جامعه شناسی ادبیات دانش نوپا و پیچیده ای است که به منظور آگاهی یافتن از شرایط اجتماعی دوره های مختلف تاریخی، از یک سو به بررسی روابط بین آثار ادبی و جامعه و از سوی دیگر به تأثیرپذیری نویسنده از شرایط اجتماع می پردازد. گره خوردگی ادبیات دفاع مقدس با تجارب عینی نویسندگان، سبب شده تا آثار این حوزه، نمایانگر بسیاری از حقایق و واقعیت های تاریخی- اجتماعی جامع? ایرانی در دور? هشت سال? جنگ تحمیلی باشد....

چکیده پژوهش های دفاع مقدس دارای عرصه ای بسیار گسترده و وسیع است و فعالیت 25 سالة مرکز اسناد نیز پس از جنگ ـ که آثار قابل اعتنایی منتشر کرده ـ پاسخ گوی نیازها و حجم کارهایی که باید انجام شود، نیست و درباره مهمترین موضوعات جنگ عراق و ایران، به ویژه در زمینه پروژه های بنیادی و اساسی جنگ کاری انجام نشده و بیشتر به ابعاد صوری جنگ پرداخته شده است. با این وجود اگر پژوهش ها را به دو حوزه مطالعات مکتوب...

آنچه، رمان یا داستان را شکل می دهد، عناصر داستانی نام دارد و نویسنده ی موفّق، نویسنده ای است که بر اهمّیّت تمامی این عناصر، واقف بوده و از مهارت تلفیق آن ها برخوردار باشد؛ به عبارت دیگر داستانی، می تواند به عنوان شاهکار ادبی شناخته شود که همه ی این عناصر را در حدّ ایده آل و مطلوب داشته باشد. ادبیات داستانی دفاع مقدّس نیز از این اصل مستثنی نیست. لذا در این تحقیق دو رمان دفاع مقدّس، «سفر به گرای 270درج...

زنان جانبازان دفاع مقدس علاوه بر مصائبی که دیده‏اند، به دلیل تجربة مستقیم و غیرمستقیم که از دوران دفاع مقدس به دوش می‏کشند، به‏مثابة راویانی غیررسمی، می‏توانند تاریخ مقاومت، ایثار و مجاهدت رزمندگان را در جبهه‏های جنگ بازگو کنند. بنابراین، این پژوهش به دنبال بررسی بازنمایی جنگ از دیدگاه همسران جانبازان شهید در ادبیات داستانی دفاع مقدس است. در این میان، مجموعة شش‏جلدی اینک شوکران انتشارات روایت ف...

یکی از پیامدهای دفاع مقدس پدید آمدن شاخه ای از ادبیات به عنوان ادبیات مقاومت می باشد. ادبیات کودک نیز از این گونه ی ادبی بی تاثیر نمانده است. از عرصه های مهم ادبیات کودک و نوجوان که متاثر از دفاع مقدس می باشد، قالب رمان و داستان نوجوان است. با توجه به این که شخصیّت پردازی مهمترین عامل موفقیت رمان نوجوان می باشد، این پژوهش سعی کرده است تا شگردهای شخصیّت پردازی را در رمان های نوجوان نمایان سازد. ...

قسمت اعظم رمان های جنگی فارسی که با موضوع جنگ ایران و عراق نگاشته شده اند، به مضامین عقیدتی و سیاسیِ همسان پرداخته و بنابر مصالح اجتماعی، درجهت ترویج گفتمانی واحد عمل کرده اند؛ اما در این میان شاهد ظهور آثاری متفاوت، مانند رمان شطرنج با ماشین قیامت نوشتۀ حبیب احمدزاده نیز هستیم که تاحدودی از آثار تک گویه فاصله گرفته و از عناصر موجد چندآوایی بهره برده اند. درواقع، رمان مذکور از جهاتی چند، با تعری...

چکیده جنگ از زمان پیدایش انسان بر روی زمین وجود داشته است و تاریخ بشری این تجربه را همواره با خود داشته و باعث تغییرات سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی،...در سطح جوامع شده است. این تأثیر بویژه در ادبیّات چشمگیر بوده است، به طوری که در کشورهای مختلف ژانری به نام ادبیّات جنگ پدید آمد و نویسندگان بزرگی با نوع ادبی رمان که ظرفیّت بالایی داشت، توانستند آثار به سزایی خلق کنند. در ایران هم به تبع جنگ تحمیلی، اد...

جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران در تمامی شئونات زندگی مردم ایران اثر گذار بوده است . یکی از این تاثیرات در عرصه ادبیات این مرز و بوم بوده است . شاعران ایرانی با استفاده از این واقعه مخوف و دردناک اشعار خود را سروده اند . آنها در این راستا از تم ها و پس زمینه هایی بهره گرفته اند که خاص این نوع ادبی می باشد و مضامین و درونمایه شعر جنگ خوانده می شوند . پرویز بیگی حبیب آبادی از شاعران معاصر و ...

نوع نگاه نویسندگان رمان جنگ دهۀ 60 به پدیدۀ جنگ و همچنین درونمایۀ این رمان ها، حاکی از وجود سه دیدگاه و گرایش موافق، مخالف و بی طرف یا «نگاه سوم» نسبت به جنگ است که در ادبیّات داستانی و به ویژه رمان این دهه نمود یافته است.نویسندگان موافق جنگ، عمدتاً نویسندگان جوان و تازه کاری هستند که پس از انقلاب، به نویسندگی گرایش بیشتری یافته اند. هدف اصلی این نویسندگان و داستان های آن ها، ستایش پایداری و دفاع...

این رساله برای پاسخگوی به این سوال اساسی تعریف شده است که آیا زن در نمایشنامه های دفاع مقدس جایگاه مناسب خود را پیدا کرده است یا نه؟ از این بررسی نتایجی را یافت از جمله:در برخی از نمایشنامه ها مانند سفر آب، ماه لبریخته، با من مثل دریا ، .... تاثیر مکان نمایش بر بروز روشن تر ابعاد چهارگانه شخصیت ( جسمانی ، روانی ، اعتقادی ، و اجتماعی )برای زنان چشمگیر است. به عبارت دیگر زمانی که مکان نمایش منزل ...