در طول تاریخ ایران، بنیانگذاران سلسله های حکومتی سعی نموده اند با استفاده از تمامی نیروهای بالقوه خود و اوضاع مساعد سیاسی و نقطه ضعف هیاتهای حاکمه وقت ، در پهنه سیاسی جامعه خود را مطرح کرده و قدرت را به دست گیرند. امکانات و عوامل دستیابی به قدرت در مقاطع مختلف تاریخی، نسبت به دوره های قبلی یکسان نبوده است ، زمانی خاستگاه قبیله ای و زمانی دیگر انگیزه های مذهبی و اقتصادی، زمینه ساز تشکیل حکومتها ...

پژوهش حاضر بر آنست تحولات مجالس چهارم و پنجم مشروطه را با تکیه بر زمینه های تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی مورد بررسی قرار دهد. یافته های این بررسی نشان می دهدبدنبال کودتای 1299 وظهور رضاخان ،نمایندگان مجلس و نخبگان سیاسی از اقدامات موثر رضا خان در سرکوبی شورشها و پایان دادن به هرج ومرجهای داخلی استقبال کردند و همکاریهای نزدیکی بین احزاب سیاسی مجلس چهارم و رضاخان صورت گرفت که این همکاریها باعث ص...

برخی از ضروری ترین سؤالات سیاسی در خصوص اشخاص، نهادها و نظام سیاسی به حوزه روان شناسی مربوط می شوند و بسیاری از محققان با اتخاذ این رویکرد، به بررسی ابعاد شخصیت و روان کاوی رهبران سیاسی برای تحلیل و بررسی وضعیت گذشته، حال و آینده روی آوردند. نگارنده با تطبیق نظریه روان شناسی کارن هورنای بر رفتار محمدرضا پهلوی، بر این باور است که عوامل ناهمگون محیطی و اجتماعی دوران کودکی محمدرضا شاه، و نگرش سلطه...

در این پژوهش تلاش شده است تا نوع وجایگاه نهادهای سیاستگذار برای ایلات وعشایردر دوره پهلوی اول توصیف وتحلیل شود. بر پایه قانون اساسی ایران، در ساختار حقوقی قدرت سه نهاد سلطنت، مجلس شورای ملی و هیأت وزرا از حق قانونی برای سیاستگذاری، از جمله برای ایلات و عشایر برخوردار بودند، اما در ساختار حقیقی قدرت، شان رسمی پادشاه در تصمیم گیری، مؤلفه‌های فردی رضاشاه، باور داشت‌های منفی او در باره بازدارندگی ج...

هدف مقاله حاضر مطالعه چگونگی تأثیر فراز و فرود سیاست‌های فرهنگی نظام‌های قدرت بر مفهوم هنر ملی و جریان تولید هنر در ایران است. در جستجوی این مسأله با به کارگیری روش تحلیلی لاکلا و موفه، عناصر گفتمانی مانند مفصل‌بندی، دال مرکزی و دال‌های شناور در سه دوره گفتمانی هویت ملی ایران از هم متمایز گردید و سپس نشان داده شد که چگونه هنرمندان در این سه دوره تاریخی به بازتولید گفتمان مسلط ‌پرداخته و سه نوع ...

بررسی نحوه گذار از صورتهای نسبتا پایدار هویت جمعی به اشکال جدید هویت اجتماعی و جستجو درباره ارتباط میان قدرت سیاسی و تاسیس هویت ملی در ایران معاصر، موضوع رساله حاضر را تشکیل می دهد. فرض اصلی در پژوهش حاضر، این است که هویت ایرانی در دوران معاصر، خصوصا در عصر سلنت پهلوی اول، بر پایه ساختار قدرت جدید ساخته و پرداخته شد و تنها در پرتو قدرت دولت مطلقه رضا پهلوی بود که اجرای پروژه تجدد و هویت سازی مم...

روند تأسیس مدارس نوین در ایران که از دورۀ قاجاری آغاز شده بود در دورۀ پهلوی اول ادامه داشت. در این مقطع، رضا شاه به عنوان نقش‌آفرین اصلی این عرصه، بنا به تفکرات و اقدامات به‌ظاهر تجددگرایانۀ خویش، به تأسیس مدارس نوین در نقاط مختلف ایران اقدام کرد. باوجود آنکه روند نوسازی مدارس آرام بر اوضاع فرهنگی کردستان اثر می‌گذاشت، اما کردستان از جملۀ مناطقی است که تحت تأثیر این طیف از افکار تجددگرایانه رضا...

طی دورة بیست ساله حکومت رضا شاه در ایران، اقداماتی برای نوسازی جامعه تحقق یافته بود که بر جامعه عشایر، به‌ویژه عشایر استان لرستان ، تغیرات بسیاری را تحمیل کرد. رضا شاه بدون در نظر گرفتن بنیان‌های اقتصادی، فرهنگی و نظامی حاکم بر جامعه سنتی عشایر، تصمیم به مقابله با این سنت‌ها گرفت. او ابتدا شورش‌های عشایری را سرکوب کرد؛ سپس با اعمال زور و خلع سلاح، عشایر را  به یکجانشینی واداشت و فرهنگ و سنن جام...

جانشینی پیامبر، از مهم‌ترین مسائل چالشی میان شیعه و اهل سنّت بوده‌است. این موضوع در اندک مکتوبات سیره‌نگاران شیعی ایرانی عصر پهلوی اول نیز بازتاب‌های متفاوتی داشته است. در کنار تأکید بر دیدگاه امامیه مبنی بر حقانیت امام علی7 در جانشینی پیامبر، در برخی از مکتوبات شیعیان این دوره، تبیینی همگرایانه با اهل سنّت از مسئله جانشینی پیامبر ارائه شده است. مسئله پژوهش حاضر، علل همگرایی برخی از سیره‌نگاران ش...

هدف مقاله حاضر مطالعه چگونگی تأثیر فراز و فرود سیاست های فرهنگی نظام های قدرت بر مفهوم هنر ملی و جریان تولید هنر در ایران است. در جستجوی این مسأله با به کارگیری روش تحلیلی لاکلا و موفه، عناصر گفتمانی مانند مفصل بندی، دال مرکزی و دال های شناور در سه دوره گفتمانی هویت ملی ایران از هم متمایز گردید و سپس نشان داده شد که چگونه هنرمندان در این سه دوره تاریخی به بازتولید گفتمان مسلط پرداخته و سه نوع م...