شکل گیری و تطور «زاویه» به مثابه یک نهاد اجتماعی- سیاسی در مغرب اسلامی موضوعی درخور بررسی است. زاویه «دلاء» یکی از مشهورترین و مهم ترین این زاویه ها بود که در قرن دهم هجری به دست شاخه ای از بربرهای برانس صنهاجه تأسیس شد. هدف اولیه از تأسیس این زاویه، ترویج تعالیم طریقت صوفیانه شاذلیه و پاسداشت سنت اطعام فقرا و مسافران بود، اما این نهاد خیلی زود به مرکز علمی مهمی تبدیل شد و در شکوفایی علمی مغرب ...

فاطمیان پس از دو دهه دعوت و فعالیت سیاسی, مذهبی و نظامی در افریقیه و مغرب در سال 297 ه' موفق به تشکیل خلافت در قیروان شدند.از عواملی که به تشکیل این حکومت کمک کرد, موقعیت تجاری افریقیه و مغرب بوده است. افریقیه و مغرب دارای مراکز و جاده های بزرگ و مهم بازرگانی بود. وضعیت بازرگانی ویژه آن مناطق, جایگاه ممتازی را برای تشکیل خلافت فاطمیان فراهم کرد.این مقاله در پی بررسی نقشی است که مراکز و راه های ...

فاطمیان پس از دو دهه دعوت و فعالیت سیاسی, مذهبی و نظامی در افریقیه و مغرب در سال 297 ه' موفق به تشکیل خلافت در قیروان شدند.از عواملی که به تشکیل این حکومت کمک کرد, موقعیت تجاری افریقیه و مغرب بوده است. افریقیه و مغرب دارای مراکز و جاده های بزرگ و مهم بازرگانی بود. وضعیت بازرگانی ویژه آن مناطق, جایگاه ممتازی را برای تشکیل خلافت فاطمیان فراهم کرد.این مقاله در پی بررسی نقشی است که مراکز و راه...

ناکامی در اشاعۀ مذهب اسماعیلی در مغرب، از موضوعات مهم تاریخی دورۀ فاطمیان است و در بررسی و تبیین آن، مسائل اقتصادی را به عنوان عامل و شاخص مهمی باید در نظر گرفت: حاکمان فاطمی نتوانستند دعاوی روزگار انقلابی‌گری خود را در ایجاد عدالت اقتصادی در جامعۀ مغرب عملی کنند. آنها با بی‌توجهی به شرایط لازم اقتصادی، در تحقق آرمانهای سیاسی‌ ـ‌ مذهبی خود و تأسیس خلافت فراگیر فاطمی، کوشش‌هایی به کار بردند که ح...

چکیده در تاریخ شمال افریقا در طی قرن های سوم تا هفتم هجری حکومت های مسلمانی پا به عرصه ی ظهور گذاردند که در ساختار نظامی و دیوانی خویش عمدتا بر عناصر غیر بومی تکیه می کردند. حضور گسترده ی غلامان با نژادهای مختلف در مناصب وزارت، سپهسالاری، حکمرانی ولایات و به شکل فراگیرتری در کل ساختار سپاه، از ویژگی های بارز این حکومت ها است. این پژوهش تلاش نمود تا به روش توصیفی - تحلیلی تصویری کلی از مصداق ها...

تشکیل خلافت فاطمیان به سال 297 قمری در افریقیه عوامل و زمینه‏های متعددی داشته است. در بین این عوامل، زمینه‏های اقتصادی کم تر مورد توجه قرار گرفته است؛ در حالی که اهمّیّت آن کم تر از عوامل دیگر نیست. در این مقاله اوضاع اقتصادی و نقش آن در تشکیل خلافت فاطمیان بررسی می‏شود. برخی از عوامل اقتصادیِ تأثیر گذار بر تشکیل خلافت فاطمی، به اوضاعِ افریقیه و مغرب در نیمه‏ی دوم قرن سوم قمری و بخشی به عملکرد فاطم...

از نظر تاریخی، پیدایش بیمارستان ها به سه دوره تقسیم بندی می شود: دوره ی ایران قبل از اسلام، دوران اسلامی و ایران بعد از اسلام، مغرب زمین و دوره ی ورود بیمارستان های اروپایی و آمریکایی به ایران. این مقاله با هدف مقایسه ی تاریخ پیدایش بیمارستان ها در دوره های مختلف تهیه و تدوین شده است. این پژوهش یک مقاله ی مروری و مقایسه ای است. برای جمع آوری اطلاعات از موتورهای جست وجوگر رایج و انتخاب مقالات مر...

میرزا یوسف خان اعتصامی مشهور به اعتصام الملک از نویسندگان و مترجمان نامور ایرانی عهد قاجار است. وی تمامی حیات ادبی خود را وقف ترجمه و توسعۀ دانش های ادبی نموده است. ترجمه های اعتصامی از ادبیات مغرب و ادبیات عربی باعث آشنایی ایرانیان با بخشی از ادبیات اروپا و عرب معاصر شد. «قلائد الأدب فی شرح أطواق الذهب» در شرح «أطواق الذهب» جارالله زمخشری که بارها در مصر تجدید چاپ شده و مورد توجه ادیبان و فاضل...

نقد ادبی یکی از شاخه های مهم علوم ادبی است که درادبیات سنّتی، بیشتر جنبه ذوقی داشته است. با ورود به دوره معاصر و ایجاد دگرگونی در عرصه ادبیات، معیارهای نقد ادبی دگرگون و توسط اندیشمندان غرب پایه گذاری می شود در ادب فارسی و عربی نیز به پیروی از غرب، نقد ادبی نوین پی ریزی شد. در این پایان نامه با بررسی زمینه ها و بسترهای پیدایش نقد ادبی نوین در هر دو ادب فارسی و عربی، به شناساندن شخصیت های پیشگام ...