چکیده در تقسیم بندی شعر از لحاظ محتوا و عوامل درونی، با چهار گونة حماسی، غنایی، تعلیمی و نمایشی رو به رو هستیم. این تقسیم بندی بدین معنی نیست که یک اثر ادبی به طور کامل به یک گونة خاصّ تعلّق دارد زیرا در آثار ادبی، گونه های شعر با یکدیگر تداخل دارند. به دیگر سخن یک اثر غنایی می تواند دارای بخش های حماسی باشد و در یک اثر حماسی می توان نشانه هایی از شعر تعلیمی یا غنایی دید. حماسه هیچ گاه از جنبه ها...

زبان و ادب رسمی ایران با زبان فارسی دری، در دو رشته شعر و نثر وجود داشته است. این ادبیّات، دو قشر یا طبقه عمده اجتماعی، یعنی باسوادان و عوام را همواره پوشش داده است. افزون بر ادبیّات رسمی که به مخاطبان باسواد اختصاص داشت، ادبیّات عامیانه نیز درحوزه شعر و نثر، مردم عادّی و کوچه و بازار را مخاطب خویش قرارداده بود. به جهت عدم سواد و کتابت در میان مخاطبان ادبیّات عامیانه، متأسّفانه این آثار کمتر به صورت ...

کنایه یکی از مهم ترین و زیباترین مباحث علم بیان است که در افواه و نوشته های ادبی جمیع ملل، کاربرد بیشتری از مجاز و استعاره دارد؛ به همین منظور، علمای علم بلاغت در تعریف و تبیین اقسام آن در طول قرون متمادی - با وجود اختلاف نظرهایی که دارند - تلاش های برجسته ای کرده و آثار ماندگاری از خود به جا گذاشته اند. در این مقاله سعی بر آن است که مبدأ تاریخی کنایه از دو منظر لغوی و اصطلاحی در ادب فارسی و عر...

رسول گرامی اسلام (ص) در بین اهل تصوف مقام و جایگاهی بس والا دارد. مقام آن حضرت نه تنها به عنوان رسول خدای تعالی و واسطه بین خلق و خالق، بلکه به عنوان انسانی کامل و مرادی حقیقی که راهنمای انسان به سوی حق تعالی است مورد توجه خاص صوفیان و عارفان بوده است و اهل تصوف مقام شیخی را که یکی از مقام های عالی صوفیان است، نیابت از رسول حق می دانند. احترام به رسول اکرم و خاندان مطهر و نیز اصحاب ارجمند آن ح...

فرهنگ و ادبیات آیینی ایران ریشه در اعتقادات دینی و پیوند عمیق عاطفی با معصومین، به خصوص امام رضا (ع)، دارد و از این آبشخور های ارزشمند و متعالی بهره مند شده است. تحلیل و تبیین آیین های نمادین و ادبیات آیینی رضوی عامه، علاوه بر تبیین پیوندهای آن با فرهنگ رضوی و شخصیت امام رضا (ع)، معتقدات و باورهای ما را نیز غنا و گسترش می دهد. آیین های نمادین و ادبیات عامۀ رضوی و کارکرد و برآیند آن، مانند توسل ...

در ادب روایی، عناصر برجسته ای دیده می شوند که مایه برتری متن های این نوع از ادب از سایر متون به شمار می روند و بررسی آن ها پژوهش مستقلی می طلبند و عنصر «گفتگو» از این مقوله است. این مقوله در زبان قرآن نیز بسیار پر بسامد و شایان توجه بوده و حکایت از آن دارد که قرآن کریم توجه ویژه ای به ابعاد نهفته این عنصر دارد، چه بخش عمده دعوت انبیای الهی به وسیله اسلوب گفتگو طرح و برخی از دستورات الهی نیز در ...

این پایان نامه به بررسی و پژوهش 124 مقاله از 14 شماره پژوهشنامه ادب غنایی چاپ دانشگاه سیستان و بلوچستان پرداخته است.

مهدی زرقانی از محققان خوش فکر، پر تلاش و نوجویِ نسلی است که نضج تفکراتشان در دو دهۀ اخیر، قوام یافته است که بدلیل حضور در وضعیت گذار و شکل گیری گفتمان های رقیب و موازی- نه فقط مسلط و محکوم- هم از سنت ها و روش های میراثی- ابداعیِ استادان نسل های پیشین (چون شفیعی و پورنامداریان و... ) و تجربه های آنان بهره گرفته اند و هم اقتضائات و دغدغه های جامعه و جهان خود را می شناسند و هم به مخاطب عصری و «ابژه ...