چکیده مکتب پراگماتیسم و نئو پراگماتیسم از مکاتب فلسفی و تربیتی قرن معاصر می¬باشند که دارای دیدگاه¬ها و نظریات و کاربست¬های مستقل خود هستند که با در نظر گرفتن همه¬ی جوانب امر می توان جهت بهبود امر تعلیم و تربیت استفاده¬های لازم را کسب نمود. دو تن از بنیانگذاران این دو مکتب، جان دیویی و ریچارد مک کی رورتی می¬باشند، که بخصوص دیویی در میدان آموزش و پرورش جهان تأثیر شگرفی به جای گذاشته¬اند، که اولی...

در این مقاله، به بررسی انتقادی آموزه­های رورتی و گادامر در باب حقیقت از طریق تحلیل پیامدهای نامطلوب معرفتی و سیاسی آن پرداخته می­شود. رورتی حقیقت را نفی می­کند و آن را صرفاً بیانگر ویژگی جمله­ها می­داند. اما گادامر حقیقت را نفی نمی­کند و آن را به مثابه آشکارشدگی، واقعه­ای می­داند که از دل گفت­و­گو آشکار می­گردد و آدمی به مقتضای سنتی که درون آن پرتاب شده است از حقیقت بهره­ا­ی محدود، سیال و تاریخم...

هدف اصلی ریچارد رورتی فیلسوف پست مدرن آمریکایی آن است که لیبرالیسم را به گونه ای تبیین کند که با اندیشه های پست مدرن در عصر تکثر و عدم ایقان سازگار جلوه کند. همانند سایر متفکران پست مدرن، وی بر آن است که مفاهیم بنیادین سنتی فلسفه مانند «حقیقن محض»، «طبیعت انسان» یا «طبیعت جهان» تصنعی هستند. اما به نظر او، این تمایل به ساختار شکنی در اندیشه پست مدرن، نباید نشانه «عدم مسوولیت اخلاقی» تلقی شود. دغ...

یکی از منظر های اساسی در مطالعاتِ نظریِ هنر از دیرباز تا به امروز، چگونگیِ به دست دادن توصیف و تعریف از مسائل فردی و اجتماعی بوده است. در این راستا ریچارد رورتی به فراخور رویکرد پسا-فلسفی¬اش، طرح دو بعدی فرهنگ ادبی را برای آرمان¬شهرش ترسیم می¬کند که شهروندان آیرُنیست آن، به شیوه¬ای جدید مسائل خود و پیرامونشان را بازتوصیف و بازتعریف می¬کنند. آنان در پیِ کشف حقیقت نیستند، بلکه می¬خواهند خود و دنیای پی...

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی، در بستر اندیشه‌ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی که به واژگان‌ و زبان دارد، به ساختار شکنی مسائل مختلف فلسفه مبادرت ورزد. بدین منظور، او تمام معرفت‌شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می‌برد. دیدگاه او این است که فیلسوفان سنتی (مثل افلاطون، دکارت، و کانت ) همواره با باور به واقعیت‌‌های فراانسانی و فراتاریخی (نظیر حق...

رورتی در صدد است تا تلقی دکارتی از فلسفه را که سبب تخصصی شدن روزافزون و دورماندن آن از بقیه­ی فرهنگ شده مورد انتقاد قرار ­دهد؛ دیدگاهی که به عقیده­ی او نتیجه­ی پذیرش ذهن آینه وار دکارتی است. رورتی چنین دیدگاهی را ناشی از تصور ذهن به مثابه آینه­ای می­داند که امور بیرونی را بازنمایی می کند و فیلسوفان را به عنوان نگهبانان آینه که در مقام داور یا قاضی تلاش می­کنند بازنمایی­های مطابق واقعیت را از غی...

ریچارد رورتی، فیلسوف مابعدالطبیعه ستیزِ نوعمل گرای آمریکا، طی سه دهه در آثار گوناگون خود فلسفۀ سنتی، از افلاطون تا کانت، را مورد انتقاد قرارداده است. به باور وی، تاریخ فلسفه بیانگر این است که هیچ گونه پاسخ نهایی به پرسش های سنتی در مورد « شناخت»، «حقیقت/ صدق»، و «بازنمود»، وجود ندارد؛ در نتیجه به جای حل کردن این پرسشها باید آنها را منحل کرد. وی شناخت را باور صادق موجه تعریف می‌کند، اما نظریۀ صدق...

ریچارد رورتی فیلسوفی نوپراگماتیسم و ضدذات گرا و سیدحسین نصر فیلسوفی سنت گرا، هر دو از برجسته ترین رهبران فکری در فلسفۀ معاصر هستند. آن ها با به چالش کشیدن بنیادها و معیارهای عقلانیت در فلسفۀ مدرن، به‎ویژه آن دسته از معیارهایی که موجب گسترش روزافزون عقلانیت علمی می­گردد، خواهان بسط عقلانیت در حوزه­های دیگری از تلاش­های بشری، حوزه­هایی چون ادبیات، هنر و علوم انسانی بر اساس دغدغه­ها و نگرش‎های فلس...

در این مقاله، به تحلیل انتقادی از تفسیر رورتی از رابطة نفس یا خود با جهان پرداخته شده است. رورتی به سه مدل از رابطة بین نفس و جهان قائل است. در مدل اول، هم خود و هم جهان، هر یک به دو لایه تقسیم شده­اند. در مدل دوم، نفس نسبت به جهان چند لایه و پیچیده شده و در مقابل، جهان چیزی بیش از اتم­ها و خلأ که تابع قوانین مکانیکی است نیست. گر چه در مدل­های اول و دوم، بین جهان و خود روابطی از جمله رابطة بازن...

این مقاله به تحلیل دیدگاه نئوپراگماتیستی رورتی درباره ی حقیقت عینی می پردازد. طبق نظر این فیلسوف هدف پژوهش برخلاف دیدگاه متفکران گذشته، کشفِ«حقیقت عینی»(objective truth) نیست. به نظر رورتی مفاهیمی مثل حقیقت، واقعیت و رئالیسم مفاهیمی مرتبط به هم هستند. لذا رد حقیقت عینی رد رئالیسم نیز تلقی می شود. حقیقت عینی در متافیزیک دارای خصلت ناانسانی، غیرتاریخی و فرا زمانی و مکانی است. اما این مقاله قصد دار...