روایت به مثابه یک گفتمان، از بخش‌های ناگفته و گفته‌شده تشکیل شده است. ناگفته‌ها‌ یا سکوت‌ها‌، به حذف‌ها، غیاب‌ها، گسست‌ها یا خلاءهای معنادار و دلالت‌مند در روایت اشاره دارد. در مباحث روایت‌شناسی ساختگرا، به سکوت روایی کمتر پرداخته شده است. با این حال برخی از مباحث روایت‌شناسی با مفهوم سکوت و حذف روایی پیوندی تنگاتنگ دارند. در این پژوهش، با روشی مبنایی‌تحلیلی و با بهره‌گیری از مباحث روایت‌شناسی،...

*     نفثه‌المصدور یکی از آثار مهم تاریخی، ادبی اوایل قرن هفتم هجری قمری است. شهاب الدّین محمّد خرندزی زیدری نسوی در سال 628 (ه.ق) - چهار سال پس از مرگ سلطان جلال الدّین خوارزمشاه- این اثر را به منظور شرح مصایب خود در زمان ملازمت و پس از مفارقت از سلطان، خطاب به یکی از متنفذین دیار خود نوشته است. اگرچه نویسندة اثر قصد داستان گویی نداشته؛ امّا ترتیب انتخاب ماجراها، نظمی علّی و معلولی به همراه بن مایه...

 نمایش نامة ملاقات بانوى سالخورده که فریدریش دورنمات ( 1990- 1921 ) در سال 1955 آن را به رشتة تحریر درآورد، ازسوى بسیارى از منتقدان ادبى به عنوان بهترین اثر وى شناخته و سبب شد تا این نویسندة شهیر سوئیسى شهرتى جهانى کسب کند. در این مقاله، با کاربرد تحلیل ساختارى روایت و به طور خاص رویکرد رولان بارت فرانسوى در این باب، به تحلیل روایى این نمایش نامه پرداخته و ضمن کاوش در کارکردها و کنش هاى این نما...

روایت­شناسی، دانشی است که به بررسی فنون و ساختارهای روایی یک روایت، به عنوان گزارشی از واقعیت‌های مرتبط که در قالبی هنری ارائه شده­ اند، می­پردازد. بررسی روایت‌شناسانۀ متن‌هایی همانند نمایشنامة «ایرانیان» نوشتۀ آیسخیلوس که جنبه­ های گوناگون تاریخی، اسطوره­ای و مذهبی را در بر دارند، افق دید تازه‌ای ایجاد می‌کند. بر این مبنا، هدف مقالة حاضر، بهره‌گیری از نظریه‌های رولان بارت برای واکاوی ساختار رو...

فیلم های متعارف مخاطب را پذیرنده ی منفعل جریان ثابت تصاویر تلقی می کنند و تماشای دوباره ی آن ها به معنای تا آخر نشستن و دیدن مجدد همان جریان رویداد است. اما چه می شد اگر فیلم ها – به جای این که نمایش رویداد ثابتی باشند – متوجه مخاطب می شدند و او را در گشایش پیرنگ دخالت می دادند؟ چرا نمی شود داستان های روایت نشده را کشف کرد و چرا اجازه نمی دهیم مخاطب در روند شکل گیری رویداد مشارکت کند؟ بررسی روا...

هدف پژوهش حاضر پاسخگویی به این مسائلهاست که روایت چگونه شکل می‌گیرد؛ چگونه کار‌ می‌کند؛چگونه وضعیت سلامت و بیماری را توضیح می‌دهد و چگونه و براساس چه مکانیزمی قادر به پیش‌بینی و کنترل وضعیت انسانی‌می‌شود و در پایان هدف پاسخگویی به این پرسش است که چگونه روایت واقعیت را می‌سازد.پژوهش حاضر در چارچوب تحلیلی نظری و بر اساس بررسی استدلالی و استنباطی مبتنی بر تحلیل گفتمان نظری سازمان‌دهی شده است. تحلی...

این مقاله به معرفیِ مواد اولیه و اصول حاکم بر «طرح خام» داستان پرداخته است. منظور از «طرح خام داستان»، استنباطی است که خواننده از زنجیره رویدادهای رواییِ نسبتاً کوچک در ذهن خود می¬پروراند. اصول موضعیِ حاکم بر این زنجیره های کوتاه، به خواننده کمک می کند تا بخش های مختلف داستان را «وضعیت»2، «رویداد»3 یا «کنش»4 بداند و همچنین رفتار شخصیت های داستانی را در توالی های هر چه بزرگ تر به یکدیگر پیوند دهد و ...