در دوران انقلاب مشروطه ، روحانیت موثرترین نیروی سیاسی بود که از نهضت حمایت کرده و رهبری آن را به دست گرفت. در بین روحانیون و علما دینی شیخ فضل الله نوری و میرزا حسین نایینی دو جریان را در مشروطه نمایندگی کردند . اولی نماینده جریان مشروطه مشروعه و دومی نماینده مشروطه مذهبی بود .در این پژوهش هدف بررسی موضع گیری این علما در جریان انقلاب مشروطه و روشنفکران سکولار و بررسی مبانی اندیشه های آن ها است ...

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش ادبیات مذهبی در جنبش عدالتخواهی ومشروطه مردم تهران می باشد ،فرضیه تحقیق عبارت است از" مفاهیم مذهبی وآثار وگفتارروحانیون شیعه چه نقشی درپیروزی مشروطه خوهان تهران داشته است؟" برای ارزیابی این فرضیه سه بخش تالیف شده است: در بخش اول چارچوب نظری پژوهش براساس متون دینی ، ارائه شده است. ومنظور این است که باورهای مذهبی باعث، تغییر و تحول در محتوای باطنی انسان می شود ودرنهایت...

چکیده بی تردید شناخت دقیق و عمیق ماهیت و محتوای نهضت ها و انقلاب ها تا حد زیادی به بررسی نقش و تأثیر گروه ها و نیروهای اجتماعی تأثیرگذار در روند انقلاب ها، چه قبل و چه بعد از آن بستگی دارد. روحانیان به واسطه ی نقشی که در بیشتر جوامع ایفا می کنند به مثابه یک نهاد اجتماعی از اهمیت به سزایی برخوردارند. روحانیت شیعه، لااقل از دوره صفویه از جمله نیروهای مقتدر اجتماعی و یکی از ارکان مهم جامعه مدنی ب...

این تحقیق در نظر دارد جایگاه دین و مذهب را در اندیشه منورالفکران عصر مشروطه به صورت مطالعه موردی نسبت به 3 نفر از آنان بررسی کند که این 3 روشنفکر عبارتند از: میرزا فتحعلی آخوند زاده- میرزا ملکم خان ناظم الدوله- میرزا عبد الرحیم طالبوف تبریزی. طیف روشنفکران مشروطه با همه وجوه مشترکی که در اندیشه خود دارند در برخی جهات رویکردهای متنوعی نسبت به مذهب و نهادها و مناسک مذهبی داشتند که در 3 حوزه قاب...

بختیاری به عنوان یکی از نیروهای قدرتمند عشایر در ایران در انقلاب مشروطه بویژه پس از استبداد صغیر نقش موثری ایفاد نمود. اما این ایل از دو سوگرفتار اختلافات ایل بود که این اختلافات بر سر مشروطیت نمود بیشتری پیدا کرد. بختیاریها از یک سو اختلافاتی با دو ایل همسایه یعنی قشقایی و عرب داشتند و از سوی دیگر در درون خود بر سر مشروطیت تضاد بسیار داشتند. علیقی خان سردار اسعد و سایر خوانین بختیاری بویژه خوا...

نهضت یا انقلاب مشروطه را به حق می بایسیتی یکی از مهم ترین تحولات سیاسی و اجتماعی ایران معاصر به حساب آورد پروفسور نیکی کدی محقق سرشناس تاریخ معاصر ایران معتقد است که انقلاب مشروطه را می بایستی یکی از نخستین تحولات عمده مدرن در آیا به حساب آورد او از این بابت ایران را پیشگام حرکت های ترقی خواهانه در میان ملل آسیا دانسته و معتقد است زمانی ایرانیان به دنبال این مقولات رفتند که شاید به جز هند روسیه...

در هر جامعه فرهنگ های سیاسی مختلفی در بین توده مردم و نخبگان وجود دارد، که نوع نگرش مردم و نخبگان سیاسی را نسبت به نظام سیاسی و نهادها و فرایندهای آن نشان می دهد. این مطالعه درصدد شناسایی انواع فرهنگ سیاسی نخبگان دوران مشروطه می باشد. برای تدوین چارچوب مفهومی این پژوهش از الگویی ترکیبی با اقتباس از الگوی آلموند و پاول استفاده شده است، ولی از دستاوردهای مطالعات صاحب نظرانی چون وربا، لوسین پای، ر...

نقش آفرینی روحانیت به عنوان یکی از نیروهای مهم اجتماعی ایران بر حسب موقعیت‌های گوناگون تاریخی اجتماعی و اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم متفاوت بوده­است. از جمله تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ سیاسی معاصر ایران نهضت ملی شدن نفت می­باشد. پژوهش حاضر با رهیافت جامعه شناسی سیاسی به بررسی نقش آیت الله بروجردی نماد مرجعیت عامه در این نهضت و ارزیابی دلایل آن می­پردازد. فرضیه اصلی مقاله آن است که آیت الله بروجردی ...

بختیاری به عنوان یکی از نیروهای قدرتمند عشایر در ایران در انقلاب مشروطه بویژه پس از استبداد صغیر نقش موثری ایفاد نمود. اما این ایل از دو سوگرفتار اختلافات ایل بود که این اختلافات بر سر مشروطیت نمود بیشتری پیدا کرد. بختیاریها از یک سو اختلافاتی با دو ایل همسایه یعنی قشقایی و عرب داشتند و از سوی دیگر در درون خود بر سر مشروطیت تضاد بسیار داشتند. علیقی خان سردار اسعد و سایر خوانین بختیاری بویژه خوا...

در نوشتۀ حاضر، با استفاده از الگوی جماعت‌گرایی، به‌ویژه با استفاده از مفهوم سنت و عقلانیت و خیر مختص آن، تماس و چالش دو سنت اسلام و چپ در خلال نهضت مشروطه بررسی و نشان داده شده است که در تماس و چالش بین دو سنت، از طریق مفاهیم اساسی و بنیادین هر یک از آن دو، عقلانیت جدیدی ایجاد می‌شود که در نگاه به حوزۀ سیاسی‌ـ‌‌ اجتماعی، خصلتی غیر‌دموکراتیک و تمرکزگرا دارد که همین عقلانیت، در نهایت، در زمینۀ تح...