شناخت محیط و عوامل جغرافیایی شهر بصره و تأثیر آن ها در اخلاق و رفتار  مردم، در کنار آگاهی از سایر عوامل فردی و اجتماعی مردمان این شهر در عصر امام علی(ع) می تواند اسباب انحراف بصریان در بیعت شکنی با امام علی(ع) و برپایی جمگ جمل را روشن تر نماید. امام علی(ع) بعد از پیروزی در جنگ جمل، بصریان را نکوهش کرده و افکار سفیهانه مردم این شهر را متأثر از عواملی از جمله جغرافیایی بصره دانسته است. پژوهش حاض...

روایات علوی از مهمترین روایت های تفسیری موجود در میراث حدیثی مسلمانان است که مورد استفاد? مفسران و قرآن پژوهان بوده اند. در میان این روایات، احادیث صحیح و غیر صحیح و نیز روایات تفسیری و غیر تفسیری وجود دارد که هدف از این پژوهش تفکیک و تمایز بخشی از آنها از یکدیگر است. برای این مقصود ضمن بیان اصطلاحات و مفاهیم کلیدی، روایات تفسیری جمع آوری شده در جلد دوم کتاب مسند الإمام علی (علیه السلام) (اثر س...

چکیده : خلافت امام علی (ع) از آغاز، با مخالفت های از سوی افراد مختلف و دسته های گوناگون مواجه شد. در یک مدل سنخ شناسی این مخالفان به سه گروه کلی تقسیم بندی شده اند :1- گروه همراهی سپس مخالفت 2-گروه مخالفت سپس همراهی 3- گروه مخالفان دایمی .هر یک از این گروه ها در دوران حکومت امام، از لحاظ فعالیت های سیاسی دارای تغییر رفتارهای بودند و در موقعیت های گوناگون، موضع گیری های متفاوتی را در برابر حکو...

پس از قرآن کریم و حدیث نبوی، سخنان امام علی (ع) که بخش اعظم آن در نهج البلاغه گردآوری شده، یکی از منابع با ارزش و گرانبهایی است که مضامین مختلف دینی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و … را در خود جای داده است؛ علاوه بر نهج البلاغه اشعاری با مفاهیمی تقریباً شبیه به مطالب فوق نیز به آن امام همام منسوب است. به دلیل شباهت ها و مطابقت های چشمگیری که این دو اثر در مضامین با هم دارند، بررسی و مقایسه ی ...

از نخستین روزهای طلوع پُرفروغ اسلام تاکنون، شخصیّت های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش والای حضرت علی (ع) شده اند و هریک فراخور دانش و استعداد و ذوق و فهم خویش به توصیف ایشان پرداخته اند. در این مقاله، نگاه شاعران معاصر عرب به خلق و خوی حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که در مجموع می توان گفت آنها بیشتر به مضامینی همچون: اظهار ناتوانی در توصیف او، بی بدیل بودن، راست...

از نخستین روزهای طلوع پُرفروغ اسلام تاکنون، شخصیّت های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش والای حضرت علی (ع) شده اند و هریک فراخور دانش و استعداد و ذوق و فهم خویش به توصیف ایشان پرداخته اند. در این مقاله، نگاه شاعران معاصر عرب به خلق و خوی حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که در مجموع می توان گفت آنها بیشتر به مضامینی همچون: اظهار ناتوانی در توصیف او، بی بدیل بودن، راست...

هدف از این پژوهش بررسی تربیت مدنی از دیدگاه امام علی(ع) (بیان مفاهیم تربیت مدنی،تربیت مدنی درغرب و در اسلام،و مصادیق و نمونه های آن در نهج البلاغه)بوده است.روش پژوهش،توصیفی تحلیلی است با استفاده از نهج البلاغه که شامل تمامی موارد خطبه ها،نامه ها و حکمت ها میگردد. پژوهش شامل بررسی جلوه های مدنیت امام علی(ع)در امور سیاسی که شامل سه مولفه:آزادی بیان،حکومت،امنیت(مرز ها،قضایی،اقتصادی،اجتماعی،فرهنگ...

دید ساختاری به سوره ها و پیوند میان آیات یک سوره، از مباحث جدیدی است که هر چند به طور جزئی در تفاسیر متقدم وجود داشته ولی در تفاسیر متأخر بیشتر مورد توجه واقع شده است. مسأله اصلی این تحقیق، بررسی ساختار سوره تحریم و چگونگی دسته بندی آیات آن و توجه به تاریخ گذاری و تحلیل روایات می باشد که به روش توصیفی _ تحلیلی نگاشته شده است. سوالات اصلی این تحقیق شامل دسته بندی این سوره در تفاسیر مختلف، ارائه ...

چکیده خداشناسی فلسفی ملاصدرا بر پایه های دینی، کلامی، عرفانی و فلسفی استوار است. مهم ترین سرچشمه های دینی نگرش فلسفی ملاصدرا در باب صفات الهی، روایات ائمه اطهار به ویژه امام علی علیه السلام است که این رساله در پی کشف و تبیین نحوه استفاده ملاصدرا از سخنان امام علی (ع) و تأثیر پذیری وی از آنها بوده است. در این پژوهش برای نیل به این هدف، نخست روایات نقل شده از امام علی (ع) درباره صفات خداوند برر...