این مقاله درصدد کاربست نظریه واقع گرایی نوکلاسیک برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. هدف، بررسی و نشان دادن امکان به کارگیری واقع گرایی نوکلاسیک به عنوان چارچوب مفهومی برای تبیین سیاست خارجی ایران می باشد. از این رو، سئوال اصلی آن است که آیا امکان کاربست نظریه واقع گرایی نو کلاسیک به عنوان چارچوب نظری برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ به سخن دیگر، آیا نظریه واقع ...

با وقوع انقلاب اسلامی شاهد تحول گفتمانی در سیاست خارجی ایران بودیم. پیامد این تحول، دگرگونی در نقش و جایگاه بازیگران نظام بین‌الملل در سیاست خارجی ایران بود. یکی از دولت‌هایی که از دهۀ دوم انقلاب به‌تدریج جایگاه نوینی در سیاست خارجی ایران به‌دست آورد و به‌عنوان یک کنش‌گر مهم نظام بین‌الملل به بازیگری ماهر در روابط خارجی ایران تبدیل شد، فدراسیون روسیه است. این کشور علاوه‌بر پیوندهای سنتی ناش...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عرصة تناوب میان­­منطقه­گرایی و بین­المللی­گرایی بوده است. در این میان، نومنطقه­گرایی رویکردی نوین در سیاست خارجی برای برقراری پیوند میان­­منطقه­گرایی و چندجانبه­گرایی­بین­المللی با توجّه به ویژگی­های عصر جهانی­شدن است. بر این اساس، مقاله حاضر معتقد است تقویّت روابط درون­منطقه­ای و سپس مناسبات میان­منطقه­ای می­تواند زمینه­ساز اتخاذ سیاست نومنطقه­گرایی در فرآیند جهان...

: با پایان جنگ ایران و عراق، جهت گیری های سیاست خارجی ایران نیز تغییر یافت. تغییر سیاست های اصولی ایران از اواخر جنگ نمایان بود. اما این تغییر و تحول در سیاست خارجی ایران تحولات برون گفتمانی نبود، بلکه تحولات درون گفتمانی محسوب می شد و در قالب گفتمان آرمان گرایی با رگه هایی از واقع گرایی صورت می پذیرفت. این امر در حالی انجام می گرفت که تحولات ملی، منطقه ای و بین المللی، سیاست خارجی ایران را تحت...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با پستی ها وبلندی های متعدد و فراوانی مواجه بوده است . این پستی ها و بلندی ها با توجه به شرایطحاکم بر نظام بین الملل و مقتضیات سیاسی حاکم در داخل ارزیابی می گردد . این مشخصهبارز در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای هاشمیرفسنجانی و آقای محمد خاتمی جلوه گر می باشد . لذا ما شاهد پیگیری سیاست خارجیجمهوری اسلامی ایر...

با آغاز ریاست جمهوری آقای خاتمی، دو کشور ایران و عربستان سعودی، بعد از قریب به دو دهه رویارویی و رقابت در حالی که جو بی اعتمادی و تشنج بر فضای روابط این دو کشور بود، فصل جدیدی را در مناسبات خود آغاز کردند. عربستان سعودی به عنوان یک کشور مهم اسلامی با داشتن توان مالی و اقتصادی قوی از نفوذ و جایگاه خاصی در سطح منطقه خاورمیانه و جهان اسلام برخوردار است . طی چند سال گذشته، برقراری روابط نزدیک میان ...

در این مقاله ابتدا مفهوم منافع ملی و متغیرهای مؤثر بر این مفهوم مورد ارزیابی قرار گرفته است. در ادامه منابع مؤثر بر شکل گیری اهداف سیاست خارجی از لحاظ نظری و نیز در مورد خاص، جمهوری اسلامی ایران، مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از آن، با طرح دیدگاه های مختلف درباره اهداف سیاست خارجی کشور، عوامل و منابع مؤثر بر شکل گیری این اهداف را بررسی نموده است و با طرح سؤالاتی در زمینه قابلیت ها و توانایی ها...

چکیدهفرآیند تصمیم‌گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همانند هر دولت دیگری تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. جناح‌گرایی به‌عنوان ویژگی نظام سیاسی ایران پسا انقلاب ازجمله عوامل داخلی برآمده از محیط حکومتی است که فرآیند تصمیم‌گیری سیاست خارجی ج.ا.ا را تحت تأثیر قرار داده است. این عامل از سوی پژوهشگران حوزه مسائل ایران عمدتاً به معنای رقابت دائمی و فزاینده میان گروه‌بندی‌های سیاسی سیّال...

جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظام سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی، و در چارچوب اصل دعوت، صدور انقلاب را در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است؛ به گونه ای که صدور انقلاب به صورت یک اصل و هدف در سیاست خارجی جمهوری اسلامی درآمده است. با وجود این، صدور انقلاب در دوره های مختلف سیاست خارجی ایران معنا و مفهوم مختلفی یافته و از الگو ها و ابزارهای متفاوتی سود برده است؛ به طوری که می توان از الگوهای ...

جنگ ایران و عراق بر اثر عواملی نظیر تغییر موازنه ی قوا و تشدید اختلاف‏ها بین دو کشور در مقطع بهمن 1357 تا شهریور 1359 به وقوع پیوست، اما نباید تأثیر نابه‏سامانی سیاست خارجی ایران به منظور پیش گیری از تهاجم عراق را نادیده گرفت. در واقع پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وضعیت دستگاه دیپلماسی و توان نظامی به عنوان دو ابزار مهم سیاست خارجی ایران دگرگون شد و تحولات ناشی از انقلاب در سطح ساختار و کارگزار و...