گفتمان سلفی وهابی پس از یک قرن منزلت هژمونیک، از دهه 1970 با چالش‌های درون گفتمانی مواجه شده است. گفتمان صحوه (بیداری) یکی از گفتمان‌هایی است که به دنبال بازاندیشی در بنیادهای فکر سیاسی گفتمان سلفی وهابی بوده است. این گفتمان ضمن نقد تجویز «تبعیت» و بی‌تفاوتی سیاسی در گفتمان سلفی وهابی از آموزه‌های سیاسی اخوان المسلمین بهره گرفت و با تأکید بر احیای نقش دین در جامعه و سیاست به دنبال واسازی گفتمان...

میزان اختیارات زمامداران در امور دنیوی و اخروی، و قلمرو و ضریب نفوذ دین و عالمان دینی در امور سیاسی، از جمله مسائل مهمی بوده است که در طول تاریخ اندیشه و عمل سیاسی، باعث دوری، نزدیکی و درهم تنیدگی دین و سیاست در عرصه عمل و نظر شده است. این مقاله با بهره گیری از هرمنوتیک چندسویه به بررسی و مقایسه افکار ابن رشد و آکوئیناس، به عنوان دو فیلسوف مشائیِ داعیه دار تلفیق دین و فلسفه، در پی آن برآمده که د...

در راستای انتخاب مسیری فاقد آثار باستانی، به منظور احداث راه دسترسی مناسب به قلعه کنگلوی سوادکوه مازندران، فعالیتی در قالب عملیات گمانه‌زنی با هدف آزمایشی(تست) انجام پذیرفت که منجر به کشف گوری نادر با تدفینی به شیوه جنینی همراه با اشیاء مربوط به اواخر دوره ساسانی و دو گور از دوره اسلامی گردید. گور ساسانی مغایر با انواع معمول تدفین‌ها در این دوره است و به نظر نویسنده، ضمن دلالت بر تداوم سنتی بسی...

حاکمیّت و فرمانروایی و اشکال گوناگون آن از دیرباز مورد توجّه صاحبان اندیشۀ سیاسی بوده است .رویکردهای گوناگون پیروان ادیان و پیروان دین اسلام نیز، در فرآیند حاکمیت مطرح بوده و آثاری برجایگذاشته اند. در فقه اسلامی موضوعاتی چون عرف، عقل، مصلحت و مص الح مرسله به نوعی در توسعه یا تحدیدحوزۀ دخالت دین در حکومت تأثیر داشته اند. این عناوین در رویکردهای بشر ی نیز به رسمی ت شناخته شده وجزء منابع و مبانی مشت...

در این مقاله با روش تحلیلی - انتقادی به بررسی دیدگاه جورج پاتیسون در باب رابطۀ دین و هنر می‌پردازیم. پاتیسون تأملات خود را در مسیر آنچه مندرج می‌کند که خود الهیات هنر نامیده است. او به این نتیجه رسیده که هنر نه ابراز زیردست الهیات، بلکه نوعی نگرش زیبایی‌شناختی به جهان هستی است، نگرشی که ضمن پاسداشت گوهر زندگی، به رهاوردی معنوی منتهی خواهد شد. او نگاه مطلوب خود را بیش از کلیسا و الهیات رسمی مسیح...

معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه با اعتقادات، باورها و ارزش‌های شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن بعمل می‌آورد. برخی ریشه‌ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که معنویت ارتباطی با دین رسمی نداشته و بسیار گسترده‌تر از آن است. این امر مساله سنجش معنویت را تحت الشعاع قرار داده و بر مشکلات فرا روی سنجش معنویت افزوده است. با این‌ وجود، مدیریت معنویت در محیط‌های کاری در ...

حاکمیّت و فرمانروایی و اشکال گوناگون آن از دیرباز مورد توجّه صاحبان اندیشۀ سیاسی بوده است .رویکردهای گوناگون پیروان ادیان و پیروان دین اسلام نیز، در فرآیند حاکمیت مطرح بوده و آثاری برجایگذاشته اند. در فقه اسلامی موضوعاتی چون عرف، عقل، مصلحت و مص الح مرسله به نوعی در توسعه یا تحدیدحوزۀ دخالت دین در حکومت تأثیر داشته اند. این عناوین در رویکردهای بشر ی نیز به رسمی ت شناخته شده وجزء منابع و مبانی مشت...

در میان فرقه­ی صوفیه، رسمی به نام چله­نشینی وجود دارد که از یکسری اعمال خاص شکل گرفته است. این اعمال در مدت چهل روز برای پاک شدن از آلودگی­های باطنی و طهارت روحی صورت می­پذیرد. این فرقه، اعمال خود را برگرفته از دین می­دانند و برای اثبات آنها به حدیث «مَن أَخلَصَ لِلّهِ اَربَعینَ ...»، اعمال و عملکرد پیامبرانی چون حضرت موسی (ع) در میقات چهل روزه‌ی خود و حضرت محمد (ص) در خلوت­گزینی­هایی که در غار حرا داشته...

در روزگار باستان آیین قربانی ، در هند و ایران ، مهمترین آیین دینی تلقی می شد . در هندآیین قربانی رفته رفته از آیینی ابتدایی به چنان نظام پیچیده ای بدل شد که در دوره ای برایبرگزاری آن حضور چندین دین یار ضروری بود و نظام تمام کائنات وابسته به این عملتصور می شد. شرح این آیین با جزئیات تمام در متونی موسوم به براهمنه ها نقل شده است .براهمنه ها در واقع بازتاب دوره ای از حیات دین هندوست که در آن آیین ...

تاریخ نگاری رسمی، به منزله ی روایت حکومتی از تاریخ، یکی از کهن ترین و متداول ترین گونه های تاریخ نگاری است که از قدیم ترین دوره ها تا روزگار ما تداوم یافته است.مسئله ی اصلی این مقاله چیستی تاریخ نگاری رسمی و طرح یک رشته ملاحظات روش شناختی درباره ی ویژگی ها و اعتبار این نوع تاریخ نگاری است.برای این منظور کوشیده ایم با بررسی انتقادی روش و سبک تاریخ نگاری های رسمی، قلمرو و موضوع آن، بازیگران و مخا...