ایران و افغانستان با تاریخ و فرهنگ مشترک در دوره ی پهلوی دوّم 1320 – 1357ش/ 1941 – 1978م زمینه های بسیار مهمی برای گسترش روابط داشتند. در مقابل، قدرت های جهانی برای جلوگیری از گسترش نفوذ فرهنگی ایران در افغانستان تلاش کردند با رسمی کردن زبان پشتو از نفوذ فرهنگی ایران در این کشور جلوگیری کنند؛ اما علاقه و تمایل مردم افغانستان و گسترش روابط فرهنگی، باعث حفظ و اشاعه­ی زبان و ادب فارسی در آن کشور گر...

دولت ها در سیاست خارجی، اغلب مطابق نیازهای داخلی، موقعیت جغرافیایی،ژئوپولیتک، ساختار و عملکرد نظام بین الملل استراتژی های را برای تامین منافع ملی برمی گزینند. کشور ایران با عنایت موقعیت حساس از جغرافیای جهانی، همواره موجب رقابت قدرت های بزرگ برای تسلط بر این کشور شده است. این مقاله تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که چرا دستگاه دیپلماسی در عصر پهلوی و در موقعیت جنگ جهانی دوم گرفتار ائتلاف قدرت ها...

شرکت های فرا ملی پس از جنگ جهانی دوم فعالیت خودرا در سراسر جهان گسترش داده اند قدرت اقتصادی آنها بسیار زیادی است تا جایی که گاهی قدرت یک شرکت فرا ملی از مجموع قدرت چند کشور بیشتر است یکی از خواص این شرکت ها رقابت بین آنهاست در جریان این رقابت شرکت های بزرگ و قدرتمند شرکت های کوچک تر یا ضعیف تر را از صحنه اقتصاد جهانی خارج می سازد و در کشروهایی هم که فعالیت می کنند به سهولت می توانند آن را تحت ت...

این مقاله در پی بررسی نقش قدرت‌های بزرگ در مدیریت منازعه هند و پاکستان پس از 1998 می‌باشد. سؤال اصلی این است که چگونه قدرت‌های بزرگ در فرایند مدیریت منازعه هند و پاکستان طی سال‌های 2010-1998 ایفای نقش کرده‌اند. مفروض اصلی مقاله این است که قدرت‌های مزبور در مدیریت منازعه هند و پاکستان حضور داشته و به ایفای نقش پرداخته‌اند. در پاسخ به سؤال‌های بالا از الگوی «مدیریت قدرت‌های بزرگ» و تحلیل‌های «جفت...

چکیده پس از فروپاشی شوروی، روسیه و ایالات متحده درگیر رقابت بر سر نفوذ در حوزه خارجه نزدیکِ روسیه شده اند. از چشم انداز مسکو، گسترش ناتو و اتحادیه اروپا به شرق، هدف تحدید نفوذ منطقه ای روسیه را پیگیری می کند. روسیه بر این باور است که در پس سیاست گسترش به شرق ناتو و اتحادیه اروپا و هم چنین انقلاب های رنگین در حوزه قفقاز و آسیای میانه، تلاش های ایالات متحده برای گسترش نفوذ در حوزه ژئوپلیتیکی اش ن...

چکیده اگر تا همین چند سال پیش، جنگ سرد و رقابت تسلیحاتی دو قدرت بزرگ غرب و شرق، دل نگرانی اول حاکمان و مردمان جهان بود؛ اما امروزه، جنگ سایبری و رقابت تسلیحات سایبری، آن هم نه در دو جبهه که در تمامی کره زمین، به موضوع راهبردی جهان بدل گشته است. در این فضا ممکن است که شما از ابزارهایی بهره ببرید و ندانید که آنان علیه شما به کار گرفته خواهند شد. برای مثال دقیقا از همان ابزاری که شما از آن استفاده...

ماهیت پدیده های بین المللی نشان داده است که قدرت های بزرگ در یک ساختار چندجانبه، به موازات همکاری و رقابت، درصدد ثبات معادلۀ قدرت در محیط بین المللی هستند . با وقوع بحران در کشور سوریه نشانه هایی از این نوع روابط میان روسیه و ایالات متحده از سال 2011 مشاهده شده است. مهمترین ویژگیهای این روابط مفاهیمی همچون تشویق، مهار، کناره گیری، ایجاد توافق و حلوفصل بحران میباشد. در این مقاله برآنیم تا کارکرد...

انتخاب ارقام با توانایی رقابت بالا اهمیت زیادی در مدیریت تلفیقی علف های هرز دارد.  این آزمایش به منظور مطالعه شاخص های تحمل و رقابت 18 ژنوتیپ گندم در شرایط رقابت و عدم رقابت با علف های هرز در شرایط طبیعی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص های تحمل و رقابت در ژنوتیپ های گندم تفاوت معنی داری داشتند.  شاخص اخت...

هیافت های نظری دانش ژئوپلیتیک همواره بر واقعیت های سرزمینی استوار بوده و رویکرد عقلانی را در مطالعات خود در پیش گرفته است. الگویابی رقابت قدرت های جهانی و پیش بینی آینده این رقابت ها نیازمند شناسایی مناطق راهبردی جهان، ویژگی های آنها و معابر جغرافیایی دسترسی به این مناطق است. روشن است با شناسایی شاخص ها و ویژگی های مناطق مهم و راهبردی جهان امکان پیش بینی حوادث و رویدادهای آینده در حوزه روابط بی...

از مهم ترین تحولات ژئوپلیتیکی در دهه های آخر قرن گذشته فروپاشی اتحاد شوروی بود که از پیامدهای آن دگرگونی روابط قدرت و موازنه نیروها در سطوح منطقه ای و فعال شدن قدرت های فرامنطقه ای و به خصوص منطقه ای جهت حضور و نفوذ در حوزه جنوبی اتحاد شوروی است که پیش از این به علت حضور اتحاد شوروی قادر به ایفای نقش اساسی نبودند. در این بازی بزرگ رقابت اصلی بین ایران و ترکیه دو قدرت منطقه ای هم جوار با آسیای م...