و قدرت گرفتار شده و با افسون آن دو، از...

مقاله حاضر، برخی مشکلات طرح آزادی در تفکّر اسلامی را مورد ارزیابی قرار می‏دهد. نگاه مؤمنانه به آزادی، یکی از مهمترین عناصر تفکری است که بنیاد ارزشی و مبانی مذهبی «نظام جمهوری اسلامی ایران» را تشکیل می‏دهد.(1) اما رهیافت اسلامی به آزادی، در شرایطی که جمهوری اسلامی ما ـ بنا به ضرورت تاریخی ـ بر میراث کهنی از سنّت اقتدار در اندیشه و عمل تکیه دارد، مشکلات دوگانه‏ای دارد: 1 ـ نخست آنکه، الهیات اسلامی...

چکیده: این رساله با روش هرمنوتیکی می کوشد سیر معنای آزادی در گفتار و نوشتار امام خمینی(ره) را در دوره های پیش و پس از انقلاب فهم کند. هرگونه تأویل و شناخت، لحظه ای از یک سنت است، سنتی که تأویل کننده و متن هر دو تابع آن هستند و درست به همین سبب هرگونه تأویل و شناخت، گفتگو یا مبادله ای است که در چارچوب این سنت شکل می گیرد، یعنی مکالمه ای میان گذشته و امروز است که فراتر از نیت مولف و مخاطب و اس...

پژوهش حاضر با استفاده از روش هرمنوتیک زمینه‌گرای اسکینر در صدد است بعضی از زوایای آشکار و پنهان اندیشه سیاسی مطهری را حول محور دو مؤلفه حکومت و آزادی، مورد بررسی قرار دهد. تحقیق پیش‌رو، با قرار دادن متن درون زمینه‌‌های عملی و ایدئولوژیک، در کنار گفته‌ها، به ناگفته‌های قصد شده از سوی مؤلف نیز توجه می‌نماید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اندیشه سیاسی مطهری درباره مسأله حکومت و آزادی، دو مرحله مت...

نوشتار حاضر ضمن معرفی خطوط اصلی اندیشه لیبرالیسم، وجوه چالش آن را با تفکر اسلامی باز می شناسد. مقاله به دو بخش اصلی تقسیم می شود: بخش نخست، به بررسی موضع اندیشه لیبرالی در مقولات مهمی نظیر عدالت، آزادی و حدود اختیارات دولت و نیز چرخش های نوین در حوزه لیبرالیسم و بخش دوم، به بررسی وجوه ناسازگاری این مواضع با اندیشه اسلامی اختصاص یافته است.

اگرچه تغایر ظاهری میان آزادی و سیستم همواره در طول تاریخ اندیشه، زمینه ‏ساز مباحث متعددی بوده است، اما این فیلسوفان ایدئالیست آلمانی بودند که برای نخستین بار، نسبت میان این دو مفهوم را به‏ نحوی صریح صورت‏بندی کردند. در اینجا سیستم که ضامن انسجام شناخت است، بنیادی سوبژکتیو و عقلانی است؛ اما هایدگر در اندیشه متاخر خود از مفهوم سیستم که ساختار آن براساس نظمی ریاضیاتی تعیین می‏شود ولذا دلالت‏های مط...