کتیبه‌ها از جمله مهمترین اسناد تاریخی هستند که در بررسیهای تاریخی بخصوص تاریخ باستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. زیرا با مطالعه آنها نه تنها می‌توان بلاواسطه و مستقیم به بسیاری از نکات برجسته و زوایای تاریک تاریخ پی برد، بلکه می‌توان بسیاری از شبهات و غرض‌ورزی‌های موجود در تاریخ را اصلاح و یا برطرف نمود. در پژوهش‌های تاریخی با استفاده از کتیبه‌ها می‌توان به موضوعات مختلف تاریخ از قبیل: سیاسی، ...

در اوایل سدة سوم پیش از میلاد و روزگاری که با فروپاشی قدرت هخامنشی، حکومتی بیگانه زمام امور را در دست گرفته بود، قومی ایرانی از مناطق شرقی ایران زمین برخاسته و حکومتی ایرانی برپا داشت. از ویژگی‌‎های این حکومت که با عنوان پارتیان/ اشکانیان شناخته می‌شوند، هنر جنگجویی و مرزبانی بود که سبب گردید در تاریخ ایران، دورانی با عنوان عصر پهلوانی و حماسی آغاز گردد. بدین سان مسئلة اصلی در این پژوهش بر این ...

علل موّفّقیّت و ظهور قدرتمندانه‏ی یک دولت و یا افول و عدم توفیق آن رابطه‏ای مستقیم با نحوه‏ی کشورداری و اجرای سیاست خارجی آن حکومت دارد. فلذا آشنایی با اسلوب‏های مختلف کشورداری و رعایت اصول این فنّ مهمّ و حیاتی توسّط حکومت‏های مختلف در گذشته و حال می‏تواند راهگشای خوبی برای تحقّق اهداف ملّی و منافع یک سرزمین یا دولت باشد، به ویژه اتّخاذ سیاست خارجی مناسب و منسجم که یکی از عوامل اصلی ثبات و دوام کشورها د...

ارتش هخامنشی به عنوان بخش جدایی­ناپذیر در زمینه شناخت فرهنگ و تمدن این دوره به شمار می­رود و قابلیت­ها و جذابیت­های پژوهشی حاصل از این بخش از تمدن هخامنشی موجب نگارش و انتشار آثاری چنین در این زمینه گردیده است. کتاب ارتش ایران هخامنشی بنا به چنین ضرورتی تألیف گردید. این اثر به عوامل مؤثر و متأثر در روند شکل­گیری، رشد و گشترش و در نهایت افول ارتش هخامنشی پرداخته است. هدف از پژ...

در دوره هخامنشیان یک سبک معماری مخصوصی به وجود آمد، که در آن سنن و آداب ملل مختلف ساکن در کشور هخامنشیان جلوه­گری می­کرد. یکی از آثار اولیه­ی معماری هخامنشیان، کاخ کوروش است که در نخستین اقامتگاه این دولت در پاسارگاد بنا شد و عبارت از یک رشته ساختمان هایی در میان باغ و محصور به دیوار بود. هنر شاهنشاهی هخامنشی در سده­های شم تا چهارم ق.م. دو دسته است: یکی هنر پادشاهان نخستین پارسی است که بهترین ن...

در بررسی سکه‌های نخستین اشکانیان، پژوهشگران بیشتر بر میراث یونانی‌مآبی و پارسی-هخامنشی به‌عنوان عناصر مسلط تأکید می‌کنند و عناصر سکایی عموماً نادیده انگاشته می‌شوند. یکی از نقش‌مایه‌های این سکه‌ها، سرپوش قائم نوک‌تیزی است که بر سر شاه قرار دارد. مسئلة اصلی پژوهش، بررسی خاستگاه سرپوش شاهان نخست اشکانی است که عموماً متأثر از سکه‌های شهرب‌های هخامنشی و فرهنگ پارسی انگاشته می‌شود. فرضیة این مقاله، اح...

در این مقاله، پس از معرفی آرا محققان عهد عتیق و اشاره به تشکیک درباره فرمان های آرامی شاهان هخامنشی در متن عزرا – نحمیا؛ به عنوان مجعولاتی برساخته شده در دوران های بعدی، در صدد پاسخگویی به این پرسش ها هستیم  که اصالت تاریخی این فرمان ها چگونه است؟ و دستورات شاهان هخامنشی، درباره ی امور دینی یهودیان به چه میزان واقعیت تاریخی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش ها، این فرمان ها، به خصوص از لحاظ محتوا، با...

ریتون‌ها ظروفی آشامیدنی هستند، به شکل نیم‌تنة فوقانی بدن یا به شکل سر و شاخ یک حیوان‌. بر اساس نظر باستان‌شناسانی چون «گیرشمن»، «پرادا»، «هرتسفلد» و «پیر آمیه»، ریتون‌ها در ایران بیش از سایر تمدن‌های باستانی مورد استفاده بودند. هدف از استفاده از آنها انتقال نیروهای اساطیری حیوانات به‌کار‌رفته در ساخت آنها از طریق مایع نوشیدنی به بدن افراد بود. در دورة هخامنشی ریتون‌ها با استفاده از فلزات گرانبه...

به سبب گسست در تاریخ‌نگری ایرانیان که با یورش مقدونیان پیش آمد، آنچه امروز از تاریخ هخامنشی می‌دانیم، بیشتر بر پایه‌ی مدارکی است که در کاوش‌های دو سده‌ی گذشته به دست آمده است.در این میان، منشور کورش بزرگ نخستین نوشته از نخستین پادشاه هخامنشی است که از زمان پیدایی تاکنون کانون بیشترین پژوهش‌ها بوده است.منشور کارنامه‌ی کورش است که پس از واپسین اقدام بزرگ او، یعنی تسخیر بابل نگاشته شد و گذشته از د...

در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه¬ای و استفاده از نتایج گزارش¬های پزوهش¬های میدانی و هم چنین بازدید از برخی محوطه¬ها و اشیا در موزه، بازتاب حضور سیاسی هنری هخامنشیان در مناطق مناطق آذربایجان،ارمنستان و گرجستان تحلیل شده است. به طور کلی هدف از این تحقیق تبیین تاثیر هنر سرزمین مرکزی دولت هخامنشی بر ملل تابعه در نواحی آذربایجان، ارمنستان و گرجستان برای تعیین موقعیت این مناطق در دستگاه اداری ...