فارابی، مؤسس فلسفه‌ی اسلامی که به عنوان معلم ثانی پس از ارسطو شناخته می‌شود، از فیلسوفان برجسته‌ی جهان اسلام است. نظریات فارابی در مباحث اخلاقی و ارزش‌شناسی مبنای اندیشه‌ی فیلسوفان و حکیمان پس از او در بحث اخلاق و تربیت اخلاقی قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا دیدگاه ارزش‌شناسی فارابی در موضوعات اساسی ارزش‌های اخلاقی تبیین و سپس دلالت‌های آن برای تربیت اخلاقی در خصوص اهداف، اصول و روش‌ها استن...

درباره قلمرو قرآن در عرصه موضوعات و مسائلْ سه دیدگاه عمده وجود دارد: دیدگاه اکثریگرایان، اقلّیگرایان و اعتدالگرایان. فخر رازی با استناد به آیاتی از قرآنکریم قلمرو قرآن را به امور دینی محدود کرده است. امور دینی از دیدگاه وی اعمّ از مسائل اعتقادی، اخلاقی و فقهی است و معتقد است که قرآنکریم اصول این مطالب را به صورت کامل بیان کرده است و قرآن را در بیان جزئیّات مسائل اعتقادی و اخلاقی در مقایسه با دیگر ک...

ایمانوئل کانت در کتاب مبانی مابعدالطبیعیِ اخلاق، یگانه هدف خویش را جست وجو و برپایی عالی ترین اصل اخلاق معرفی می کند؛ اصلی که همچون قطب نمایی برای افعال اخلاقی باشد؛ اما هگل بر این باور است که دیدگاه اخلاقی کانت، انتزاعی و گویی بی محتواست؛ افزون براین، اصول اخلاقی کانت تناقض هایی دارد؛ ازاین رو، این نظام اخلاقی را درعمل ناممکن می کند. کانت اخلاق را در درجۀ اول، به حوزۀ فردی مربوط می داند؛ اما از...

جامعه شناسان، روانشناسان و معرفت شناسان از مدرنیته تفاسیر گوناگونی کرده اند و در جانبداری یا انتقاد از آن مواضع مختلفی گرفته اند، انتقادکنندگان، مدرنیته را فاقد بنیادهای اخلاقی ومبتنی برفردگرایی،علم گرایی ولذت گرایی می دانند.ازاین دیدگاه مدرنیته فاقد مبانی مشروعیت بخش اخلاقی و نشان دهنده انحطاط و افول انسان است، ولی از دیدگاه هواداران، مدرنیته دستاوردهای بسیاری داشته که می تواند کمبودهای اخلاقی...

یکی از مسائل اساسی در فلسفة حقوق، «احترام به قانون» است؛ یعنی به چه ترتیب می توان در شرایط عادی اطاعت از قانون را توجیه کرد؟ یا برعکس، آیا شرایطی وجود دارد که نافرمانی از قانون از لحاظ اخلاقی موجه باشد؟ برداشت عموم از دیدگاه افلاطون دربردارندة توجیه مقتدرانه و اطاعت بدون قید و شرط از قانون است، که فاقد مبنای عقلانی است. در نوشتار حاضر، ضمن نقد تفاسیر اقتدارگرایانه، اقتدار قانون از دیدگاه فضیلت ...

شانس اخلاقی از جمله بحث­های مهم در فرااخلاق است که به دلیل تعارض با اصل کنترل، ارزیابی­، قضاوت و مسئولیت اخلاقی ما را به چالش ­می­کشد. برنارد ویلیامز اولین کسی است که واژه شانس اخلاقی را به کار ­می­برد و به انگیزه نشان­دادن معانی متناقض این دو کلمه، به طور مدون و جدّی­تر از گذشتگان خود به شرح و تبیین آن می­پردازد. ویلیامز با دیدگاه کانت و پیروانش و شهودات معمول ما درباره اخلاقیات، مبنی بر اینکه ...

فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می پردازد. یکی از موضوعات فرااخلاقی، مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گرازه های اخلاقی می پردازد؛ بنابراین، رابطه باید و هست در دیدگاه محقق اصهفانی در زمره مباحث منطقی فرااخلاق است که به آن پرداخته نشده است. نویسنده در این مقاله درصدد است تا دیدگاه  محقق اصفهانی درباره ارتباط جمله های اخلاقی را تبیین و بررسی کند. محقق اصفهانی درصدد است جزمی بودن ...

در این مقاله با تأکید بر اندیشه اخلاقی ریچارد رورتی، به اخلاق پست مدرنیستی توجه شد. خصلت ضد بنیادگرایی، تکثر گرایی، ضد سلطه گرایی (سلطه طلبی)و تأکید بر همبستگی اجتماعی به عنوان ویژگی های اخلاق پست مدرنیستی معرفی شده و به دنبال آن پیامد ها و دلالت های تربیتی این دیدگاه که در پرورش اخلاقی می تواند ما را یاری دهد شامل اتخاذ رویکردی جامع و کل گرایانه در تربیت اخلاقی، احترام به تفاوت های گوناگون افر...

هدف این پژوهش بررسی دیدگاهها و آراء سارتر در اصول اخلاق و مقایسه این دیدگاه با دیدگاه علامه جعفری به عنوان دو دیدگاه مختلف در اخلاق است که یکی غیر الهی ودیگری الهی است.و همچنین توضیح و بررسی نقدهای وارده بر افکار و آراء سارتر در زمینه اخلاق با تاکید بر دیدگاه علامه جعفری است. این پژوهش با استتناد به آثار ژان پل سارتر و علامه جعفری (ره) صورت گرفته. پرسشهای اصلی مطرح شده در این رساله به شرح زیر...

چکیده این پایان نامه، نقش تخیل در معرفت شناسی اخلاقی را بررسی می کند و در این رابطه بر آراء آیریس مرداک بیش از بقیه تکیه دارد. اختلاف فیلسوفان درباره راه شناخت گزاره های اخلاقی، دیدگاه های مختلفی را شکل داده است. احساس گرایان، عقل گرایان، شهودگرایان و ... روش های مختلفی را برای شناخت گزاره های اخلاقی مطرح کرده اند. برخی از فیلسوفان اخلاق، تخیل را به عنوان راه رسیدن به گزاره های اخلاقی پذیرفت...